12/02/2025
ครม. อนุมัติงบกลาง 190 ล้านบาท ชดเชยรถไฟฟ้า-รถเมล์ฟรี แก้วิกฤต PM2.5 และ
ลดค่าใช้จ่ายประชาชน
บทสรุป
ที่ประชุมคณะรัฐมนตรีมีมติอนุมัติให้หน่วยงานในสังกัดกระทรวงคมนาคม และกรุงเทพมหานคร ใช้จ่ายงบประมาณรายจ่ายประจำปีงบประมาณ พ.ศ. 2568 งบกลาง รายการเงินสำรองจ่ายเพื่อกรณีฉุกเฉินหรือจำเป็น ภายในกรอบวงเงิน 190.43 ล้านบาท เพื่อเป็นค่าใช้จ่ายในการดำเนินการตามมาตรการลดผลกระทบฝุ่นละออง ขนาดเล็ก PM2.5 ระยะวิกฤต ระหว่างวันที่ 25 – 31 มกราคม 2568 โดยผลการดำเนินโครงการสามารถลดปริมาณการใช้รถยนต์ส่วนบุคคลได้จำนวนมาก ปริมาณการจราจรลดลง ซึ่งเปรียบเทียบกับสถิติก่อนหน้าดำเนินมาตรการ พบว่า ระบบรถไฟฟ้าขนส่งมวลชน (กระทรวงคมนาคม) มีผู้โดยสารเพิ่มขึ้น 1,981,221 คน ระบบรถไฟฟ้าขนส่งมวลชน (กรุงเทพมหานคร) เพิ่มขึ้น 2,135,225 คน รถโดยสารสาธารณะ (ขสมก.) เพิ่มขึ้น 1,418,605 คน รถยนต์ส่วนบุคคลบนสายทางพิเศษ ลดลง 56,192 คัน และรถยนต์ส่วนบุคคลบนถนนลดลง 3,451 คัน ทั้งนี้ นอกจากจะเป็นการลดวิกฤต PM2.5 แล้ว ยังลดการใช้พลังงานน้ำมัน ช่วยลดค่าใช้จ่าย ประหยัดเวลาการเดินทางของประชาชนอีกด้วย
รายละเอียด
ครม.อนุมัติมาตรการลดผลกระทบฝุ่นละอองขนาดเล็ก PM2.5 ระยะวิกฤต ระหว่างวันที่ 25 – 31 มกราคม 2568 ภาคการคมนาคมในพื้นที่กรุงเทพมหานครและปริมณฑลและขอรับจัดสรรงบประมาณรายจ่ายประจำปีงบประมาณ พ.ศ. 2568 งบกลาง รายการเงินสำรองจ่ายเพื่อกรณีฉุกเฉินหรือจำเป็น สำหรับดำเนินการตามมาตรการวงเงิน 190.43 ล้านบาท
คณะรัฐมนตรีมีมติอนุมัติให้หน่วยงานในสังกัดกระทรวงคมนาคม และกรุงเทพมหานครใช้จ่ายงบประมาณรายจ่ายประจำปีงบประมาณ พ.ศ. 2568 งบกลาง รายการเงินสำรองจ่ายเพื่อกรณีฉุกเฉินหรือจำเป็น ภายในกรอบวงเงิน 190.43 ล้านบาท เพื่อเป็นค่าใช้จ่ายในการดำเนินการตามมาตรการลดผลกระทบฝุ่นละอองขนาดเล็ก PM2.5 ระยะวิกฤต ระหว่างวันที่ 25 – 31 มกราคม 2568 ตามปริมาณผู้โดยสารที่เกิดขึ้นจริง ตามความเห็นของสำนักงบประมาณ
สาระสำคัญของเรื่อง
