Sow Seeds

21/10/2024

1. “Tâm hồn người tốt là nguồn sáng của cuộc sống, giúp người đó luôn rạng rỡ và hạnh phúc.” - Lão Tử

2. “Tâm hồn trong sáng, tướng mạo tự nhiên đẹp, cuộc sống viên mãn đến bất ngờ.” - Ngạn ngữ Trung Hoa

3. “Tâm là cái gốc của tướng mạo, xem xét cái tâm thì có thể tự biết được tốt xấu. Hành vi là xuất phát từ cái tâm, xem xét hành vi thì có thể biết được họa phúc.” - Trần Đoàn

4. “Có tâm không có tướng thì tướng sẽ sinh ra theo tâm. Có tướng không có tâm thì tướng sẽ bị mất đi theo tâm. Tướng mạo, thần thái hung cát của một người biểu hiện ra bên ngoài thì có thể thay đổi tùy theo chuyển biến tâm niệm của người đó.” - Quỷ Cốc Tử

5. “Tâm hồn tốt lành như ánh sáng ban mai, đưa ta đến cuộc sống viên mãn và hạnh phúc.” - Thích Nhất Hạnh

6. “Tâm hồn đẹp đẽ sẽ tỏa sáng qua đôi mắt, khiến cho tướng mạo trở nên hấp dẫn hơn.” - Paul Coelho

7. “Đường tình đầu là đường tâm, tình yêu là cảm nhận sự đẹp đẽ trong tâm hồn.” - Rabindranath Tagore

8. “Nét đẹp của tâm hồn chính là sự trung thực, biết ơn và từ bi.” - Mahatma Gandhi

9. “Hãy chăm sóc tâm hồn của bạn, bởi đó chính là nguồn gốc của tướng mạo và cuộc sống hạnh phúc.” - Dalai Lama

10. “Tâm hồn đẹp đẽ sẽ làm cho khuôn mặt trở nên rạng ngời, cuộc sống viên mãn và hạnh phúc.” - Mẹ Teresa

11. “Người có tâm hồn trong sạch, tướng mạo tự nhiên sáng, cuộc sống viên mãn không lo âu.” - Socrates

12. “Đừng chỉ nhìn vào tướng mạo bên ngoài, mà hãy tìm hiểu tâm hồn để biết con người đích thực.” - William Shakespeare

13. “Người có tâm hồn đẹp không chỉ tỏa sáng bên ngoài mà còn lan tỏa ấm áp và hạnh phúc cho mọi người xung quanh.” - Charles Dickens

14. “Tâm hồn đẹp đẽ chính là nền tảng của một cuộc sống hạnh phúc, viên mãn và tràn đầy ý nghĩa.” - Eleanor Roosevelt

15. “Tâm hồn trong sáng như ngọn lửa sáng soi, giúp ta vượt qua bóng tối và đạt được thành công trong cuộc sống.” - Marie Curie

16. “Khuôn mặt của bạn sẽ thay đổi. Cơ thể của bạn sẽ thay đổi. Cái đẹp vững bền duy nhất đó là cái đẹp tồn tại trong trái tim của bạn” - Lori Deschene

20/10/2024

Muốn tâm an, đầu tiên, các thầy phải đem tâm mình đặt ở núi rừng, ở chỗ không nhàn, không có việc quấy nhiễu mới được an. Đặt tâm vào xã hội có đủ thứ rối bời, người làm ăn thua lỗ, người thân tù tội, người bệnh… Mỗi ngày tôi tiếp nhận đủ thứ việc rắc rối. Không ai an mà đến với thầy. Nếu các thầy tu thực sự dễ dàng nhận ra điều này. Chùa lớn, Phật tử đông, bận rộn nhiều việc, không thể vào định. Vì vậy, tối thiểu chúng ta phải dành một khoảng thì giờ để thực tập. Tôi thường dành 3, 4 giờ sáng để thực tập, vì lúc đó không bị ai quấy rầy nữa; nhưng cũng phải tắt nguồn điện thoại di động, vì nếu người ta hữu sự cũng vẫn gọi mình.

