ڇوڪرو پڙهيو، صرف هڪ فرد پڙهيو ۽ ڇوڪري پڙهي ڄڻ خاندان پڙهيو۔
If a boy receives education, it benefits an individual, but when a girl receives education, the entire family gains knowledge. #girlseducation #childrensday
We don't consider men as our enemies
اسان ڪون ٿا سمجهون ته مرد اسان جو دشمن آ. اسان اھو به ڪون ٿا سمجھون ته مرد انفرادي طور تي ڪو اندران حيوان آ. پر اسان اھو ٿا سمجھون ته ھڪ مرد کي انسان کان ھٽائي حيوان ڪرڻ ۾ ھن ناڪاره سسٽم جو ھٿ آ..!
عليا اميرالي هود ڀائي
We don't consider men as our enemies, nor do we regard them as mere beasts. However, we acknowledge the impact of a dysfunctional system that degrades a man from a human being to a beast.
-aliya amirali hoodbhoy
#InternationalMensDay
Word of the day سرلي | cloud
Word of the day
سرلي | cloud
m. جهُڙُ
سڄو صاف نه اڀري، سرلي وچان سج.
منھن چڙھيو ماڙھن کي، ڏئي واڌايون وڄ.
ھنئڙا کپ م کڄ، سگھا ملنداءِ سپرين
Hard to see a clear sun; through thick cloud layers, Thunderbolt greets people; peeping through fog, Cheer up, my Soul!
Will get to see Adorable Sun.
#wordoftheday #sindhivocab #vocabulary #sindhilanguage #sindhidictionary
Word of the day
Word of the day
ستر | Veil
m.
پناھ، پردو، اجھو
ورسي وطن ڄائيون، صحرا ستر جن!
گولاڙا ۽ گگریون، اوڇڻ اباڻن،
ويڙھيا گھمن وليين، جھانگي منجھ جھنگن،
مون کي ماروئڙن، سڃ ڳڻائي سيج ۾ !
#wordoftheday #sindhivocab #vocabulary
نوجوانن جي نانءُ شاھ سائين جي رسالي جا ٽيھه سر، انھن جا نالا ۽ مختصر ڄاڻ
نوجوانن جي نانءُ
شاھ سائين جي رسالي جا ٽيھه سر، انھن جا نالا ۽ مختصر ڄاڻ
(ماخوذ ڪلياڻ آڏواڻي جي ترتيب ڏنل)
1. سر ڪلياڻ
ڪلياڻ سنسڪرت جو لفظ آھي، جنھن جي معني سُک يا شانتي آھي، سُر ديپڪ راڳ جي اٺن پٽن مان ھڪ، جيڪو سنجھا يا اسر مھل ڳائبو آھي
2. سر يمن ڪلياڻ
ھي ڪلياڻ جو قسم آھي، يمن جي معنيٰ من کي روڪڻ آھي. ھن سر ۾ شاھ صاحب من کي وس ۾ آڻڻ جون ھدايتون ڪيون آھن.
3. سُر کنڀات
ھن سر کي سر کماچ به چوندا آھن، ھن سر کي گجرات جي شھر کنڀات سان منسوب ڪيو ويندو آھي، ھي سر رات جو ڏھين بجي ڌاري ڳائبو آھي
4. سر سريراڳ
ھي ھڪ مکيه راڳ آھي، ان جي ڳائڻ جو وقت شام جو چئين بجي کان اٺين بجي تائين آھي، ھن سر ۾ شاهه صاحب مھراڻ ملاحن، ٻيڙين، ٻيڙياتن، غورابن ۽ جھازن جو ذڪر ڪيو آھي .
5. سُر سامونڊي
سُر سامونڊي کي اھو نالو ان جي مضمون جي مناسبت سان ڏنو ويو آھي، ھن سر ۾ سامونڊين جو ذڪر آھي، ائين چئجي ته سر سريراڳ جو ٻيو پاسو سر سامونڊي آھي
6. سر سھڻي
ھن ۾ سھڻي ميھار جي قصي تي شاعري ٿيل آھي
7. سُر سسئي آبري
ھن سر ۾ سسئي پنھون جو قصو آھي. آبري لفظ آڀري / ڪمزور جي مٽيل صورت آھي، ھن سر ۾ شاھ صاحب سسئي جي ڪمزوري ۽ بي وسي جو ذڪر ڪيو آھي، شاه صاحب سسئي تي سڄا سارا پنج سر چيا آھن، سسئي آبري، معذوري، ديسي، ڪوھياري ۽ حسيني سڀني سرن ۾ سسئي جي ڏکن جو احوال آھي.
8. سر مع
کون آزاد ہوا؟ Who was freed?