1. กระทรวงคมนาคม โดย สำนักงานนโยบายและแผนการขนส่งและจราจร ได้จัดทำแผนปฏิบัติการแก้ไขปัญหาฝุ่นละออง PM2.5 ของภาคคมนาคม ในพื้นที่กรุงเทพมหานครและปริมณฑล เพื่อลดและบรรเทาปัญหาฝุ่นละออง PM2.5 ในกรุงเทพมหานครและปริมณฑล และได้ดำเนินการติดตามผลการดำเนินงานสำหรับมาตรการระยะเร่งด่วน ระหว่างวันที่ 1 ธันวาคม 2567 – 15 มกราคม 2568 (ช่วงวิกฤติ) ดังนี้
1.1 มาตรการบำรุงรักษาเครื่องยนต์ ตรวจสภาพรถของหน่วยงาน (เป็นประจำทุกเดือน) ซึ่งมีจำนวนยานพาหนะที่ผ่านการบำรุงรักษา/ตรวจสอบ ประกอบด้วยรถยนต์ของหน่วยราชการจำนวน 6,528 คัน
รถโดยสารสาธารณะและรถบรรทุกจำนวน 104,866 คัน เรือโดยสารสาธารณะจำนวน 35 ลำ ยานพาหนะ/เครื่องจักรผู้รับเหมา จำนวน 1,404 คัน/เครื่อง
1.2 มาตรการปรับปรุงคุณภาพน้ำมัน ซึ่งมีระบบขนส่งสาธารณะที่เปลี่ยนมาใช้น้ำมัน B20/B10 ได้แก่ รถโดยสาร (B20) จำนวน 2,073 คัน หัวรถจักร (รถไฟ) (B20/B10) จำนวน 21 คัน
1.3 มาตรการแก้ปัญหาการจราจรติดขัด ได้แก้ปัญหารถติดหน้าด่านเก็บค่าผ่านทางของกรมทางหลวง และการทางพิเศษแห่งประเทศไทย และจัดให้มีเจ้าหน้าที่อำนวยความสะดวกหน้าด่านและติดตั้งระบบ M-Flow
1.4 มาตรการลดฝุ่น ซึ่งได้ดำเนินการปล่อยละอองน้ำลดฝุ่น จำนวน 80 จุด และควบคุมฝุ่นในพื้นที่ก่อสร้างจำนวน 81 จุด
2. ต่อมาในช่วงระหว่างวันที่ 20 – 24 มกราคม 2568 ปัญหาฝุ่นละออง PM2.5 ทวีความรุนแรงมากขึ้นจนส่งผลกระทบต่อสุขภาพของประชาชน กระทรวงคมนาคมจึงเห็นว่าจำเป็นต้องมีมาตรการเสริมเพิ่มเติมเพื่อลดปริมาณฝุ่นละอองลงทันทีและกลับมาอยู่ในระดับที่ไม่ส่งผลกระทบต่อสุขภาพ โดยการส่งเสริมการใช้ระบบขนส่งสาธารณะและลดจำนวนการใช้รถยนต์ส่วนบุคคล รวมทั้งกวดขันมาตรการอื่น ๆ ดังนี้
2.1 มาตรการส่งเสริมการใช้ระบบขนส่งสาธารณะแทนรถยนต์ส่วนบุคคลในช่วงเวลาวิกฤติ จากข้อมูลของกรุงเทพมหานครพบว่า แหล่งกำเนิดฝุ่นละอองขนาดเล็กในพื้นที่กรุงเทพมหานครมาจากรถยนต์ส่วนบุคคลที่เป็นรถยนต์สันดาปภายในถึงร้อยละ 65 (รถยนต์ที่เครื่องยนต์ใช้เชื้อเพลิง เช่น เบนซิน หรือ ดีเซล) ดังนั้น จึงจำเป็นต้องลดการใช้รถยนต์ส่วนบุคคล