19/10/2024

Muốn tâm an, đầu tiên, các thầy phải đem tâm mình đặt ở núi rừng, ở chỗ không nhàn, không có việc quấy nhiễu mới được an. Đặt tâm vào xã hội có đủ thứ rối bời, người làm ăn thua lỗ, người thân tù tội, người bệnh… Mỗi ngày tôi tiếp nhận đủ thứ việc rắc rối. Không ai an mà đến với thầy. Nếu các thầy tu thực sự dễ dàng nhận ra điều này. Chùa lớn, Phật tử đông, bận rộn nhiều việc, không thể vào định. Vì vậy, tối thiểu chúng ta phải dành một khoảng thì giờ để thực tập. Tôi thường dành 3, 4 giờ sáng để thực tập, vì lúc đó không bị ai quấy rầy nữa; nhưng cũng phải tắt nguồn điện thoại di động, vì nếu người ta hữu sự cũng vẫn gọi mình.

19/10/2024

Nhẫn theo giáo lí nhà Phật là cách tu để hóa giải sự tức giận từ đó thoát khỏi những đau khổ, khó chịu để đạt được sự an lạc, tự tại. “Nhẫn nhục” là tiêu diệt tức giận; là một liệu pháp điều tiết, cân bằng trạng thái tâm lí. Trên đời này vạn sự đều do duyên định, trạng thái nghịch cảnh cũng là do duyên nghiệp tạo ra. Theo giáo lý nhà Phật, thực hiện chữ Nhẫn có thể giúp người ta tiêu nghiệp giải oan.

Ngẫm về luật nhân- quả: Quá trình nhẫn nhục chính là quá trình tiêu nghiệp giải oan. Chúng ta dễ dàng cảm nhận được sự khó chịu trong lòng như thế nào khi tức giận. Người khác cũng giống như vậy. Một người nào đó nổi giận công kích bạn, thì chính là họ đang phải chịu đau khổ. Bạn nên suy nghĩ rằng, trước đây mình tạo ra nghiệp nên nay người ta mới đến tức giận với mình.

Thực chất khi anh ta tức giận thì anh ta đã phải chịu sự trừng phạt vì sự tức giận ấy rồi. Hơn nữa, sau này anh ta vẫn phải chịu tiếp nghiệp báo. Mình là cái duyên để người ta tức giận cho nên thực chất là mình hại người ta chứ không phải người ta hại mình. Khi đối phương tức giận với mình, là đang giúp mình tiêu diệt những nghiệp ác trước đây và tự gieo cái nghiệp ác cho chính anh ta.

Vì vậy, tại sao lại phải tức giận với anh ta, cần phải cảm ơn anh ta mới đúng, vì đã giúp mình tu chữ “Nhẫn”. Khi chuẩn bị có cơn tức giận, bạn hãy thử mỉm cười và suy nghĩ đến điều này. Nếu bạn phản ứng lại thì cái sai của bạn càng lớn hơn, nghiệp mà bạn gây ra cũng sẽ chất chồng, sau này bạn sẽ vẫn tiếp tục chịu khổ.

29/09/2024

05/07/2024

Chuẩn mực đạo đức là tổng hợp các quy tắc, yêu cầu, đòi hỏi của xã hội đối với mỗi cá nhân hay nhóm xã hội, trong đó xác định ít nhiều sự chính xác về tính chất, mức độ, phạm vi, giới hạn của cái có thể, cái được phép, cái không được phép hay cái bắt buộc phải thực hiện trong hành vi xã hội của mỗi người, nhằm đảm bảo sự ổn định, giữ gìn trật tự, kỉ cương của xã hội. Trong cuộc sống xã hội thường ngày, con người (các cá nhân và nhóm xã hội) thường xuyên thực hiện các hành vi xã hội nào đó nhằm đạt được hoặc thỏa mãn những nhu cầu, lợi ích nhất định.