کون آزاد ہوا؟
کس کے ماتھے سے سیاہی چھوٹی
میرے سینے میں ابھی درد ہے محکومی کا
مادر ہند کے چہرے پہ اداسی ہے وہی
خنجر آزاد ہیں سینوں میں اترنے کے لیے
موت آزاد ہے لاشوں پہ گزرنے کے لیے
چور بازاروں میں بد شکل چڑیلوں کی طرح
قیمتیں کالی دکانوں پہ کھڑی رہتی ہیں
ہر خریدار کی جیبوں کو کترنے کے لیے
کارخانوں پہ لگا رہتا ہے
سانس لیتی ہوئی لاشوں کا ہجوم
بیچ میں ان کے پھرا کرتی ہے بیکاری بھی
اپنا خونخوار دہن کھولے ہوئے
اور سونے کے چمکتے سکے
ڈنک اٹھائے ہوئے پھن پھیلائے
روح اور دل پہ چلا کرتے ہیں
ملک اور قوم کو دن رات ڈسا کرتے ہیں
روٹیاں چکلوں کی قحبائیں ہیں
جن کو سرمایہ کے دلالوں نے
نفع خوری کے جھروکوں میں سجا رکھا ہے
بالیاں دھان کی گیہوں کے سنہرے خوشے
مصر و یونان کے مجبور غلاموں کی طرح
اجنبی دیس کے بازاروں میں بک جاتے ہیں
اور بد بخت کسانوں کی بلکتی ہوئی روح
اپنے افلاس میں منہ ڈھانپ کے سو جاتی ہے
ہم کہاں جائیں کہیں کس سے کہ نادار ہیں ہم
کس کو سمجھائیں غلامی کے گنہ گار ہیں ہم
طوق خود ہم نے پہنا رکھا ہے ارمانوں کو
اپنے سینے میں جکڑ رکھا طوفانوں کو
اب بھی زندان غلامی سے نکل سکتے ہیں
اپنی تقدیر کو ہم آپ بدل سکتے ہیں
آڊيو بوڪ | طارق عالم ابڙو | رھجي ويل منظر | حصو 5
آڊيو بوڪ | طارق عالم ابڙو | رھجي ويل منظر | حصو 5
تنهنجي بابا جي وفات کانپوءِ، توهان جو گهر مسئلن جي ڇانوڻي بڻجي پيو هو. سڀ کان پهرين توهان پنهنجي پريس وڪڻي ڇڏي هئي. پوءِ تنهنجين ڪرائين مان سونيون چوڙيون غائب ٿي ويون هيون. هڪ ڏينهن روئڻهارڪي لهجي ۾ چيو هيئي: ”بابا سائينءَ پنهنجي حياتيءَ ۾، منهنجي ٿيڻ واري گهوٽ لاءِ جيڪا ٻن تولن جي سوني منڊي ۽ راڊو واچ وٺي رکي هئي، ڪالهه منهنجو ڀاءُ وڪڻي آيو. سچ پنهون، ڪالهه ان ڳالهه تي مون ڏاڍو احتجاج ڪيو هو. يار- اسان ڏاڍا ’ڪرائيسس‘ ۾ ڦاسي ويا آهيون. جنهن مسواڙ جي گهر ۾ سالن کان رهندا پيا اچون، تنهنجو مالڪ هاڻ گهر جي ان حصي کي پنجاهه هزار ۾ وڪڻڻ ٿو چاهي. مجبورن اهو اسان کي وٺڻو پوندو. پنهون، مون کي بابا سائينءَ جي تو لاءِ ورتل واچ ۽ منڊيءَ جي وڪامجي وڃڻ جو بي انتها افسوس آهي.“ ۽ مون کي راڊو واچ، منڊيءَ جو هلڪو به ڏک نه ٿيو هو. مون ته هميشه تنهنجي چپن تي مرڪ جا پوپٽ، نيڻن ۾ سک جا ڪرڻا ۽ هٿن ۾ خوشيءَ جا گل ڏسڻ چاهيا هئا، پر تون منهنجين ڏنل سچائين کي دوکو ۽ ٻين جي دوکن کي ازلي سچائي سمجهي، منهنجي ڏنل مرڪ جي پوپٽن کي پنهنجن چپن جي ڪنڊن تان اڏاري ڇڏيو هو ۽ گذري ويل ٽن سالن ۾ جنهن سچائيءَ سان تنهنجي نيڻن ۾ سک جا ڪرڻا پويا هئا، تن کي تو روئي روئي ٺاري رک بڻائي ڇڏيو هو ۽ منهنجن ڏنل
Matiullah Jan, Journalist Islamabad Literature festival 2023
مطیع اللہ جان وہ صحافی ہے جو اپنے ساتھی صحافیوں کو بھی آئینہ دکھانے سے نہیں گھبراتے، اسلام آباد لٹریچر فیسٹول میں ایک سیشن کا ایک ویڈیو.
Matiullah Jan, a fearless journalist, isn't hesitant to hold up a mirror to his colleagues, as seen in a video from the Islamabad Literature Festival session. #journalism #literaryfestivals
nation whose knowledge is under siege, can never be liberated at all.
ماڻھو پوءِ يرغمال ٿيا، پھرين فڪر يرغمال ٿيو، پھرين ڪتاب يرغمال ٿيا پھرين ڪلاس يرغمال ٿيا، پھرين استاد يرغمال ٿيا، پھرين علم يرغمال ٿيو ء جنھن قوم جو علم يرغمال ھجي اھا آزاد ٿي سگھي ئي نٿي.
رسول بخش پليجو
People were the last victim, Intellect was the first victim, books were the first victim, classrooms were the first victim, teachers were the first victim, knowledge was the first victim and the nation whose knowledge is under siege, can never be liberated at all.
Rasool Bux Palijo
29.9.1993
University of Sindh
Mehrub Moiz Awan: Israeli–Palestinian conflict
Mehrub Moiz Awan: Israeli–Palestinian conflict
For Gaza's sands and Palestine's land.
Colonization, of lands and souls, must cease, For peace to bloom and wars to decrease.
As Sindh Moorat March leads the fight, For transgender rights, in day and in night, We reject the mask of pinkwashing's guise, And see through its hollow, deceptive ties.
To the leaders of Pakistan, we make this plea, Help end this genocide, set the oppressed free.
For in unity and strength, our voices combine, For the hope of a free and peaceful Palestine.