โดยการสร้างแรงจูงใจให้ประชาชนเปลี่ยนมาใช้ระบบขนส่งสาธารณะ กระทรวงคมนาคม กรุงเทพมหานคร และหน่วยงานที่เกี่ยวข้องทั้งภาครัฐและเอกชน จึงได้ร่วมกันดำเนินการตามข้อสั่งการของนายกรัฐมนตรีที่ให้ใช้การยกเว้นค่าบริการ เป็นแรงจูงใจให้ประชาชนงดการใช้รถยนต์ส่วนบุคคล เพื่อมาใช้ระบบขนส่งสาธารณะระยะเวลาดำเนินมาตรการ 7 วัน ตั้งแต่วันที่ 25 - 31 มกราคม 2568 ประกอบด้วย
2.1.1 การยกเว้นค่าบริการรถโดยสารสาธารณะของ ขสมก. ประกอบด้วย รถโดยสารธรรมดา จำนวน 1,520 คัน และรถโดยสารปรับอากาศ จำนวน 1,364 คัน
2.1.2 การยกเว้นค่าบริการรถไฟฟ้าขนส่งมวลชนของโครงการรถไฟฟ้ามหานครสายเฉลิมรัชมงคล (สายสีน้ำเงิน) สายฉลองรัชธรรม (สายสีม่วง) สายนัคราพิพัฒน์ (สายสีเหลือง) และสายสีชมพู รถไฟชานเมืองสายนครวิถีและธานีรัถยา (สายสีแดง) และรถไฟฟ้าและรถไฟเชื่อมท่าอากาศยานสุวรรณภูมิ ซึ่งคณะกรรมการรถไฟแห่งประเทศไทยและคณะกรรมการการรถไฟฟ้าขนส่งมวลชนแห่งประเทศไทยได้มีมติอนุมัติแล้ว รวมทั้งรถไฟฟ้าระบบขนส่งมวลชนกรุงเทพ (BTS) และรถไฟฟ้าสายสีทอง
โดยมีสถิติปริมาณผู้โดยสารและรายได้เฉลี่ยต่อวันย้อนหลัง 7 วัน (ระหว่างวันที่ 17-23 มกราคม 2568) ที่เกิดขึ้นจริง สรุปได้ ดังนี้
โครงการ/บริการ ผู้โดยสาร
(คน/วัน) รายได้
(ล้านบาท/วัน) รายได้รวม 7 วัน
(ล้านบาท)
ระบบรถไฟฟ้าขนส่งมวลชน (กระทรวงคมนาคม)
1) โครงการรถไฟฟ้ามหานคร
สายเฉลิมรัชมงคล (สายสีน้ำเงิน) 455,270 13.54 94.78
2) โครงการรถไฟฟ้ามหานคร
สายฉลองรัชธรรม (สายสีม่วง) 70,444 1.03 7.21
3) โครงการรถไฟฟ้ามหานคร
สายนัคราพิพัฒน์ (สายสีเหลือง) 42,227 1.33 9.31
4) โครงการรถไฟฟ้าสายสีชมพู 58,485 1.91 13.37
5) รถไฟชานเมืองสายนครวิถี
และธานีรัถยา (สายสีแดง) 35,845 0.70 4.90
6) โครงการรถไฟฟ้าเชื่อมท่าอากาศยานสุวรรณภูมิ 71,040 2.09 14.63
รวม 733,311 20.60 144.20
ระบบรถไฟฟ้าขนส่งมวลชน (กรุงเทพมหานคร)
1) รถไฟฟ้าระบบขนส่งมวลชนกรุงเทพ (BTS) 752,880 19.01 133.07
2) รถไฟฟ้าสายสีทอง 7,168 0.11 0.77
รวม 760,048 19.12 133.84
รถโดยสารสาธารณะ (ขสมก.)