Hành vi của họ thường được định hướng và tuân theo những quy tắc, yêu cầu xã hội nào đó. Mọi người mong đợi họ hành động phải như thế này mà không nên như thế khác: Hãy kính trên nhường dưới, hãy ăn mặc gọn gàng, lịch sự, hãy cầu nguyện Thánh Ala, hãy tôn trọng pháp luật, không được gây tội ác… Vì thế, trong xã hội xuất hiện nhu cầu phải có những phương tiện để điều chỉnh hành vi của con người.

Chính con người đã xác lập và tạo dựng hệ thống các quy tắc, yêu cầu, đòi hỏi của xã hội đối với hành vi của mỗi cá nhân hay nhóm xã hội. Từ đó mà hình thành và xuất hiện trong xã hội hệ thống các chuẩn mực đạo đức, chuẩn mực xã hội. Chúng tham gia và phát huy tác dụng trong hầu hết các lĩnh vực của đời sống.

Dù chuẩn mực đạo đức là bất thành văn nhưng chúng đều là phương tiện định hướng, điều chỉnh các hành vi của cá nhân và các nhóm xã hội trong những điều kiện xã hội nhất định đồng thời là phương tiện kiểm tra xã hội đối với các hành vi của họ. Nhờ có các chuẩn mực đạo đức mà các cá nhân luôn phải xem xét, suy nghĩ, kiểm nghiệm trước khi thực hiện hành vi xã hội nào đó: Hành vi đó đúng hay sai? Phù hợp hay không phù hợp với chuẩn mực đạo đức xã hội? Nếu thực hiện thì có bị xã hội phê phán, lên án hoặc trừng phạt không? Qua đó, chuẩn mực đạo đức góp phần ngăn chặn, phòng ngừa các hành vi sai trái, phạm pháp và tội phạm.

Điều đó có nghĩa là, tùy thuộc vào các đặc điểm, tính chất về mặt nhu cầu, lợi ích vật chất hay tinh thần của đối tượng (nhóm đối tượng) xã hội nào, trong phạm vi không gian xã hội nào và vào thời điểm, giai đoạn lịch sự nào, mà các chuẩn mực đạo đức thường được định hướng sao cho phù hợp với thực tế xã hội hoặc phù hợp với lợi ích của đối tượng này hay đối tượng khác, của giai cấp này hay giai cấp khác. Các chuẩn mực đạo đức không mang tính chất bất biến mà thường ở trong trạng thái động. Chúng thường xuyên vận động, biến đổi và phát triển cùng với sự phát triển của lịch sử xã hội loài người.

Trong quá trình vận động đó, có những quy tắc, chuẩn mực đạo đức dần trở nên lạc hậu, lỗi thời, không còn phù hợp với thực tế xã hội ở giai đoạn lịch sử nhất định. Khi đó chúng sẽ bị loại bỏ hoặc được thay thế bằng những chuẩn mực đạo đức mới phù hợp hơn, tiến bộ hơn tùy theo từng thời kỳ lịch sử nhất định. Ví dụ đối với những phong tục, tập quán đã lạc hậu, lỗi thời, đã trở thành hủ tục, mang màu sắc mê tín dị đoạn thì cần phải vận động, tuyên truyền nhằm loại trừ chúng ra khỏi đời sống của cộng đồng, xây dựng lối sống văn minh, tiến bộ.

04/07/2024

Trong biên khảo “Việt Nam phong tục”, ở đề mục tứ thời tiết lạp gồm 10 lễ tiết quan trọng mỗi năm, nhà nghiên cứu Phan Kế Bính liệt kê tết Đoan ngọ (mùng Năm tháng 5 âm lịch) ở vị trí thứ tư sau tết Thanh minh (tháng 3 âm lịch), trước tết Trung nguyên (rằm tháng bảy).