#GazaGenocide #GazaUnderAttack #GazaUnderAttack
آڊيو بوڪ | ماڻڪ | حويلي جا راز | ڪهاڻي 9: ٽين انام ڪهاڻي
آڊيو بوڪ | ماڻڪ | حويلي جا راز | ڪهاڻي 9: ٽين انام ڪهاڻي
جيتوڻيڪ اپريل جا اڃا پھريان ھفتا ھئا، پر واري جي ڀٽن ۽ ننڍن دڙن ۾ ويڙھيل ھن ننڍي: پر ڪنھن حد تائين جديد شھر ۾، ڏنڀيندڙ ڪوسي لڪ ۽ جھولا لڳڻ شروع ٿي ويا ھئا. سج اڃا ڪانو ئي، مٿي ٿي چڙھيو ته شھر ۾ ڏامر جا ڪارا ڪارا روڊ ۽ پڪيون جايون، تندور وانگر تپڻ ٿي شروع ٿيون. واريءَ گاڏڙ واءُ جي تيز جھوٽن ۾ ڄڻ ٽانڊا ڀريل ھئا، جسم سان لڳڻ شرط ئي، سڄو جسم لھسجي ٿي ويو.
اڄ شھر ۾ دستور واري پرامن فضا ۾ ھلچل ۽ رونق جي ابتڙ وايو منڊل ڦريل ھو. دڪان بند، ھوٽلون خالي، شھر جي چرپر ۾ ٺاپر، گهٽيون ۽ رستا ويران ۽ انھي ويراني ۾ ھئي اداسي. اداسيءَ ۾ ھو اڄ ڄاتل ڀوائتو خوف ۽ ھنياءُ ڦاڙيندڙ ھراس. سمورو لوڪ پنھنجن گهرن اندر بند ھو ۽ سندس ساھ مٺ ۾ ھو. ھر ڪنھن جي ھنيئن ۾ ھراس جو تھه، پڪي ڄميل برف جي ڇپ جيان ايڏو ڳتيل ۽ گهاٽو ڇانيل ھو، جو رڳو گلاس ڪرڻ جي کڙڪي به، سندن دليون ڏھڪائي ٿي ڇڏيون – خالي ۽ سنسان روڊن تي، ڪي ٽولا ٻٽون ٻڌل، ڪي رائفلون ته ڪي ڪھاڙيون ڪلھن تي کنيو ٿي گھميا. سندن اکيون ڏياٽين وانگر ٿي ٻريون. ھلڻ جي چال ۾ بي ڊپائي، جرئت ۽ بھادري ۾ عزم ۽ ارادن اٽلپڻو، پنھنجي سگهه تي بانور ڪرڻ جھڙو ڀروسو ۽ تاڻيل ڇاتيءَ مان غرور ۽ تڪبر ٿي بکيو.
ھُل ھيو: سنڌ جي ٻن گبر پيرن جي مريدن جي وچ ۾ مقابلو آھي
خوددار میرے شہر کا فاقوں سے مر گیا راشن جو آرھا تھا وہ افسر کے گھر گیا
خوددار میرے شہر کا فاقوں سے مر گیا
راشن جو آرھا تھا وہ افسر کے گھر گیا
چڑھتی رہی مزار پہ چادر تو بے شمار
باہر جو اک فقیر تھا سردی سے مر گیا
روٹی امیر شہر کی کتوں نے چھین لی
فاقہ غریب شہر کے بچوں میں بٹ گیا
گندم امیر شہر کی ھوتی رہی خراب
بچہ کسی غریب کا فاقوں سے مر گیا
چہرہ بتا رھا تھا کی مارا ھے بھوک نے
حاکم نے کہہ دیا کی کچھ کھا کے مر گیا
عارف شفیق
#poetry #urdupoetry #poverty #inflation
آڊيو بوڪ | جمال ابڙو | پشوپاشا ۽ ٻيون ڪھاڻيون | ڪھاڻي3: پيراڻي
آڊيو بوڪ | جمال ابڙو | پشوپاشا ۽ ٻيون ڪھاڻيون | ڪھاڻي3: پيراڻي
ٽَڪر تان بِروھين جي لَڏ ٿي لٿي. سياري جي شروعات ھئي، جابلو پَٽن تان خشڪ ھوا سنھڙيون پٿريون گھليون ٿي ويئي. ٻه ٽي ڏاند ھئا، جن تي سامان لڏيل ھو. ھڪ اُٺ جنھن تي بانس جون لٺيون ۽ ڏنڊا سنڌ ۾ وڪري لاءِ کنيل ھئا. پٺيان ٻه ڪتا پڇ لوڏيندا ڀڳا ٿي آيا. مَـڙدن جا پير اگھاڙا، سٿڻون ڦاٽل ۽ لُنڊيون. مٿن ۾ عاليشان ٽڪڙن وارا ڀرت ڀريل ميرا ۽ گندا ٽوپ. وڏا وار، خشڪ، اڻڀا ۽ چِيڙھه پيل. زائفن کي سھڻي کٿل ڀرت سان ڊگھا گَگها. ڏاندن تي وڏا ٻورا رکيل، جن ۾ ڏاس جا وٽيل رسا پيل. ننڍڙا ٻار ڏاندن تي چڙھيل، مائٽن کي سنھا لڪڻ ھٿ ۾ جن سان ڏاندن کي ھڪليندا ٿي آيا ۽ سريلو ”ھي- ھون“ جو آواز پئي ڪيائون. شڪلين جا سھڻا ۽ شاندار، بدن جي بيھڪ ٺاھوڪي.
