Obserwator Międzynarodowy

25/01/2025

"Inauguracja 47. prezydenta Stanów Zjednoczonych była przepełniona religijną symboliką".

Komentuje Vitalii Mazurenko, zastępca red. nacz. OM.

Inauguracja 47. prezydenta Stanów Zjednoczonych była przepełniona religijną symboliką. Nie jest to czymś nowym w historii tego kraju, ale zwraca na siebie wyolbrzymiona rola religii, jaką było wypełnione te wydarzenie. Kolaż autorstwa W. Mazurenki Autor: Witalij Mazurenko Odwołanie się d...

24/01/2025

Białoruskie wybory bez wyboru – rzecz o reżimie Alaksandra Łukaszenki [PODCAST]

26 stycznia na Białorusi odbędą się kolejne wybory prezydenckie, których zwycięzca jest znany jeszcze przed głosowaniem. Do rozmowy o cechach reżimu Alaksandra Łukaszenki twórcy podcastu „Lachowski i Piątkowski o prawie międzynarodowym” zaprosili dr. Antona Saifullayeua ze Studium Europy Wschodniej UW.

Jakie tematy poruszają eksperci?
- "fenomen" Łukaszenki
- wydarzenia roku 2020 i ich wpływ na współczesność
- system represji i naruszeń praw człowieka
- więźniowie polityczni
- odpowiedzialność karna Łukaszenki, w tym przed Międzynarodowym Trybunałem Karnym w Hadze
- relacja Łukaszenki z Władimirem Putinem
- białoruska emigracja polityczna

Link: https://obserwatormiedzynarodowy.pl/2025/01/23/bialoruskie-wybory-bez-wyboru-rzecz-o-rezimie-alaksandra-lukaszenki-podcast/

21/01/2025

Donald Trump powrócił do Białego Domu, a my zachęcamy do wysłuchania podcastu "Lachowski I Piątkowski o prawie międzynarodowym".

Dr Tomasz Lachowski i dr Mateusz Piątkowski rozmawiają z dr. Szymonem Zarębą z Polski Instytut Spraw Międzynarodowych - PISM o podejściu nowej administracji do zobowiązań międzynarodowych Stanów Zjednoczonych.

W kolejnym odcinku trzeciego sezonu podcastu „Lachowski i Piątkowski o prawie międzynarodowym” jego twórcy wspólnie z dr. Szymonem Zarębą, koordynatorem programu Sprawy Globalne w Polskim Instytucie Spraw Międzynarodowych (PISM) oraz adiunktem w Instytucie Nauk Prawnych PAN, zastanawiają...

17/01/2025

"16 stycznia do Polski przybył szef wietnamskiego rządu Phạm Minh Chính. Długo oczekiwana trzydniowa wizyta jest pierwszą od września 2007 roku, gdy w Warszawie gościł ówczesny premier Socjalistycznej Republiki Wietnamu Nguyễn Tấn Dũng. Obecność wietnamskiego szefa rządu w Warszawie jest dowodem na to, że Polska nadal widziana jest przez Wietnam jako jeden z kluczowych partnerów w Europie Środkowo-Wschodniej. Potwierdzają to słowa premiera Chínha, który deklarował chęć ustawienia w najbliższym czasie Strategicznego Partnerstwa. Wizyta świadczy również o kontynuacji głównej linii polityki zagranicznej władz w Hanoi, której warto przyjrzeć się bliżej".

Analizuje dr Michał Zaręba z Wydział Studiów Międzynarodowych i Politologicznych Uniwersytet Łódzki.

16 stycznia do Polski przybył szef wietnamskiego rządu Phạm Minh Chính. Długo oczekiwana trzydniowa wizyta jest pierwszą od września 2007 roku, gdy w Warszawie gościł ówczesny premier Socjalistycznej Republiki Wietnamu Nguyễn Tấn Dũng. Obecność wietnamskiego szefa rządu w Warszawi...

16/01/2025

Specyfikę dyplomacji bambusowej jako esencji polityki zagranicznej Wietnamu - w dniu wizyty wietnamskiego premiera Phama Minh Chinha w Polsce - w programie Dzień na Świecie przybliżył współpracownik OM, dr Michał Zaręba z Wydział Studiów Międzynarodowych i Politologicznych Uniwersytet Łódzki.

