15/02/2024
၂၀၂၄ မှာ ဈေးကွက် အသာစီး ရောက်လာနိုင်မည့် ကမ္ဘာ့ သဘာဝရော်ဘာ
- ၂၀၂၃ မှာ ကမ္ဘာ့ သဘာဝရော်ဘာ ထုတ်လုပ်မှု ကျဆင်းလာ
ကမ္ဘာ့ သဘာဝရော်ဘာ စိုက်ပျိုးထုတ်လုပ်မှု အများဆုံး နိုင်ငံများ၏ ၂၀၂၃ ခုနှစ် နှစ်ကုန်အထိ ထုတ်လုပ်မှု အနေအထား များအား သုံးသပ်ရာတွင် နိုင်ငံအများစု၏ ထုတ်လုပ်မှုသည် အကျဘက်သို့ ဦးတည် နေသည့် အခြေအနေကို တွေ့ရှိ နေရသည်။
ကမ္ဘာ့ သဘာဝရော်ဘာ ထုတ်လုပ်မှု အများဆုံးသော နိုင်ငံများ၏ ၂၀၂၃ ခုနှစ် နှစ်ကုန် အထိ ဖြစ်တန်ခြေ ထုတ်လုပ်မှု ပမာဏ ခန့်မှန်းထားချက် တစ်ရပ်တွင်၊ ကမ္ဘာ့ သဘာဝရော်ဘာ ထုတ်လုပ်နိုင်မှုသည် ၁ ဒသမ ၉ ရာခိုင်နှုန်း ခန့်အထိ ကျဆင်း နိုင်ခြေ ရှိကြောင်း ခန့်မှန်း ထားပေသည်။
ဤတွင် ကမ္ဘာ့ သဘာဝရော်ဘာ ထုတ်လုပ်မှုတွင် အင်အားကြီး နိုင်ငံများ ဖြစ်သည့် ထိုင်း (၄ ဒသမ ၄ ရာခိုင်နှုန်းခန့်)၊ အင်ဒိုနီးရှား (၁၄ ဒသမ ၆ ရာခိုင်နှုန်းခန့်) ၊ ဗီယက်နမ် (၁ ဒသမ ၁ ရာခိုင်နှုန်းခန့်) ၊ တရုတ် ( ၀ ဒသမ ၉ ရာခိုင်နှုန်းခန့်) ၊ မလေးရှား (၉ ရာခိုင်နှုန်းခန့်) အသီးသီး ကျဆင်းနိုင်ခြေ ရှိကြောင်း ခန့်မှန်း ထားပေသည်။
ထိုသို့ သဘာဝရော်ဘာ ထုတ်လုပ်မှု ကျဆင်းနိုင်သည့် အရိပ်အယောင် ရှိသည့် နိုင်ငံများ ရှိသကဲ့သို့ပင် တစ်ဖက် တွင်လည်း သဘာဝ ရော်ဘာ ထုတ်လုပ်မှု တိုးတကက် လာနိုင်ခြေ ရှိသည့် နိုင်ငံ များလည်း ရှိကြောင်း ခန့်မှန်း ထားပေသည်။
ထိုသို့ တိုးတက် ထုတ်လုပ် လာနိုင်ခြေ ရှိသည့် နိုင်ငံများ ထဲတွင် အိုင်ဗရီကိုစ့် (၂၆ ဒသမ ၁ ရာခိုင်နှုန်း) ၊ ကမ္ဘောဒီးယား ( ၂ ဒသမ ၁ ရာခိုင်နှုန်း) ၊ မြန်မာ (၃ ဒသမ၂ ရာခိုင်နှုန်း) နှင့် အခြားနိုင်ငံများ (၁ ဒသမ ၇ ရာခိုင်နှုန်း) အသီးသီး တိုးတက်မှု ပြနေသည့် ခန့်မှန်းချက် ရှိသည့် အနေအထားကို တွက်ဆ ထားပေသည်။