ھڪڙي ھنڌ مانجهاندو ڪيائون. گودڙيءَ مان سُڪل مانين جا ٽڪر سڀني کي ملي ويا. ٻئي بُجڪي مان سڪل ڏڌ جا اڇا ٽڪر ڪڍي، پاڻيءَ جي جَمن ۾ وڌائون ۽ سڀني ٻه ٽي ڍڪ ڀريا. ننڍڙي نون سالن جي پيراڻيءَ چيو، ”سنڌ ۾ شيون کوڙ ۽ سٺيون سٺيون!“ پڻس ٽوپ لاھي جُونئن ھاڻو مٿو کنھيو. ماڻس خفي ٿي ڏانھس نھاريو. ٻين ٻارن جي آڏو مٺين مٺين شين جون خيالي قطارون گھمي ويون.
سنڌ ۾ پَلال جي جھوپڙين ۾ ويٺا، پَلال تي سمھيا ۽ پَلال جا جو تا ٺاھي پاتائون. بانس جون لٺيون ۽ ڏاسن جا رسا و
You said something a moment together interested me very much you said that philosophy I think I remember your words correctly you said philosophy the aim of philosophy is to clarify and the aim of literature is mystify and uh I suppose it’s central to what the novelist of the playwright is doing that is actually trying to create an illusion whereas it’s central to what the philosopher is doing that he’s trying to dispel illusion or pierce through illusion or free liberate his and our minds from illusion.
Literature & Philosophy - Iris Murdoch & Bryan Magee #literature #philosophy
وٺي هر هر جنم وربو مٺا مهراڻ ۾ ملبو
ختم اونداه ٿي ويندي چٽيءَ چانڊاڻ ۾ ملبو
پنهنجي جا جنگ آ جاري سا ٿيندي نيٺ سوڀاري
مري ويندا مڙيئي ماري سچيءَ سرهاڻ ۾ ملبو
هجي يورپ يا لبنان جتي ماريو ويو انسان
انهي ماڻهو سندي ارمان ۽ رت ڇاڻ ۾ ملبو
ٿيا جي قوم تان قربان انهن جا آهن لکين احسان
شهيدن جي ريٽي رت سان رتيءَ لالاڻ ۾ ملبو
وري ورندا ته وسڪارا وسي پوندا هي پٽ سارا
مارو ٿيندا ته موچارا مينهن مانڊاڻ ۾ ملبو
#jumandarbadar #tributetojumandarbadar
آڊيو بوڪ | طارق عالم ابڙو | رھجي ويل منظر | حصو چوٿون
آڊيو بوڪ | طارق عالم ابڙو | رھجي ويل منظر | حصو چوٿون
انهن ئي ڏينهن ۾ منهنجو هڪ پيارو دوست جيڪو ’نارد مُني‘ بڻجي ويو هو، اسان ٽنهي جي وچ ۾ ڪنهن مضبوط رسي جيان اڀري آيو هو. هو قد جو بندرو، رنگ جو سانورو هو. هن جي نظر جي عينڪ پٺيان نظر ايندڙ چنجهيون اکيون ائين لڳنديون هيون ڄڻ ڪنهن ڏنگي ٻار، چشمي جي شيشين پٺيان ٻه مئل ماڪوڙيون رکي ڇڏيون هجن. چشمو، سندس ننڍڙي پٿاريل نڪ مٿان هر وقت ائين چهٽيل هوندو هو، جيئن رش ۾ فوٽ بورڊ مٿان لڙڪندڙ ڪو شخص، جنهن جا ٻه ئي پير فٽ بورڊ، يعني هن جي نڪ تي ۽ ٻئي هٿ ريلنگس ۾، يعني هن جي ڪنن تي پوري سگهه سان چهٽيل هجن. جڏهن هو ڪنهن سازش ۾ ڪامياب ٿيندو هو ته سندس مئل ماڪوڙين جهڙيون اکيون جيئريون ماڪوڙيون بڻجي پونديون هيون ۽ کلڻ وقت سندس ٿلهن چپن پٺيان ڏند ائين ظاهر ٿي پوندا هئا، جيئن باغ طرف کلندڙ دريءَ جا ٻئي طاق، هوا جي زور تي کلي وڃن. هڪ زوردار ڍڙڪي سان ۽ ظاهر ٿي پئي ٻئي طرف سائي ڇٻر مٿان ڪا ڏانگاري. ’نارد مني‘ مون کي ڏاڍو پيارو هو، هو هئو به ڏاڍو سٺو. ڪنهن زماني ۾ جڏهن نه تون هُئينءَ، نه صبا، هو مون کي پيار ڪرڻ جي حد تائين چاهيندو هو. تڏهن هو مون کي بلڪل برو نه لڳندو هو ۽ هن جون سموريون خاميون هن جي خاصيتن جو حصو لڳنديون هيون. تڏهن مون کي هن جي مرڪ فرشتي جهڙي معصوم ۽ سندس ٽهڪ ڏنگن ٻار
Israeli–Palestinian conflict | Javed Ahmad Ghamidi
اسرائيل ۽ فلسطين مسئلو - جاويد احمد غامدي
Israeli–Palestinian conflict
Javed Ahmad Ghamidi
#IsraeliCrimes #PalestinianLivesMatter #palestineupdate
آڊيو بوڪ | ڪيڏارو | سنگسار | ٻي ڪهاڻي
آڊيو بوڪ | ڪيڏارو | سنگسار | ٻي ڪهاڻي
ٽي ڌيئرون انهن کي ڏسي ڪڻس زندگي عذاب محسوس ٿيندي هئي. ڪيتريون مڃتائون مڃيون هئائين، پر هڪڙي به نه مُئي، ٽئي جيئريون جاڳنديون وڻ جيان وڌنديون ٿي ويون ۽ پٽ هڪ به نه ٿيس، جنهن جي ڪڻس ڏاڍي سڪ هئي. جوڻس کي پيو گاريون ڏيندو هو، ”نڀاڳيءَ ٽي بلائون ڄڻي رکيون آهن، پٽ ڄڻيندي ڄڻ پيٽ ٿي ڦاٽس.“ جوڻس جي به پئي دانهن پوندي هئي، ”مئو ڪنگلو هٿ ۾ ٽڪو به نه لڀيس جو کڻي ٽي پهر ماني کائون. فلاڻن فلاڻن جون ته زالون ڏس، ڪيئن پيون جرڪن. مڙسن سان فلمون ڏسن ۽ گهمن ڦرن. هڪڙو منهنجو ڀاڳ ڦٽو هو، جو توساڻ پلاند اٽڪايو اٿم.“ هوءَ روئندي ويندي هئي ته مائٽن کي به پٽيندي ويندي هئي، جيڪي پاڻ ته مري ويا، سندس پلاند مئي ڪنگلي سان اٽڪائي ويا.