Xếp vậy, nhưng ngay nhà biên khảo cũng có chút phân vân rằng “tục này không rõ nguyên ủy từ đâu, có người cho là do từ đời Xuân Thu”. Ý nhắc đến câu chuyện Khuất Nguyên thời nước Sở bên Trung Hoa, can ngăn vua Hoài Vương không được bèn ra sông Mịch La tự vận đúng ngày mùng Năm tháng 5. Người dân thương cảm nên cứ đến ngày này lại chèo thuyền ra giữa sông ném bánh xuống để cúng.

Với tục hái lá, cụ Phan Kế Bính cũng dẫn tích Lưu Thần - Nguyễn Triệu vào núi Thiên Thai hái thuốc gặp tiên… Cứ thế, lâu dần thành tục hái lá mùng Năm, phơi khô, nấu uống, “cho rằng uống thế thì lành”.

Chữ “lành” của cụ Phan Kế Bính, theo thời gian, được kết nối và diễn dịch ra nhiều kiểu. Dân gian hay gọi tết Đoan ngọ là “ngày giết sâu bọ”, với các loại “vũ khí” quen thuộc tùy vùng miền: rượu nếp, mận, nhót, bỏng rộp, bánh ú tro…

Dịp này, nếu ai ăn nhiều thứ béo, nhiệt, khó tiêu thì đã có bánh ú tro giúp trung hòa bớt độc hại…, Đông y phân tích như thế. Tây y cũng vào cuộc, nghiên cứu trên những người mắc chứng dị ứng với các loại thuốc hạ huyết áp, nhận thấy cơm rượu nếp cẩm có thể làm hạ được nồng độ cholesterol có hại trong máu. Chất chống ô xy hóa anthocyanin có hàm lượng rất cao trong mẫu cám lấy từ gạo nếp cẩm cũng giúp chống bệnh ung thư, tim mạch.

Nhưng cũng có nhà khoa học nghi ngờ về tính hiệu quả của “phương án” giết sâu bọ, khi cho rằng ăn rượu nếp, nhót, mận trong ngày mùng Năm tháng 5 là “nuôi” chứ không “giết” sâu bọ.

Với góc nhìn lãng mạn của một nhà văn, trong “Thương nhớ mười hai”, nhà văn Vũ Bằng cho rằng “nếu ăn như thế mà có bị Tào Tháo đuổi thì bất quá cũng chỉ là một cách xổ thôi”.

Nhà văn đưa ra một lối so sánh rất-dân-gian: Vì người Việt Nam (thời trước) không có thói quen uống thuốc xổ 3 tháng/lần như lời bác sĩ khuyên, nên mỗi năm có trót dại “xổ một lần cho nhẹ bụng” chắc cũng chẳng chết ai!

Dân gian thì khác, không quá kỹ lưỡng như giới khảo cứu văn hóa ghi nhận, không cần chi tiết như giới y khoa phân tích, cũng chẳng liên tưởng quá đà như trang tùy bút của nhà văn.

Họ cứ âm thầm níu giữ phong tục theo một cách riêng, như để tỏ lòng tin cậy thảo mộc xung quanh. Níu giữ, để làm nên một nếp văn hóa, thậm chí giờ đây đã nâng lên thành nghề.

Ở xứ Quảng, chỉ riêng “lá mùng Năm” thôi đã có biết bao câu chuyện để kể. Nơi nào cũng thấy có tục hái lá, cũng có chợ bán lá, ở vùng đông thậm chí có nhiều đám ruộng trồng các loại lá thuốc nam tổng hợp để hái bán, được xem là “vựa lá mùng Năm”.

“Lá mùng Năm” không chỉ hái trong một ngày, trồng thành mùa vụ mà còn nâng thành thương hiệu quanh năm, như “lá Lao” ngoài Cù Lao Chàm. Để thành thương hiệu đáng tin cậy, địa phương khảo sát, giám định để công bố có ít nhất 87 loài trong bộ thực vật đang sử dụng làm “lá Lao”.