1) รถโดยสารธรรมดา 261,123 2.09 14.60
2) รถโดยสารปรับอากาศ 264,709 5.30 37.09
รวม 525,832 7.39 51.69
รวมทั้งหมด 2,019,191 47.11 329.73
2.2 มาตรการคุมเข้มตรวจค่าควันดำรถโดยสารสาธารณะและรถบรรทุก โดยมอบหมายให้กรมการขนส่งทางบกร่วมกับหน่วยงานที่เกี่ยวข้องลงพื้นที่ตรวจวัดค่าควันดำอย่างจริงจังและครอบคลุมพื้นที่สำคัญ
2.3 มาตรการคุมเข้มพื้นที่ก่อสร้าง โดยมอบหมายให้ทุกหน่วยงานที่มีพื้นที่ก่อสร้างในเขตกรุงเทพมหานครและปริมณฑลเข้าบริหารจัดการพื้นที่ทันทีและให้ดำเนินการตามมาตรการลดฝุ่นในพื้นที่ก่อสร้างอย่างเคร่งครัด เช่น การฉีดพรมน้ำ การทำความสะอาดล้อรถที่เข้าออกพื้นที่ก่อสร้าง การกวาดล้างถนนที่เปื้อนดินจากการก่อสร้าง เป็นต้น
3. การดำเนินการตามมาตรการเพิ่มเติมตามข้อ 2 ได้รับประโยชน์ เช่น ช่วยลดปัญหาการจราจรและมลพิษที่เกิดจากการใช้รถใช้ถนน ซึ่งเป็นส่วนหนึ่งที่ช่วยให้ปัญหาฝุ่นละออง PM2.5 ในพื้นที่กรุงเทพมหานครและปริมณฑล โดยผู้โดยสารเข้ามาใช้ระบบขนส่งมวลชนเพิ่มขึ้น และปริมาณการจราจรลดลง ตลอดช่วงของ ขสมก. และการใช้รถยนต์ส่วนบุคคล ตั้งแต่วันที่ 25-31 มกราคม 2568 สรุปได้ ดังนี้
โครงการ/บริหาร/สายทาง/เส้นทาง ปริมาณผู้โดยสาร (ต่อเที่ยว) เปลี่ยนแปลง [เพิ่มขึ้น/(ลดลง)]
ก่อนดำเนินการมาตรการ ระหว่างดำเนินมาตรการ จำนวน ร้อยละ
(1) ระบบรถไฟฟ้าขนส่งมวลชน (กระทรวงคมนาคม) เช่น โครงการรถไฟฟ้ามหานคร
สายเฉลิมรัชมงคล (สายสีน้ำเงิน) โครงการรถไฟฟ้ามหานครสายฉลองรัชธรรม
(สายสีม่วง) โครงการรถไฟฟ้าเชื่อม
ท่าอากาศยานสุวรรณภูมิ เป็นต้น
ที่มา: กรมการขนส่งทางราง 5,087,960 คน 7,069,181 คน +1,981,221 คน +38.94
(2) ระบบรถไฟฟ้าขนส่งมวลชน
(กรุงเทพมหานคร) ได้แก่ รถไฟฟ้าระบบขนส่งมวลชนกรุงเทพ (BTS)
และรถไฟฟ้าสายสีทอง
ที่มา: กรมการขนส่งทางราง 5,301,806 คน 7,437,031 คน +2,135,225 คน +40.27
(3) รถโดยสารสาธารณะ (ขสมก.)
ทั้งรถโดยสารธรรมดาและรถโดยสาร
ปรับอากาศ
ที่มา: ขสมก.