جوڻس آڙي پاڙي جا ڪپڙا سبي، جيڪي چار پيسا گڏ ڪندي هئي، سي به ڦري وڃي نشو پتو ڪندو هو ۽ جڏهن موٽندو هو تڏهن ڄڻ ساڻس گڏ قيامت اچي ويندي هئي. جوڻس کي رتوڇاڻ ڪري ڇڏيندو هو ۽ هو ٽئي طوفان ۾ آيل ڪکن جيان پيون ڏڪنديون هيون ۽ پوءِ جيڪر انهن مان ڪا هڪڙي سڏڪي پوندي هئي ته قيامت جو عذاب ويتر وڌي ويندو هو.
جيل جو ڊپ نه هجيس ها ته انهن چئني کي اڦٽ ماري ڇڏي ها، پر جيل کان ڊڄندو هو. اڳ به سال کن جيل ڪمائي آيو هو. اتي جيڪر ڪنهن ڳالهه جو سک هئس ته اهو. جو اتي اهي ٽي-چار بلائون نه هيون. هڪ وا
آڊيو بوڪ | طارق عالم ابڙو | رھجي ويل منظر | حصو ٽيون
آڊيو بوڪ | طارق عالم ابڙو | رھجي ويل منظر | حصو ٽيون
”ٻڌ، تنهنجو اهو ادا ڪٿي آهي؟ جنهن کي اعتراض هو ته مون سڀني جي آڏو تنهنجو هٿ ڇو چميو...! ۽ جنهن مون کي بي انتها مار ڏيڻ ٿي چاهي ۽ جنهن مون کي گاريون به بڪيون هيون؟“
چيو هيئي ڏاڍيءَ ڌڪار مان:
ڇڏينس، ڍنڍ ۾ هڻينس. هن کي مون کان وڌيڪ جي ڳولا آهي.“
کن رکي ڌرتيءَ تان هڪ گول تراکڙو پٿر کڻي، منهنجي تريءَ تي رکندي پڇيو هيئي:
”تون مون سان مئريج ڪندين...؟“
مون پنهنجي تريءَ مٿان رکيل تراکڙي پٿر کي ڏسندي پڇيو هو:
”هي ڇا آهي...؟“
”ماني“.
پل کن ماٺ رهي وري پڇيئي:
”تون مون سان مئريج ڪندين...؟“
”هان“.
تون وائڙي ٿي وئي هُئينءَ. شايد مون مان اها اميد نه هيئي.
رات جو ڊائريءَ ۾ لکيو هئم: اسان سڀ سفر ڪري رهيا آهيون. ۽ ايندڙ ڪنهن اسٽاپ تي مرڪ جا گل ۽ باءِ جو آٽوگراف ڏئي جدا ٿي وينداسين.
مون کي سُڌ آهي ته هوءَ جا اڄڪلهه مون کي چاهڻ لڳي آهي ۽ منهنجي هر ڏک ۾ شيئر ڪري ٿي: جيڪا منهنجي شرٽ جا بٽڻ جيڪي ننڍپڻ کان بند ڪرڻ وساري ڇڏيندو هئس. پنهنجن هٿن سان بند ڪرڻ لڳي آهي: هلندي هلندي ڪنهن به ايندڙ پل ۾ منهنجي هٿ مان هٿ ڇڏائي، مرڪ جا گل ۽ باءِ جو آٽوگراف ڏئي هلي ويندي ۽ مان سندس پيرن ۾ پاتل نفيس سينڊل جي ”پينسل هيل“ جا آواز پاڻ کان ڏور ويندي ٻڌندو رهندس.