Tập tục nào cũng có sự tích, câu chuyện để giải thích cho sự tồn tại của chính nó, tết Đoan ngọ là thí dụ. Nhưng sau tất cả, đọng lại trong tâm thức Việt một ý niệm lành: có “sâu bọ” thì có “diệt”, và chọn một ngày trong năm để nhắc nhớ.

Diệt từ những thức cúng bình dị, cho đến nước uống dân dã, để thấy xung quanh cũng rất lành. Vượt lên trên mọi lối giải thích (về nguồn gốc tập tục) và phân tích (về dược tính), tết Đoan ngọ nay đã thành tập tục đẹp, dân dã và lành.

Hôm nay mùng Năm tháng 5, tết Đoan ngọ, lại sẽ có nhiều người chờ đúng trưa để vào rừng tìm hái lá, hoặc tin cậy thứ nước lá đã mua ngoài chợ từ trước đó.

03/07/2024

Nếu như bạn không muốn trở nên điên loạn, rối loạn hành vi, suy nghĩ hay trở thành một người vô cảm trước mọi thứ diễn ra trong cuộc sống thì tốt nhất hãy học cách tịnh tâm. Trong cuộc sống này có nhiều sự diễn biến phức tạp và chúng luôn thu hút được sự chú ý của mọi người. Tuy nhiên não bộ của mỗi con người cũng chỉ có giới hạn. Nếu như bạn tiếp thu được những điều tích cực khởi sinh và nguồn năng lượng tích cực thì bản thân sẽ cảm thấy khỏe mạnh và yêu đời hơn.

Ngược lại nếu tiếp nhận được quá nhiều điều tiêu cực và năng lượng xấu thì chắc chắn sẽ chiếm hết phần hồn của mỗi con người. Khi đó con đường tiến tới bệnh trầm cảm sẽ chẳng còn bao xa và đây cũng chính là một trong những lý do tại sao ngày nay đã có rất nhiều người phải tìm đến cái chết.

Khi con người ta không được tịnh tâm thì thường có xu hướng đưa bản thân vào một trạng thái bế tắc và trong hoàn cảnh cô đơn. Về lâu dài sẽ sinh ra bệnh trầm cảm và ngày càng nặng hơn sẽ là bệnh tâm thần. Do vậy việc học cách tĩnh tâm rất là quan trọng để giúp cho cuộc sống của mọi người được cân bằng, giảm áp lực, căng thẳng, mệt mỏi và giúp cho tâm thanh tịnh hơn.

Theo như Phật giáo, tâm của con người vô cùng quan trọng bởi nó sẽ quyết định tới cõi mà chúng sinh đi về. Nếu như một người có tâm độc ác sẽ bị đày xuống địa ngục, tâm bỏn xẻn hay phung phí sẽ bị đày tới nơi ngã quỷ, tâm ngu si không biết phân biết lẽ phải trái, đúng sai sẽ về cõi người. Những người có tâm nhiệt tình và năng nổ lo cho công việc chung nhưng lại không có hướng đi về giải thoát thì sẽ trở về cõi Atula, người có tâm thuần thiện và hiền lành sẽ được về cõi trời. Qua đây có thể thấy tâm thanh tĩnh chắc chắn sẽ trở về cõi thanh tịnh.

02/07/2024

ũng trong bài thơ “Nửa đêm” ( Nhật ký trong tù ) Bác đã khẳng định: “Hiền dữ phải đâu là tính sẵn Phần nhiều do giáo dục mà nên”. Hai câu thơ đã thể hiện quan điểm của Bác về sự hình thành và phát triển nhân cách của con người dưới sự ảnh hưởng của yếu tố di truyền và giáo dục. Từ đó, mỗi chúng ta cần rút ra những bài học cho bản thân về rèn luyện nhân cách. Câu nói trên chính là sự chiêm nghiệm của Bác về con người. Trước hết, Bác phủ nhận quan điểm cho rằng, đức tính con người là “tính sẵn”, là do tiền định. Hồ Chí Minh phủ định để rồi đi đến khẳng định: khi mới sinh ra con người ta vốn mang bản chất là tốt nhưng chỉ sau do ảnh hưởng phần nhiều của sự giáo dục và môi trường sống