15/01/2025

"W styczniu na Białorusi odbędą się wybory prezydenckie. Będą to pierwsze wybory prezydenckie od czasu dramatycznych wydarzeń z sierpnia 2020 roku, kiedy to masowe protesty przerodziły się w ogólnonarodowe wystąpienia i doprowadziły do wykształcenia się opozycyjnej klasy politycznej na czele ze Swiatłaną Cichanouską. Tymczasem Alaksandr Łukaszenka, dyktator sprawujący władzę na Białorusi od 1994 roku, w dalszym ciągu utrzymuje ścisłą kontrolę nad aparatem państwowym i blisko współpracuje z Rosją".

Komentuje Marcin Mikielski.

W styczniu na Białorusi odbędą się wybory prezydenckie, które zadecydują o przyszłości państwa. Będą to pierwsze wybory prezydenckie od czasu dramatycznych wydarzeń z sierpnia 2020 roku, kiedy to masowe protesty przerodziły się w ogólnonarodowe wystąpienia i doprowadziły do wykszta....

14/01/2025

W dniach 16-18 stycznia do Polski przybędzie premier Wietnamu, Pham Minh Chinh, co będzie pierwszą oficjalną wizytą szefa wietnamskiego rządu w RP od 15 lat. Wzajemne relacje między Warszawą i Hanoi obchodzą w 2025 roku 75-lecie.

Komentuje Rafał Tomański, autor podcastu "Środek od środka", były korespondent PAP w Pekinie.

Jadąc do Wietnamu nie ma co się dziwić, że miejscowi będą nas pytać o nasz wiek. Od tego zależy korzystanie z odpowiednich zaimków w naszpikowanym honoryfikatywnymi zależnościami języku. Jednym z głównych przykładów jest proste zdanie "kocham cię", które w Wietnamie może przybrać...

13/01/2025

Wraz z American Corner Łódź zapraszamy na spotkanie z dr. Ianem Garnerem, autorem książki: "Za Putina. Mroczny portret faszystowskich ruchów młodzieżowych w Rosji” (Prześwity 2023), które odbędzie się 28 stycznia w godzinach 17.00-18.30 w siedzibie American Corner Łódź w Bibliotece Uniwersytetu Łódzkiego.

Spotkanie poprowadzi dr Michał Woźniak.

Link do wydarzenia: https://www.facebook.com/events/2296323924075259/?acontext=%7B%22event_action_history%22%3A[%7B%22mechanism%22%3A%22your_upcoming_events_unit%22%2C%22surface%22%3A%22bookmark%22%7D]%2C%22ref_notif_type%22%3Anull%7D

Zapraszamy również do zapoznania się z recenzją książki Iana Garnera na naszych łamach: https://obserwatormiedzynarodowy.pl/2024/03/18/generacja-z-oblicza-rosyjskiego-faszyzmu-ian-garner-recenzja/

10/01/2025

Grenlandzki plan Donalda Trumpa – scenariusz ekspansji czy serialu?

"Na początku inwazji Federacji Rosyjskiej na Ukrainę dyskutowano o tym, jak NATO zareagowałoby na atak na Polskę czy państwa bałtyckie. Pomysły Donalda Trumpa skłaniają jednak do przyjrzenia się innemu scenariuszowi".

Komentuje Maciej Adam Baczyński.

Na początku inwazji Federacji Rosyjskiej na Ukrainę dyskutowano o tym, jak NATO zareagowałoby na atak na Polskę czy państwa bałtyckie. Pomysły Donalda Trumpa skłaniają jednak do przyjrzenia się innemu scenariuszowi. Kontenerowiec Naja Arctica w pobliżu Nuuk/Godthåb, stolicy Grenlandii, ....

09/01/2025

Zapraszamy do zapoznania się z dwoma korespondencjami z Cypru red. nacz. OM, dr. Tomasza Lachowskiego z Wydział Prawa i Administracji Uniwersytetu Łódzkiego, dla Radio Wnet:

- o prawnomiędzynarodowym kontekście funkcjonowania faktycznie podzielonego Cypru po inwazji tureckiej z 1974 roku
- o siłach pokojowych misji UNFICYP i strefie buforowej ONZ dzielącej Nikozję i całą wyspę już od 1964 roku
- o brytyjskich bazach wojskowych Akrotiri i Dhekelia na Cyprze stanowiących brytyjskie terytorium zamorskie
- o historiach osób wysiedlonych
- o "rosyjskim problemie" Cypru
- o sporcie na podzielonej wyspie

Wysłuchał red. Wojciech Jankowski.