علامه آءِ آءِ قاضيءَ جي مزار تي ڏاڍيون گ
Sheikh Mujib's 6 Points And Zulfikar Ali Bhutto's Role In Pakistan's Dismemberment | Jugnu Mohsin
شيخ مجيب جا 6 نقطا ۽ ذوالفقار علي ڀٽي جو ڪردار | جگنو محسن
Sheikh Mujib's 6 Points And Zulfikar Ali Bhutto's Role In Pakistan's Dismemberment | Jugnu Mohsin
Courtesy: Naya Daur Tv interview wirh Raza Rumi
#politics #history #pakistan #Bangladesh
انگريزن جي لوڙھن ۾ قيد ڪاٽيندڙ الھورايو بھڻ
(فيبروري 1942 - 25 سيپٽمبر 2023 )
ورھاڱي کان ٿورڙو ئي اڳ سنڌ ۾ وڏو سياسي ۽ مزاحمتي اڀار اٿيو ھو. جيڪو بيرحمي سان چٿيو ويو. شروع ٿيل مزاحمت کي سامراج ڪارن قانون سان نه روڪي سگھيو ته مارشل لاءِ لڳائي.سورھيه بادشاھ پير صبغت الله شاھ راشدي کي ڦاھي ڏيڻ لاءِ ، اڌ سنڌ لڳ ڀڳ قيدي بڻائي وئي.ان ويڙھ ۽ مزاحمت کي انگريزن “دھشتگردي“ جو نالو ڏنو.سنڌ جي ڳوٺن، علائقن، واھڻ، وسندين ۽ ٻهراڙين کي لوڙھا ڏئي، ڪئمپن ۾ انسانن کي ڪم و بيش جانورن جيان واڙيو ويو ھو.اھي حر مجاھد ھئا. قيد ۾ گھاريندڙ الھورايو بھڻ ان کي لفظن ۾ چٽيو آھي.ان ڪتاب جو نالو .”قيد ڪشالا زندگيءَ“ رکيو ويو.جنھن ۾ ليکڪ انگريز سامراج جي چالن ۽ باقي سنڌ پاران، پير صاحب پاڳاري جي ھيڏي جدوجھد کان لاتعلق ٿيڻ تي به ھن قلم کنيو آھي.جيءُ جھوريندڙ مسئلن کي قلم جي پڪڙ ۾ آڻڻ ڪو آسان ناھي.سائين الھورايو بھڻ ”آتم ڪٿا“ جي ڪتاب ۾ پنھنجين يادگيرين ۾ ”لوڙھن واري قيد“ جي ڏينھن راتين جو ذڪر ڪيو آھي. الهورايو بهڻ ٻاروتڻ جو عرصو 1942ع جي مارشل لاءِ دوران انگريزن جي ڪئمپ (لوڙهي) ۾ ماءُ پيءُ سان گڏ گذاريو. 1960ع ۾ فائنل جو امتحان پاس ڪري اُستاد ٿيو. سنڌ يونيورسٽيءَ مان سنڌي ادب ۾ ايم. اي ڪيائين. 1980ع ۾ بيورو آف ڪريڪيولم سنڌ پاران،آسٽريليا ۽ مل
آڊيو بوڪ | جمال ابڙو | پشوپاشا ۽ ٻيون ڪھاڻيون | ڪھاڻي 2: بدتميز
مان مئجسٽريٽ آھيان. پئسي وارو آھيان، مڇيءَ مانيءَ وارو ۽ ڪجھ ھلندي پڄندي وارو منھنجي ڪڪڙ بيمار ٿي پيئي سج پئي لٿو، ڀڄندو ڊاڪٽر ڏي ويس، ڊاڪٽر صاحب جي ڪھاڻيءَ جي سيزن، موسم ھئي. کٿو نہ ٿي ڀڳو نرڙ ۾ گهنج چڙيو چڙيو ٿي ويو مريض پڇ پڇ تي، ھي دڙڪن تي مون کي ڏسي مشڪيو اچو سائين دلداري ڏيئي چيائين، اجھو ٿا ھلون تڪڙ ڪانہ ھئي، ويھي رھيس، چيومانس ڀلي ڪم اڪلائي وٺ.
ھڪ ڍڳي گاڏي چيڪٽ ڪري اچي، بيٺي پلال جي تيلن تي، کٿل ۽ گريءَ رلي ۾، بيمار ٻيڻو ٿيو پيو ھو جوڻس ٽيڪ ڏئي، وٺي آيس اڌڙوٽ عمر جو کڏون پئجي ويون ھئس.
اتر پئي لڳو پر ھن جي قميص کي ٻيڙا ڪو نہ ھئا. ماس ڪوريل مان ساڻس گڏجي ٽانگي تائين آيس ڏھين روپين جو نوٽ کڻي ھٿ ۾ ڏنومانس. کلي واپس ڪيائين. واہ صاحب، مان اھڙو بدتميز آھيان. ٽانگو روانو ٿي ويو، ڦيٿا ڦرندا ويا. سنبن جي ٽاپ ٽاپ ٽانگي جي کڙ کڙ ۽ بيل گاڏي جا چيڪٽ ملي ھڪ ٿي ويا
بدتميز
بدتميز
بدتميز
#sindhiaudiobook #audiobook #novel #shortstories #sindhiliterature #jamalabro #sindhibooks
#sindhiaudiobook #audiobook #novel #sindhiliterature #jamalabro #sindhibooks
آڊيو بوڪ روشنيءَ جي غير سرڪاري ۽ غير اسپانسر ٿيل ھڪ ننڍي شروعات آهي. سنڌي ڊپارٽمينٽ جا شاگرد ۽ گريجوئيٽ ان لاءِ رضاڪارانہ تعاون ڪندا آهن. جيڪي ماڻهو, ليکڪ، ادب سان محبت ڪن
هڪ ليکڪ جي اها گستاخي، مغروري ۽ ٿوري بيوقوفي هوندي تہ اها يقين ڪري تہ هوءَ پنهنجي لکڻين سان دنيا کي بدلائي سگهي ٿي. پر ان کان وڌيڪ افسوسناڪ اھو هوندو جيڪڏهن هوءَ ڪوشش بہ نہ ڪري. ان کان اڳ جو مان وڃان... مان صرف ايترو چوڻ چاهيان ٿي تہ: هن انعام ۾ تمام گھڻي رقم شامل آھي, پر اها مون سان گڏ ناھي رهڻي. ھيءَ سموري رقم انھن ڪيترن ئي ناممڪن طور تي جرئتمند ڪارڪنن، صحافين، وڪيلن، فلم سازن کي ڏني ويندي، جيڪي بغير ڪنهن وسيلن جي هن نظام خلاف مھاڏو اٽڪائي بيٺا آهن. جيتوڻيڪ صورتحال تمام گھڻي خراب آهي، پر اھو ڄاڻو تہ هڪ تمام وڏي ويڙھ اڃا باقي آھي | ارونڌتي راءِ
ارونڌتي راءِ کي سندس ڪتاب آزادي جي فرينچ ترجمي تي 45 هين لائف ٽائيم اچيومينٽ انعام سان نوازيو ويو.