01/07/2024

Thực tập hạnh phúc
Tiêu thụ sân hận
Dập tắt lửa giận
Tiếng nói của yêu thương chân thật
Chuyển hóa
Truyền thông với tâm từ bi
Tâm kinh của bạn
Không có kẻ thù
David và Angelina
Ôm ấp cơn giận bằng chánh niệm
Hơi thở chánh niệm
Phục hồi Tịnh Độ

29/06/2024

Đăng ký kênh để theo dõi mình nhé

25/06/2024

Đừng nên hỏi tại sao bạn sống mà nên hỏi ta phải sống thế nào mới hạnh phúc. Đừng cố tu để thoát khổ mà hãy tu học để làm mình ngày càng hạnh phúc hơn.

24/06/2024

Ai cũng đã từng mắc sai lầm. Nhưng nếu mọi người biết bao dung và tha thứ cho những sai lầm của họ thì nó sẽ giúp cho cuộc sống của chúng ta thêm tươi đẹp hơn. Đó cũng là một trong những truyền thống được truyền lại từ bao đời nay. Bao dung và vị tha có nghĩa là rộng lòng tha thứ cho người khác khi họ phạm lỗi lầm. Đó cũng chính là cảm thông với khuyết điểm và nhược điểm của người khác. Người có lòng bao dung luôn biết tôn trọng ᴠà tha thứ ᴄho những người biết hối hận ᴠà ѕữa ᴄhữa lỗi lầm. Người có lòng bao dung sẽ luôn được mọi người yêu quý, kính trọng và có quan hệ tốt với người khác. Sống bằng sự bao dung với mọi người xung quanh, sẽ đem lại cho bạn một cuộc sống thoải mái, thanh thản, bởi không phải suy nghĩ về những lầm lỗi của người khác với chính mình. Bao dung khác với căm ghét, ích kỉ vì nó thể hiện sự độ lượng và đức tính đáng trân trọng bên trong con người. Bao dung, vị tha là một cách cư xử cao quý, đó cũng là một phẩm chất tốt đẹp dân tộc Việt Nam ta. Tuy nhiên, vẫn còn một số người có tính ganh ghét, đố kị. Nó sẽ khiến cho con người trở nên ích kỉ, thiếu tình cảm và không được mọi người quý mến. Ta phải biết phê phán họ, vì đó là những đức tính xấu sẽ ảnh hưởng đến xã hội. Mặt khác, ta cần phải biết phân biệt giữa bao dung và bao che. Bao dung không có nghĩa là bao che, dung túng cho những việc làm cố tình gây tổn hại đến những chuẩn mực đạo đức của con người mà là cảm thông cho những lỗi lầm nhỏ mà họ từng gây ra. Vì vậy sự bao dung và vị tha cần phải đặt đúng chỗ mới thật sự có giá trị. Qua đó, ta thấy rằng, lòng bao dung và vị tha là một trong những đức tính cần thiết và đáng trân trọng của mỗi người. Đó là một đạo lý sống tốt đẹp và đáng được lưu truyền về sau.

23/06/2024

Học cách sống bao dung
Tự hỏi lòng trắc ẩn ở đâu, cách sống bao dung và chia sẻ ở đâu? Lối sống thực dụng làm cho không ít người trở nên ích kỷ và hại nhân. Có phải xã hội ngày nay quá thực dụng khiến cho lòng bao dung không có chỗ trú ngụ? Nhiều lần trên đường thấy người bị thương một mình vật lộn với con đau trước ánh mắt dửng dưng của người qua đường.