၂၀၂၃ နှစ်ကုန် အထိ ကမ္ဘာ့သဘာဝရော်ဘာ ထုတ်လုပ်နိုင်မှု တန်ချိန်ပေါင်း ၁၄ ဒသမ ၃၄၃ မီလီယံ ရှိနိုင် မည်ဟု ခန့်မှန်း ထားပြီး ယင်းပမာဏသည် ၂၀၂၂ ခုနှစ်၏ ထုတ်လုပ်မှု စုစုပေါင်း ပမာဏထက် ၁ ဒသမ ၉ ရာခိုင်နှုန်း နည်းပါး နိုင်သည်ဟု တွက်ဆ ရပေမည် ဖြစ်သည်။
ယခု ၂၀၂၃ နှစ်၏ ရော်ဘာရာသီ (စက်တင်ဘာ လလယ်မှ - ဇန်နဝါရီ လလယ် အထိ) တွင်မူ ယခင် နှစ်များ ကဲ့သို့ ရော်ဘာ အမြောက်အများ ထုတ်လုပ်နိုင်ခြင်း မရှိသည့် အခြေအနေကို မြင်တွေ့ နေရသည်။ ထိုသို့ ထုတ်လုပ်မှု ကျဆင်း စေရခြင်းအား သက်ရောက်နေသည့် အကြောင်းတရား များစွာလည်း ရှိနေပေသည်။
အထူးအဖြင့် ကမ္ဘာ့သဘာဝ ရော်ဘာ အများဆုံး ထုတ်လုပ်လျက်ရှိသည့် ထိုင်းနိုင်ငံ၏ ရော်ဘာ အဖွင့်ရာသီ၌ ထုတ်လုပ် နိုင်စွမ်းသည် ယခင်နှစ် ကာလတူ အချိန်နှင့် နှိုင်းယှဉ်လျှင် လစဉ်ပင် ၁၀ ရာခိုင်နှုန်းခန့် လျော့နည်း နေကြောင်း မြင်တွေ့ရသည်။
ထိုသို့ ထိုင်းနိုင်ငံ အတွင်း ထုတ်လုပ်မှု ကျဆင်းလာရသည့် အကြောင်းရင်း များထဲတွင် ထိုင်းနိုင်ငံ၏ ရော်ဘာစိုက် ဒေသများ၌ အချိန်အခါ မဟုတ် ဖျက်မိုး ရွာသွန်း မှုကြောင့် ရော်ဘာများ ပုံမှန် ထုတ်လုပ် နိုင်ခြင်း မရှိသည့် အခြေအနေ တစ်ခု ပါဝင်သည်။
ထို့ပြင် ရော်ဘာခြံများ၌ အရွက်နှင့် ပတ်သက်သည့် ရောဂါတစ်မျိုး ကျရောက်မှု (ရော်ဘာစိုက်ဧရိယာ ဟက်တာပေါင်း ၁၅၀၀၀၀ ခန့် ရောဂါ ကျရောက်ခဲ့) ကြောင့် ရော်ဘာ ထွက်ရှိမှုအား ထိခိုက် စေခဲ့သည့် အခြင်းအရာ တစ်ခုလည်း ထပ်ဖြစ်ခဲ့ ပြန်သည်။ ထပ်မံ၍ လည်း ထိုင်းနိုင်ငံ၏ အဓိက ရော်ဘာစိုက် ဒေသများ၌ ရာသီဥတု အပူချိန် မြင့်မားခြင်း၊ အပူလှိုင်း ရိုက်ခတ်မှု ခံရခြင်းတို့ကြောင့် ရော်ဘာ အထွက်နှုန်းအား ထိခိုက်မှု များစွာ ဖြစ်ပေါ် စေခဲ့ ပြန်သည်။ ထိုင်းနိုင်ငံ၌ ရော်ဘာ အထွက်နှုန်း ကျဆင်း စေသကဲ့သို့ပင် ကမ္ဘာ့ သဘာဝ ရော်ဘာ ထုတ်လုပ်မှု ဒုတိယ အများဆုံး နိုင်ငံ တစ်ခုဖြစ်သည့် အင်ဒိုနီးရှား နိုင်ငံ၌လည်း ထုတ်လုပ်မှု ကျဆင်း နေသည့် အခြေအနေကို မြင်တွေ့ ရပေသည်။