‘It would be presumptuous, arrogant, and even a little stupid of a writer to believe that she could change the world with her writing. But it would be pitiful if she didn’t even try. Before I go…I just want to say this: This prize comes with a lot of money. It will not stay with me. It will be shared with the very many impossibly courageous activists, journalists, lawyers, filmmakers, who continue to stand up to this regime with almost no resources. However grim the situation is, please know that there is a tremendous fight back. | Arundhati Roy’
Arundhati Roy was awarded the 45th European Essay Prize for lifetime achievement on the occasion of the French translation of her essay Azadi – Liberté, Fascisme, Fiction #ArundhatiRoy #essays #politicalessays #india #fiction #award #literaryaward #literature #books #lifeinbook
آڊيو بوڪ | علي بابا | جنم ڀومي شمشان ڀومي | ڪھاڻي 8: دٻلي ۾ دٻلي، ڍيري ۾ ڍيرو
دَٻلي ۾ دَٻلي، ڍَيري ۾ ڍَيري
ٻيڙو پير ٻوڙي، خواجه خِدر ٻوڙي يا ڪو لکهنوي خواجه سِرا ٻوڙي، پر ملڪ جو بيڙو ٻُڏڻ وارو آهي! تنهن ڪري ملڪ جي بچاءَ لاءِ وڏو وڏو ڳاٽي ڀڳو جلسو ڪوٺايو ويو آهي. وڏا وڏا علم جا اڪابر، سياست جا سرواڻ، ڳالهين جا ڳنوهار، وينجهار، عالم، مفڪر، مقرر، صحافي، دانشور ۽ اديب ماکيءَ جي ماناري جيان مِڙي آيا آهن. سڀ پنهنجي پنهنجي علامه اقبال واري اڪابراڻي انداز سان نڪن ۽ نراڙ تي هٿ ڏيو، سوچن ۾ وهَلور آهن. پر ابلم آهي ته ملڪ جو ٻيڙو، جيڪو چئني سڙهن سميت ‘A night to Remember’ فلم واري ٽئٽينڪ جهاز وانگر ٻڏي رهيو آهي، سوڪيئن اُپڙي؟ ٻيڙو چئني طرفن کان وڏي خوفناڪ مهاڀاري طوفان ۾ آيل آهي ۽ لهرن جي لپاٽ سان ڍينگ ڍرڻ وارو منظر چٽو پٽو آهي. تنهن ڪري سڀ دانشور، مقرر، مدبر، فيلسوف ۽ اڪابر به وڏيءَ ٻوڏار ۾ آيل ٿا ڏسجن. گهوتي ۾ گهوتو، مون کي پياري پاڪستان جو _ وارو لقاءُ لڳو پيو آهي. ۽ جلسي ۾ ٻيا آيل لَتن لکين ڀانت ڀانت جا ماڻهو _ هاري، مزور، پنواري، پاساري، ڀولي نچائو، ٽپَتائي، چڱا، مَٺا، مُلان، موالي، سنڌي، بلوچ، پنجابي، پٺاڻ ۽ قومي مغلئي _ تنهن ڪري عالم به ڀانت ڀانت جا گهرايا ويا آهن. جهڙوڪ ڪي قومي، ڪي صوبائي ته ڪي علاقائي (جنهن جي
آڊيو بوڪ | طارق عالم ابڙو | رھجي ويل منظر | حصو ٻيو
ملڻ لڳا هئاسين.
پهرين فيڪلٽيءَ جي ڪاريڊور ۾، پوءِ فيڪلٽيءَ جي پارڪ ۾ ۽ پوءِ يونيورسٽيءَ جي اڪيلن روڊن مٿان. هڪ ڀيري مان، تون ۽ شبنم سينٽرل لائبريريءَ جي ٿلهن کي ٽيڪ لڳائي، ايندڙ ويندڙ نون آيل ڇوڪرن جي وائڙائپ مٿان کلي رهيان هئاسون ته فيڪلٽيءَ ۽ لائبريريءَ جي وچ واري روڊ مٿان هڪ لائيٽ رنگ جي ڪار موڙ ڪٽي، فيڪلٽيءَ ڏانهن وڌڻ لڳي هئي، سلو اسپيڊ ۾. مون ڏٺو، تنهنجين اکين ۾ ڪي رنگ لهي آيا هئا ۽ شبنم جي چهري تي به، تو چيو هو:
”ڏس اُها ئي آهي نه....؟“
”رنگ ته اهو ئي آهي.“
”ها، اها ئي آهي.“
ڪنهن، ڪار جي سائيڊ وارو شيشو لاهي تو ڏانهن ڏٺو هو. پوءِ ڪار ٻيو موڙ ڪٽي فيڪلٽيءَ جي ڪينٽين سامهون بيهي رهي هئي؛ ڪار مان ڪوئي لٿو هو ۽ پارڪ جي آڏ واري سيمنٽيڊ گرل تي وڃي ويهي رهيو هو. تڪڙ ۾ اٿي بيهي رهي هُئينءَ. پنهنجو بلو جينز وارو پرس ڪلهي مٿان سَٽي، وڃڻ لڳي هُئينءَ.