Có nhiều người lên báo tự tin nói rằng chúng tôi đang cố gắng hết sức để mang lại những điều kiện sống tốt hơn cho người nghèo nhưng thực ra họ đã làm gì với số tiền trợ cấp? Lối sống thực dụng đã làm cho không ít người trở nên ích kỷ và hại nhân. Nhiều người còn không có chút thương cảm dành cho người khác ngay đến cả anh em họ hàng của mình: lòng bao dung trở thành mỹ từ quá xa xỉ với rất nhiều người.

22/06/2024

Học được cách kiểm soát bản thân hiệu quả tức là bạn đã nắm được thành công trong cuộc sống của chính mình. Nhiều người luôn chỉ nghĩ đến việc kiểm soát công việc hay thời gian mà quên rằng gốc rễ đầu tiên là phải kiểm soát được bản thân.

Kiểm soát bản thân nghe tưởng chừng như là một điều rất dễ dàng, nhưng lại có rất ít người có thể làm được. Phần còn lại giải thích vì thói quen, tác động từ công việc, môi trường,… mà đôi lúc họ không thể kiểm soát được chính bản thân mình khỏi một số hành động quá khích. Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn có những cách thức để tự điều chỉnh và có được cách kiểm soát bản thân hiệu quả.

13/06/2024

Từ tư tưởng…

Từ hàng vạn năm nay, cùng với việc khám phá thế giới tự nhiên, con người vẫn luôn đi tìm hiểu chính mình. Thế giới “của chính mình” hóa ra lại là thế giới bí ẩn nhất. Đến nay, thế giới đó con người vẫn chưa khám phá được hết.

Triết học loài người từ cổ chí kim, từ đông sang tây, hàng nghìn năm nay vẫn loay hoay đi tìm câu trả lời về chính loài người. Con người từ đâu tới? Con người bản chất thiện hay ác? Con người có khả năng nhận thức được toàn bộ thế giới?...

Chỉ riêng vấn đề “con người bản chất thiện hay ác” cũng đã có nhiều quan điểm trái chiều. Giữa các triết gia, đến nay vẫn còn tranh cãi.

Quan điểm thứ nhất, cho rằng “nhân chi sơ tính bản thiện”. Ở phương Đông, đại diện tiêu biểu là Khổng Tử, Mạnh Tử. Ở phương Tây, đại diện cho quan điểm này là Platon và Jean Jacques Rousseau. Các triết gia ủng hộ quan điểm này đều cho rằng con người sinh ra không hung ác, chính xã hội đã băng hoại con người và làm cho con người trở nên xấu xa.

Trái ngược với quan điểm thứ nhất, quan điểm thứ hai lại cho rằng "nhân chi sơ tính bản ác". Đại diện phương Đông là Tuân Tử. Đại diện phương Tây là Thomas Hobbes và Friedrich Nietzche. Theo quan điểm này, con người vốn mang trong mình bản chất ác.

Thực ra, ngoài hai quan điểm trên vẫn còn quan điểm của một số triết gia không đứng hẳn về "một cực". Quan điểm này không khẳng định hay phủ nhận về bản chất ác hay thiện của con người mà cho rằng con người có thể phân biệt được thiện – ác nhờ vào sự "tự nhận thức" của mình. Đại diện tiêu biểu là Descartes.

Ông nói con người ưa chuộng những điều tốt và chán ghét những điều xấu, và chúng ta có cảm giác “thoải mái trong lòng” làm điều thiện và cảm giác hối hận làm điều ác. Theo ông, con người vì có khả năng hiểu biết nên nhận biết ranh giới giữa thiện và ác.

Nhưng ngay cả quan điểm này cũng hàm chứa những mâu thuẫn. Con người làm sao phân biệt được thiện và ác khi chính con người là tác nhân của nó? Và nữa, khi đã có phạm trù Thiện thì tất sẽ có phạm trù Ác, và ngược lại. Bởi theo như triết học thì đó chính là hai mặt của một vấn đề.