27/01/2025
Người xưa có câu "Đói giỗ cha, no ba ngày Tết", như vậy đã đủ để thấy người Việt ta xưa nay, dù gian khổ, đói kém nhưng nhất định trong ba ngày Tết phải được no đủ.
Người Hà Nội xưa cũng vậy, tùy thuộc gia cảnh mỗi nhà nhưng những tiêu chuẩn cho mâm cỗ ngày Tết nhất định phải có. Nhà nào khó khăn cũng tối thiểu 4 bát 4 đĩa; dư dả hơn thì 4 bát 6 đĩa, 4 bát 8 đĩa. Nhà khá giả làm 6 bát 8 đĩa hoặc làm cỗ "bát trân" (8 bát 8 đĩa). Tám bát gồm có măng lưỡi lợn hầm chân giò, bóng bì, mực nấu, su hào thái chỉ ninh kỹ, nấm thả, bóng cá mú trong suốt, chim hầm nguyên con, gà tần,... Còn tám đĩa bao gồm gà luộc, giò lụa, chả quế, trứng muối, dưa hành, bánh chưng, dứa xào lòng gà và cá trắm đen kho... Thực tế, có gia đình làm đến 8 bát 12 đĩa hoặc nhiều hơn. Các bát bày dưới mâm đồng to, mâm đồng nhỏ bày các đĩa được xếp lên trên thành hai đến ba tầng cỗ. Bởi vậy mới có câu "Mâm cao cỗ đầy". Nhà giàu thường dùng loại bát miệng loe, thắt ở phần lưng, gọi là bát chiết yêu. Món ăn phải đựng vào bát, đĩa nhỏ để vừa đủ thưởng thức, thể hiện sự thanh tao, nhẹ nhàng của người Hà Nội.
Mâm cỗ truyền thống sáu bát thường có măng, bóng, mực, miến, nấm thả, mọc. Tám đĩa gồm cá trắm kho, thịt gà, chả quế, giò lụa, nem rán, dưa hành, bánh chưng, xôi vò… Những món ăn được nấu hết sức cầu kỳ. Các bà, các mẹ khó tính và tinh tế từ khâu chọn nguyên liệu cho đến cách nấu và bày biện.
Để làm bánh chưng, củi phải được góp nhặt từ nhiều tháng; gạo nếp, đỗ xanh, thịt mỡ phải chọn làm sao cho ngon.
Canh măng phải chọn loại măng lưỡi lợn, măng ngâm trước cả tuần, hết mùi ngái thì luộc từ bốn đến năm lần nước. Măng ninh thật nhừ với móng giò, khi ăn cảm nhận được độ ngọt và vị béo chứ không ngấy.
Để có bóng nấu canh, mỗi lần mua thịt lợn sẽ lọc miếng bì để dành, nạo thật sạch mỡ rồi dùng thanh tre làm căng miếng bì như căng da trống để đem đi gác bếp. Sau khi khô, nướng bì cho nở phồng, bảo quản kĩ đến ngày Tết. Khi dùng phải ngâm bóng, rửa rồi bóp kỹ với rượu gừng.
Theo báo Quân đội nhân dân, cô tiểu thư Hà Nội xưa - nay đã là nghệ nhân ẩm thực Nguyễn Thị Lâm chia sẻ: "Món canh bóng có 12 nguyên liệu chính như bóng (bì lợn), thịt thăn, giò lụa, cà rốt tỉa hoa, súp lơ xanh, trắng, nấm hương. Bát canh bóng ngon là nước dùng phải trong veo, không có mỡ. Để nước dùng được như vậy, tôi phải lấy nước luộc thứ 2 của gà, nước trong veo có mùi thơm của tôm. Cùng với đó bóng phải có bí quyết làm để sao cho giòn, thơm. Đặc biệt, nấu món này dùng nước mưa sẽ giúp bát canh bóng sáng, có thể soi mình vào đó".
Canh bóng khi ăn quyện hương thơm của nấm, miếng bóng ngọt vị từ nước dùng, thanh mát của rau củ.
Chả quế cắt hình quả trám; cá trắm kho niêu phải là cá trắm đen, thêm chút gừng, riềng, tiêu, lá chè xanh,...
Món mọc vân ám bắt mắt với 5 phần mọc màu sắc khác nhau, tượng trưng cho ngũ hành: Kim, Mộc, Thủy, Hỏa, Thổ.
Gà cúng giao thừa phải là gà trống hoa, mào cờ, đuôi cầu vồng. Song, các món ăn khác cũng rất được chú trọng trong cách nấu chứ không riêng các món kể trên.
Mâm cỗ ngày Tết không chỉ hội tụ tinh hoa ẩm thực mà còn là tấm lòng của con cháu dâng lên tổ tiên dịp Tết đến xuân về. Với người Hà Nội xưa, ăn là cả một nghệ thuật, những món ăn được nấu ra không chỉ để no mà phải làm sao cho thỏa mãn vị giác lẫn thị giác.
![[🎉Ring for fund - Khi cảm xúc rung lên cùng tiếng chuông 🎶]Tại "Vào Bar ra chuyện", chúng mình chuẩn bị tại mỗi bàn 1 ch...](https://img5.medioq.com/622/336/565953386223361.jpg)