”ڪيڏانهن ....؟“
”باءِ، سڀاڻي ملنداسين.“
”پر ڇو .....؟“
”ان لاءِ جو هو ڪار وارو منهنجو ڪزن آهي ۽ مون کي وٺڻ آيو آهي: خبر ناهي ڇا ڳالهه آهي.... ۽ تون مهرباني ڪري منهنجي پرس مان هٿ ڪڍي ڇڏ ته ڪٿي منهنجي يونيورسٽي نه وڃائين.“
نه چاهيندي به پرس مان هٿ ڪڍي ڇڏيا هئم، تون ڪاٽا لغڙ جيان لڏندي لمندي هلي وئي هُئينءَ. هو گِرل تا
سنڌي ٻوليءَ جي نامياري ڪهاڻيڪار، ناول نگار، نقاد، اسڪالر، شاعره ۽ يگاني شخصيت جي مالڪ، پروفيسر پوپٽي هيراننداڻي
#popatihuranandani #sindhiauthors #womenvoicesinliterature #sindhibooks #audiosonrecord
آڊيو بوڪ | نورالهديٰ شاهه | ڪيڏارو | ڪهاڻي 1: پاروٿو گوشت
حويليءَ ۾ ٻانهين جو ولر، ۽ انهيءَ ولر ۾ هڪ ڏينهن اوچتو هوءَ به الاءِ ڪٿان اچي نڪتي هئي، جنهن کي پهريون ڀيرو ڏسي ننڍي سائينءَ کي ڪچيءَ ووڊڪا (Vodka) جو ذائقو ياد اچي ويو هو. هن جي بدن ۾ ڄڻ وڄ وراڪا ڏيندي هئي. ڪڏهن هِتي، ڪڏهن هُتي. هو جيڏانهن ويندو هو، هوءَ نظر ايندي هئس. ڀانءِ حويليءَ جي هر ڪنڊ ۾، هر ڪمري ۾، ڪنهن هن جو هڪ هڪ بت سجائي رکيو هجي ۽ هر بت جو پنهنجو روپ ۽ پنهنجو حسن هو. هوءَ ڏسندڙ جي اکين ۾ بجليون ڀري غائب ٿي ويندي هئي. سندس انهيءَ ادا ننڍي سائينءَ کي، بنا ڇهڻ، بنا چکڻ ۽ پيئڻ جي مست ڪري ڇڏيو هو. هن جي اڳيان هر ڪو شراب، هر ڪونشڪو ڦڪو ۽ بي ذائقو ڀاسندو هئس. ڀلا انهيءَ شيءِ جو نالو ڇا هئڻ گهرجي، جنهن کي صرف ڏسڻ سان ئي نشو چڙهي وڃي. سڀئي روپ، سڀئي نالا هن لاءِ هئڻ گهرجن. ننڍو سائين هن کي ڏسيو الاءِ ڇا ڇا پيو سوچيندو هو. بس ڪنهن اهڙيءَ مهل جي وجهه ۾ هو، جڏهن هوءَ اڪيلي نظر اچي وڃيس. ۽ هڪ ڏينهن نيٺ هوءَ اڪيلي ور چڙهي وئي هيس اتر پاسي، نماشام جي مهل.
”ڇا نالو اٿئي؟“ ننڍي سائينءَ جي ٻانهن، ناگ جيان ور وڪڙ کائيندي هن جي سنهڙي چيلهه کي ويڙهي وئي. هوءَ ائين ڇرڪي ڀانءَ پير ۾ ڀٽونءَ ڏنگ وڌو هجيس. هوءَ وڄ جيان ننڍي سائينءَ جي ٻانهن مان نڪري ڪجهه پر ڀرو وڃي بيٺي. ڪ
Word of the day
سائر |River
درياءُ ،بحر
#wordoftheday #sindhivocab #vocabulary #sindhilanguage #sindhi #dictionary
تاريخ ڇا آهي؟ پروفيسر روميلا ٿاپر | تاريخدان
What is History? Prof Romila Thapar | Historian
تاريخ ماضيءَ کي سمجھڻ جو نالو آھي. آئون لفظ "سمجھڻ" کي بار بار دھرايان ٿي تہ تاريخ ماضيءَ کي "سمجھڻ" جو نالو آھي. تاريخ اھا نہ آھي تہ سچ ڇا ھو؟ تاريخ اھا نہ آھي تہ صحيح ڇا ھو؟ اسان کي ان بابت خبر نہ آھي. ماضيءَ کي نئين سر بحال نٿو ڪري سگھجي. اسان کي اھا خبر نہ آھي تہ ماضيءَ بابت مطلق سچ ڇا ھو؟ اسان وڌ ۾ وڌ اھو ڪري سگھون ٿا تہ پرک جا مختلف طريقا استعمال ڪري مسئلي کي سمجهڻ ۽ ان تائين پھچڻ جي ڪوشش ڪري سگھون! مسئلو ڪھڙو - اھو تہ ماضيءَ جي نئين سر اڏاوت ڪري سگھون. ھاڻي، جيڪڏهن اوھان ڪنھن نوجوان سان ڳالھائي رھيا آھيو ۽ اوھان اھو نقطو واضح ڪرڻ چاھيو ٿا، ڇاڪاڻ تہ اھو تجريدي لڳي ٿو - آئون چوڻ چاھينديس تہ توھان ان نوجوان ڏانھن مڙي ڏسندا ۽ چوندا تہ ڏسو! توھان چوڌاري ھر قسم جي شين سان جڪڙيل آھيو. توھان جي چوڌاري شين جي دنيا آھي، جنھن ۾ توھان گھيريل آھيو. چوڌاري تعلقاتن جي دنيا آھي، جنھن ۾ توھان گھيريل آھيو. جو بہ توھان سوچيو ٿا، توھان جي چوڌاري انھن تصورن جي دنيا آھي. انھن مان ھر ھڪ کي تاريخ آھي!
#history #RomilaThapar #analysis #past #research