အထက်ဖော်ပြပါ အခြေအနေများအား ခြုံငုံကြည့်ပါမူ ၂၀၂၃ ရော်ဘာ ထုတ်လုပ်မှု ရာသီတွင် ကမ္ဘာ့ သဘာဝရော်ဘာ ထုတ်လုပ် နေသည့် နိုင်ငံများ၏ ထုတ်လုပ်မှု ကျဆင်း လာမည့် အခြေအနေကို ကွင်းကွင်း ကွက်ကွက်ပင် မြင်တွေ့ နေရပေသည်။
- ရောင်းလိုအားနည်းပြီး၊ ဝယ်လိုအားများမည့် အရိပ်အယောင် ပြနေသည့် သဘာဝ ရော်ဘာ
၂၀၂၄ ပထမ လေးလပတ်၏ ကမ္ဘာ့သဘာဝရော်ဘာ ဈေးကွက် အခြေအနေသည် ရော်ဘာ ထွက်ရှိမှု အရ ပစ္စည်း ရောင်းလိုအား နည်းကာ ၊ ဝယ်လိုအား များနိုင်မည်ဟု ခန့်မှန်းရကာ ဈေးကွက် ပြိုင်ဆိုင်မှု ကြီးမားမည်ဟု ခန့်မှန်း ထားကြသည်။
သဘာဝရော်ဘာကို နှစ်စဉ် ပုံမှန်အားဖြင့် စက်တင်ဘာ လလယ်မှ ဇန်နဝါရီလယ်အထိ အမြောက်အများ ထုတ်လုပ်နိုင်သည့် အချိန် ဖြစ်သည်။ ထိုတစ်ရာသီစာ ထွက်ရှိသည့် ကမ္ဘာ့ သဘာဝရော်ဘာ ပမာဏသည် ရော်ဘာဈေးကွက်နှင့် ဈေးနှုန်း အခြေအနေ တစ်ခုလုံးပေါ်သို့ များစွာ သက်ရောက် ပေသည်။
ထိုသို့ ထုတ်လုပ် ကျဆင်း ခြင်းကြောင့် ကမ္ဘာ့ လိုအပ်ချက် အလျင်မီအောင် သဘာဝရော်ဘာ ဖြည့်ဆည်း ပေးနိုင်ခြင်း ရှိ၊ မရှိ ဆိုသည်ကိုကား ကမ္ဘာ့ သိုလှောင် ရော်ဘာ လက်ကျန်များ၏ ပမာဏကိုလည်း ထည့်သွင်း တွက်ချက် ရပေဦးမည် ဖြစ်သည်။
တရုတ်နိုင်ငံမှ အောက်တိုဘာ ၁၃ ရက်နေ့တွင် ထုတ်ဝေ ခဲ့သည့် ၂၀၂၃ - စက်တင်ဘာ အထိ ကုန်သွယ်ရေး အခြေအနေ အစီရင်ခံစာ၏ အဆိုအရ တရုတ်သည် ကမ္ဘာ့ဒုတိယ စီးပွားရေး အကောင်းဆုံး ဖြစ်ကြောင်း အခြေအနေအရပ်ရပ်က မီးမောင်း ထိုးပြနေသကဲ့သို့ ကမ္ဘာ့ သဘာဝရော်ဘာ ဝယ်ယူသုံးစွဲမှု အများဆုံး နိုင်ငံ လည်း ဖြစ်ကြောင်း ထုတ်ပြန် ထားသည်။ ထို့ပြင် တရုတ်နိုင်ငံ၏ ကိုဗစ် အလွန် စီးပွားရေး တိုးတက်မှုနှုန်း တည်တည် ငြိမ်ငြိမ်နှင့် တက်ရိပ် ပြနေကာ ထိုစီးပွားရေး တက်ရိပ်အား လိုက်၍ သဘာဝရော်ဘာ ဝယ်လိုအား အခြေအနေ သည်လည်း တဖြည်းဖြည်းနှင့် ပြည်လည် တည်ငြိမ် အားကောင်း လာနေ ကြောင်းလည်း ထောက်ပြ ထားသည်။