Korespondencja nr 1: https://open.spotify.com/episode/2P1VHuUgv30vhnJbKidy3S
Korespondencja nr 2: https://open.spotify.com/episode/5bsKtfuJvLyoseGqaHaWoH

08/01/2025

"Obalenie reżimu Baszara al-Asada w Syrii w wyniku ofensywy wspieranego przez Turcję Hajat Tahrir al-Szam (HTS) pozycjonuje Ankarę w centrum bliskowschodniej gry politycznej, gdzie jej rola międzynarodowa zauważalnie wzrosła. Jednakże, Turcja jest mocarstwem regionalnym z równie wielkimi ograniczeniami, co ambicjami. Jednym z takich ograniczeń jest kwestia kurdyjska".

Analizuje Krystian Maras, współpracownik Instytut Badań nad Turcją.

Obalenie reżimu Baszara al-Asada w Syrii w wyniku ofensywy wspieranego przez Turcję Hajat Tahrir al-Szam (HTS) pozycjonuje Ankarę w centrum bliskowschodniej gry politycznej, gdzie jej rola międzynarodowa zauważalnie wzrosła. Tureccy decydenci chcą wykorzystać zaistniałe wydarzenia zarówno ...

26/12/2024

Syria po rebelii – nowa władza, rozliczenia i prawo międzynarodowe [PODCAST]

W siódmym odcinku trzeciego sezonu podcastu „Lachowski i Piątkowski o prawie międzynarodowym” jego twórcy wspólnie z Jakubem Katulskim, doktorantem Uniwersytetu Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie oraz twórcą podcastu Stosunkowo Bliski Wschód, zastanawiają się jak może wyglądać Syria po obaleniu władzy Baszara al-Asada. Czy dojdzie do rozliczeń starego reżimu? I co z uznaniem międzynarodowym nowej syryjskiej władzy?

Kim jest Abu Muhammad al-Dżaulani, lider ugrupowania Hajat Tahrir asz-Szam (HTS), które zakończyło długoletnią władzę rodziny al-Asadów? Na czym polegał system represji i brutalność rządów Baszara al-Asada, wobec którego nakaz aresztowania za podejrzenie popełnienia zbrodni wojennych i zbrodni przeciwko ludzkości wystawiła niedawno Francja? Wreszcie – co z interesami Turcji, Iranu, Izraela i Rosji w Syrii? Prowokuje to jednocześnie do sformułowania pytania, czy Syria zachowa swoją integralność terytorialną i w ogóle przetrwa jako podmiot prawa międzynarodowego?

Na te i inne pytania odpowiedzi znajdziecie w kolejnym odcinku trzeciego sezonu podcastu „Lachowski i Piątkowski o prawie międzynarodowym”.

Zapraszamy do wysłuchania!

Link: https://obserwatormiedzynarodowy.pl/2024/12/23/syria-po-rebelii-nowa-wladza-rozliczenia-i-prawo-miedzynarodowe-podcast/

20/12/2024

Czy jesteśmy na wojnie? [PODCAST]

Czy zestrzeliwując rosyjskie rakiety Polska znajdzie się w stanie konfliktu zbrojnego z Federacją Rosyjską? Jak oceniać zaangażowanie żołnierzy Korei Północnej po stronie Rosji? Czy można mówić jeszcze o byciu neutralnym w kontekście trwającej agresji Kremla na Ukrainę? Wreszcie, czy słowa Władimira Putina o globalnym charakterze tego konfliktu wypowiedziane po decyzji Joe Bidena zezwalającego na użycie przez Ukrainę amerykańskich rakiet dalekiego zasięgu do rażenia celów wojskowych na terytorium Rosji mają jakieś znaczenie na gruncie prawa międzynarodowego?

Dr Tomasz Lachowski i dr Mateusz Piątkowski zapraszają na rozmowę z dr. Alexandrem Wentkerem, badaczem z Max Planck Institute for Comparative Public and International Law w Heidelbergu (Niemcy) oraz Chatham House. Dr Wentker jest autorem książki: “Party Status to Armed Conflict in International Law” wydanej w 2024 roku przez Oxford University Press.

Rozmowa została zarejestrowana w języku angielskim.

Link: https://obserwatormiedzynarodowy.pl/2024/12/20/czy-jestesmy-na-wojnie-are-we-at-war-cobelligerency-and-russian-war-against-ukraine-podcast/

12/12/2024

Zapraszamy do obejrzenia zapisu rozmowy "Co robi z nami pamięć", która odbyła się w ramach festiwalu Puls Literatury organizowanego przez Dom Literatury w Łodzi.