3,589,264 คน 5,007,869 คน +1,418,605 คน +39.52
(4) รถยนต์ส่วนบุคคลบนสายทางพิเศษ เช่น สายศรีรัช สายเฉลิมมหานคร
สายกาญจนาภิเษก เป็นต้น
ที่มา: การทางพิเศษแห่งประเทศไทย 11,668,280 คัน 11,612,088 คัน -56,192 คัน -0.48
(5) รถยนต์ส่วนบุคคลบนท้องถนน
เช่น ถนนพระราม 4 และถนนพหลโยธิน
ที่มา: สำนักงานนโยบายและแผนการขนส่งและจราจร
32,635 คัน 29,184 คัน -3,451 คัน -10.57
3.2 ลดภาระค่าครองชีพให้แก่ประชาชน ประหยัดเวลาในการเดินทางลดความสูญเสียเนื่องจากอุบัติเหตุทางถนน และลดการใช้พลังงานน้ำมัน
3.3 กระตุ้นให้ประชาชนใช้ระบบขนส่งสาธารณะเพิ่มมากขึ้นซึ่งเป็นการสร้างความคุ้นเคยและแรงจูงใจให้กับประชาชนกลุ่มที่ไม่เคยใช้ระบบขนส่งสาธารณะมาก่อน ให้เข้ามาใช้ระบบขนส่งสาธารณะในระยะยาวอย่างยั่งยืนต่อไป
4. มาตรการส่งเสริมการใช้ระบบขนส่งสาธารณะแทนรถยนต์ส่วนบุคคลในช่วงเวลาวิกฤติ เป็นการยกเว้นค่าใช้บริการระบบรถไฟฟ้าและรถโดยสารประจำทางให้ประชาชนทั้งหมด ตามปริมาณผู้โดยสารที่เกิดขึ้นจริง
มีค่าใช้จ่ายรวมทั้งหมด 329.73 ล้านบาท โดยมีแหล่งที่มาจาก (1) งบประมาณรายจ่ายประจำปีงบประมาณ พ.ศ. 2568 งบกลาง รายการเงินสำรองจ่ายเพื่อกรณีฉุกเฉินหรือจำเป็นจำนวน 190.43 ล้านบาท (สำนักงบประมาณ (สงป.) แจ้งว่านายกรัฐมนตรีได้ให้ความเห็นชอบการขอรับจัดสรรงบประมาณประจำปี พ.ศ. 2568 งบกลาง รายการเงินสำรองจ่ายเพื่อกรณีฉุกเฉินหรือจำเป็น เพื่อดำเนินมาตรการลดผลกระทบฝุ่นละอองขนาดเล็ก PM2.5 ระยะวิกฤต ระหว่างวันที่ 25-31 มกราคม 2568 ของกระทรวงคมนาคม) และ (2) รายได้ของรัฐวิสาหกิจจำนวน 139.30 ล้านบาท
แนวทางการสื่อสาร
1. นำเสนอมติคณะรัฐมนตรีในการจัดสรรงบประมาณประจำปี พ.ศ. 2568 งบกลาง รายการเงินสำรองจ่ายเพื่อกรณีฉุกเฉินหรือจำเป็น วงเงิน 190.43 ล้านบาท เพื่อดำเนินมาตรการลดผลกระทบฝุ่นละอองขนาดเล็ก PM2.5 และลดค่าใช้จ่ายแก่ประชาชน โดยการให้บริการรถไฟฟ้า รถโดยสารสาธารณะ ฟรีเป็นเวลา 7 วัน เมื่อวันที่
25-31 ม.ค. 68 ในพื้นที่กรุงเทพมหานครและปริมณฑล
2. นำเสนอผลการดำเนินมาตรการส่งเสริมการใช้ระบบขนส่งสาธารณะแทนรถยนต์ส่วนบุคคลในช่วงเวลาวิกฤติ ในช่วงวันที่ 25-31 ม.ค. 68 เพื่อแก้ปัญหาฝุ่น PM2.5 และลดค่าใช้จ่ายแก่ประชาชน ตามนโยบายของรัฐบาล
โดยรถไฟฟ้าขนส่งมวลชน (กรุงเทพมหานคร) มีผู้ใช้บริการเพิ่มขึ้น 2,135,225 คน รถโดยสารสาธารณะ (ขสมก.) เพิ่มขึ้น 1,418,605 คน
แฮชแท็กเพื่อการสื่อสาร
#ครมอนุมัติงบกลาง190ล้านบาทชดเชยรถไฟฟ้ารถเมล์ฟรีแก้วิกฤตPM2.5 #รถไฟฟ้ารถเมล์ฟรีแก้วิกฤตPM2.5
#ลดการใช้รถยนต์ส่วนบุคคลลดฝุ่นPM2.5 #กระทรวงคมนาคม #นโยบายรัฐบาล20กระทรวง
-