ထို့ပြင် ၂၀၂၄ ခုနှစ်တွင် နှစ်လည်တွင် အမေရိကန်နှင့် အီးယူတို့၏ ပြောင်းလဲလာနိုင်ခြေ ရှိသည့် ငွေကြေး မူဝါဒကြောင့် စီးပွားရေး လည်ပတ်မှု ပိုမို အားကောင်း လာနိုင်သည့် မှန်းဆချက်နှင့် အတူ လိုက်ပါ၍ သဘာဝ ရော်ဘာ ဝယ်လိုအား တိုးတက် လာနိုင်မည့် အရိပ်အယောင် ရှိနေသည်ကို တွေ့ရှိ ရပေသည်။ အထူးသဖြင့် မော်တော်ကား ထုတ်လုပ်မှုနှင့် တာယာထုတ်လုပ်သည့် စက်ရုံများမှ သဘာဝရော်ဘာ ဝယ်လိုအားသည် အမေရိကန်နှင့် အီးယူတို့၏ စီးပွားရေး ပြန်လည် ကောင်းမွန်စွာ လည်ပတ်လာမှုနှင့် လိုက်ပါ တိုးတက်လာမည် ဖြစ်၍ ထို့အခြေအနေကြောင့် သဘာဝရော်ဘာ ဝယ်လိုအား တမဟုတ်ချင်း တိုးတက်လာနိုင်ခြေ ရှိသည်ဟု ခန့်မှန်း ထားခြင်း ဖြစ်သည်။
ထိုအခြေအနေများကြောင့် ၂၀၂၄ ခုနှစ် အတွင်းနှင့် ၂၀၂၄ ခုနှစ် အလွန်တွင်ပင် သဘာဝရော်ဘာ ဝယ်လိုအား များပြီး ဈေးကွက်ယှဉ်ပြိင်မှု မြင့်မားသည့် အခြေအနေကို ရောက်ရှိလာနိုင်မည်ဟု ခန့်မှန်း ထားသည်။
- တရုတ်၊ အမေရိကန်နှင့် အီးယူတို့၏ စီးပွားရေး လည်ပတ်မှုနှင့် သဘာဝရော်ဘာ ဝယ်လိုအား
၂၀၂၃ ခုနှစ် သဘာဝရော်ဘာ ထုတ်လုပ် နိုင်မှု လျော့ကျ လာသည့် အခြေအနေ၊ ၂၀၂၄ ခုနှစ်တွင် အမေရိကန်နှင့် အီးယူ နိုင်ငံများ၏ စီးပွားရေး ပြန်လည် တည်ငြိမ် အားကောင်းလာနိုင်ခြေ ရှိသည့် အခြေအနေ၊ တရုတ်၏ ကိုဗစ်အလွန် စီးပွားရေး နာလန်ထူမှု အရှိန် ကောင်းလာသည့် အခြေအနေ များကြောင့် ကမ္ဘာ့သဘာဝ ရော်ဘာ ဝယ်လိုအား များလာနိုင်မည်ဟု အကြမ်းဖျင်း ယူဆ၍ ရပေ။
၂၀၂၄ ခုနှစ်တွင် သဘာဝရော်ဘာ ထုတ်လုပ် ထွက်ရှိမှုနှင့် ဝယ်လိုအား အလားအလာ ကောင်းနေသည့် မှန်းဆချက်ကြောင့် ဈေးကွက် အသာစီး အခြေအနေ၌ ရှိမည်ဟု ဆိုရမည် ဖြစ်သည်။ သို့သော်လည်း ထိုအားကောင်းသည့် အခြေအနေများအား သက်ရောက်မှု ဖြစ်လာစေနိုင်သည့် အခြေခံ အချက်များကလည်း ရှိနေပြန်ပေသည်။
ကမ္ဘာ့ရော်ဘာဈေး ကောင်းလာ သဖြင့် ထိုအခြေ အနေကို လက်လွတ် မခံလိုသည့် နိုင်ငံအသီးသီးမှ ရော်ဘာ တောင်သူများသည် မိမိတို့၏ ရော်ဘာ ထွက်ရှိမှု ပမာဏ ပိုမို များပြား လာစေရန် အတွက် ရေတိုကုထုံး များဖြင့် တိုးတက် ထုတ်လုပ်ရန် ကြိုးပမ်း လာကြမည် ဖြစ်သည်။