W dyskusji wzięli udział:

🔴 Tomasz Grzywaczewski – związany z portalem Obserwator Międzynarodowy reporter, pisarz i dokumentalista, specjalizujący się w tematyce Europy Środkowej i Wschodniej. Autor książek „Wymazana granica. Śladami II Rzeczpospolitej”, „Granice marzeń. O państwach nieuznawanych”.
🔴 Michał Bilewicz – psycholog społeczny i socjolog, kierownik Centrum Badań nad Uprzedzeniami na Uniwersytecie Warszawskim, badacz mechanizmów pojednania po ludobójstwie w Polsce, Niemczech, Izraelu, Armenii. Autor książki „Traumaland. Polacy w cieniu przeszłości”.
🔴 Ishbel Szatrawska – dramatopisarka i teatrolożka. Autorka dramatu „Żywot i śmierć Pana Hersha Libkina z Sacramento w stanie Kalifornia” oraz powieści „Toń”, której głównym motywem są losy kilku pokoleń rodziny związanej z Prusami Wschodnimi, gdzie od lat mieszała się tożsamość polska, mazurska, niemiecka i litewska.

Moderacja:
🔴 Marta Zdanowska - członkini Zarządu Fundacji Łódzki Szlak Kobiet, redaktorka, animatorka literatury i recenzentka teatralna. Sekretarzyni Nagrody Literackiej im. Juliana Tuwima i Nagrody Translatorskiej im. Ireny Tuwim.

10/12/2024

"Wizyta premiera Roberta Ficy na przełomie października i listopada w Chinach na czele kilkudziesięcioosobowej delegacji rządowo-biznesowej miała być przełomem w stosunkach dwustronnych i ważnym elementem dyplomacji ekonomicznej Słowacji w ramach otwarcia się na Wschód. Jednak gospodarcze rezultaty wizyty są niewspółmierne do wizerunkowo-politycznych korzyści Pekinu, którym upatruje w Bratysławie sojusznika w sporach handlowych z UE i politycznym wspieraniu Rosji".

Analizuje dr Bartosz Kowalski z Ośrodka Spraw Azjatyckich UŁ.

Wizyta premiera Roberta Ficy na przełomie października i listopada w Chinach na czele kilkudziesięcioosobowej delegacji rządowo-biznesowej miała być przełomem w stosunkach dwustronnych i ważnym elementem dyplomacji ekonomicznej Słowacji w ramach otwarcia się na Wschód. Jednak gospodar...

09/12/2024

W piątym odcinku trzeciego sezonu podcastu „Lachowski i Piątkowski o prawie międzynarodowym” jego twórcy wraz z prof. Hanną Kuczyńską z Instytutu Nauk Prawnych Polska Akademia Nauk, zgłębiają pojęcie jurysdykcji uniwersalnej. Czy może być ono traktowane jako istotny środek globalnej sprawiedliwości karnej, w którym to przede wszystkim państwa, a nie trybunały międzynarodowe, powinny odgrywać prymarną rolę w ściganiu sprawców najpoważniejszych zbrodni, takich jak ludobójstwo czy zbrodnie wojenne?

Jaka jest geneza jurysdykcji uniwersalnej i na czym ona właściwie polega? Jakie są ramy prawne obowiązku ścigania i osądzania podejrzanych o popełnienie zbrodni międzynarodowych? Na czym polega obowiązek „albo wydaj, albo osądź” (aut dedere, aut iudicare)? Jak na tle państw wykonujących jurysdykcję uniwersalną prezentuje się Polska, zwłaszcza w kontekście prowadzonych krajowych postępowań karnych co do rosyjskich zbrodni popełnionych na terytorium Ukrainy? Wreszcie – jak wygląda współpraca państw z Międzynarodowym Trybunałem Karnym w Hadze, w szczególności mając na względzie wydanie nakazów aresztowania przez MTK wobec, z jednej strony Władimira Putina, a z drugiej Binjamina Netanjahu?

Na te i inne pytania odpowiedzi znajdziecie w czwartym odcinku trzeciego sezonu podcastu „Lachowski i Piątkowski o prawie międzynarodowym”.

Zapraszamy do wysłuchania!

Link: https://obserwatormiedzynarodowy.pl/2024/12/07/jurysdykcja-uniwersalna-remedium-na-bezkarnosc-sprawcow-zbrodni-miedzynarodowych-podcast/