ထိုအခြေအနေ ပေါ်ပေါက်လာပါက ကမ္ဘာ့ဈေးကွက်သို့ သဘာဝရော်ဘာ တင်ပို့လိုမှု ရောင်းလိုအား တိုးလလာ နိုင်ပေသည်။ ကမ္ဘာ့သဘာဝ ရော်ဘာ ထုတ်လုပ်လျက် ရှိသည့် နိုင်ငံများမှ တိုးတက် ထုတ်လုပ် လာမည့် အရိပ်အယောင်ကြောင့် ရောင်းလိုအား မည်မျှ တိုးလာနိုင်ခြေ ရှိသည်ကိုမူ မှန်းဆရန် ခက်ခဲပေသည်။
ထိုသက်ရောက်မှု ဖြစ်ပေါ်လာပါက ဈေးကွက်အသာစီး ရှိနေသည့် အခြေအနေမှ ကမ္ဘာ့ သဘာဝ ရော်ဘာဈေး အထက်စီး ရနေမှု အခြေအနေမှ လျောက နိမ့်ဆင်း လာနိုင်ပေသည်။ ထိုမှသည် ကမ္ဘာ့ သဘာဝရော်ဘာ ရောင်းလိုအားနှင့် ဝယ်လိုအား အခြေအနေ တစ်စုံလုံးအား မည်သို့ သက်ရောက် လာနိုင်မည် ဟူသည်ကိုလည်း မှန်းဆ၍ မရသေးပေ။
သို့သော်လည်း ဖော်ပြပါ အခြေအနေ အရပ်ရပ် များကြောင့် ၂၀၂၄ နှစ်လည် အထိပင် ထုတ်လုပ်မှု လျော့ကျ လာနိုင်မည့် အခြေအနေနှင့် အတူ ကမ္ဘာ့သဘာဝ ရော်ဘာသည် ဈေးကွက် အသာစီး၌ ရှိကာ ရော်ဘာ ဝယ်လိုအားများပြီး ဈေးကွက် ယှဉ်ပြိုင်မှု အားကောင်းသည့် အခြေအနေ ရှိမည်ဟု သုံးသပ် ရပေသည်။
(မှတ်ချက် - ဤဆောင်းပါးသည် What Next Rubber တွင် ဖော်ပြ ထားသည့် ရော်ဘာ ဈေးကွက် သုတေသန၊ အကြီးတန်း သုံးသပ် သူနှင့် What Next Rubber ပူးတွဲ တည်ထောင်သူ ၊ ဆောင်းပါးရှင် Jom Jacob မှ ၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ နိုဝင်ဘာ ၂၆ ရက်နေ့တွင် ရေးသား ထုတ်ဝေ ခဲ့သည့် “Are Natural Rubber Price Gearing Up for a Trend-Break?” ဆောင်းပါးနှင့် ၂၀၂၃ ခုနှစ် အောက်တိုဘာ ၁၄ ရက်နေ့တွင် ထုတ်ဝေခဲ့သည့် “Rubber Output drops in the peak season, signaling a potential supply uncertainty by the end of Jan 2024” ဆောင်းပါးပါ အချက်အလက်များအား မှီငြမ်း ကိုးကား၍ ပြန်လည် ရေးသား တင်ပြ ထားခြင်း ဖြစ်ပါသည်။)
