Roshni Publication

Roshni Publication Grown in 1980, alongside river Indus | home to 1200 books, bridging ideas on literature, art & culture
(1)

"Roshni Publication is the largest and most respected Sindhi-language trade publisher in the Sindh. Headquartered in Hyderabad, the company's commercial activity includes the publishing of its own books in Sindhi, as well as in English, and Urdu, and the distribution of books to local publishers. Founded in 1980, Roshni Publication began publishing in 1981 with three titles. Today, the company pub

lishes more than 50 new titles every year and has an active back list of over 800 titles. Known for its strong fiction and narrative non-fiction list, Roshni Publication has published across virtually every segment, including short-stories, travelogues ,History, Philosophy, biography, politics, history, education, science and religion. Roshni Publication have published the books of almost every renowned Sindhi author including Shah Latif, Sachal Sarmast, Sammi, G.M.Syed,Abrahim Joyo,Atta Muhmmad Bembhero,Shaikh Ayaz,Amar Jalil,Altaf Shiakh,Ustaad Bukhari,Tanveer Abbasi,Abdul Qadir Junejo,Adel Soomro,Ayaz Gul, Imdad Husseni,Noor-ul-Huda Shah,Atta Muhmmad Bembhero and other authors. Roshni Publication's biggest publishing initiatives in the recent past include the translation of all major works related with Sindh, political literature and republication of mystic poetry of Sindhi Sufi poets."

04/07/2025

اڄ جو لفظ
ڪيڏارو
battlefield
ڪيڏارو معنى ”جنگ جو ميدان“ ۽ برصغير ۾ ڪيڏارو/ڪيڏار هڪ راڳڻي جو نالو آهي، جيڪا موسيقيءَ جي چند ڄاڻن چواڻِي ڪلياڻ ٺاٺ ۾ شمار ٿئي ٿي. هن سر ۾ ميداني جنگ ۽ اتان جي حالات واقعن جو بيان اهڙي ته انداز سان ڪيو ويندو آهي، جهڙوڪر اکين اڳيان ٿيندو هجي؛ ظاهر آهي ته منظرنگاري هن جو خاص جز آهي .ڊاڪٽر گربخشاڻيءَ موجب: ”ڪيڏارو سنسڪرت لفظ ’ڪيدار‘ جي بگڙيل صورت آهي، جنهنجي معنى آهي ’جنگ جو ميدان‘. هندستاني گوئين موجب ’ڪيداري‘ هڪ راڳڻي جو نالو آهي، جا ديپڪ راڳ جي پنجن ڀاريائن (زالن) مان هڪ آهي. شاهه لطيف جي سر ڪيڏاري جو شمار رزميه شاعريءَ ۾ ڪري سگھجي ٿو، هن سر ۾ شاهه لطيف ڪربلا جي شهيدن جي همٿ، شجاعت ۽ بهادريءَ کي بيان ڪيو آهي. سنڌي ادب ۾ سُر ڪيڏارو ٻن ٽن خاص حوالن سان چيو ويو آهي، هڪ: ڪربلا جو واقعو؛ ٻيو: کرڙيءَ جي جنگ جو احوال، ٽيون شاهه عنات جهوڪ واري جي شهادت جو واقعو. جديد شاعرن ۾ استاد بخاري، راشد مورائي ۽ خاڪي جويي وغيره سنڌ جي سورهين ۽ قومي واقعن تي ”جديد ڪيڏارا“ لکيا آهن.

1. حقيقت جو جادو 2. ست رنگي ڇوڪريون 3. ماءُ 4. آئون ۽ مان 5. ائنیمل فارم 6. ڪمري ۾ پوپٽ
04/07/2025

1. حقيقت جو جادو
2. ست رنگي ڇوڪريون
3. ماءُ
4. آئون ۽ مان
5. ائنیمل فارم
6. ڪمري ۾ پوپٽ

03/07/2025

سنڌ ۾ ڪارپوريٽ فارمنگ ۽ سنڌو درياهه تي ڪئنالن خلاخ پرامن احتجاج ڪرڻ وڏو گناهه بڻجي ويو.

ڳوٺ بجيراڻي لغاري کي مسلسل پوليس ڪڙو سبب، اشفاق لغاري جيڪو ڪاٺيون ڪري گذر سفر ڪندو هو ڳوٺ کي مسلسل ڪڙي سبب اشفاق لغاري جو مزدوري مڪمل بند ٿي وئي ۽ گھر ۾ بُک، بيروزگاري، جي ڪري اشفاق لغاري جي گھرواري 2 سالن جي نينگري سان گڏ پاڻ کي سنڌوءَ درياھ ۾ ٽپو ڏئي خودڪشي ڪري ڇڏي، ڳوٺاڻن پاران پنهنجي مدد پاڻ تحت ٻن ڏينهن اندر ماءُ جو لاش ڳولي ورتو باقي ڌيءَ جي لاش جي ڳولا جاري آهي.

کارپوریٹ فارمنگ اور دریائے سندھ پر نہروں کے خلاف پُرامن احتجاج کرنا بڑا جرم بن گیا۔

گاؤں بجیرانی لغاری پر مسلسل پولیس کے کریک ڈاؤن کے باعث اشفاق لغاری، جو لکڑیاں کاٹ کر گزر بسر کرتا تھا، کا روزگار مکمل طور پر بند ہو گیا۔ گھر میں بھوک اور بیروزگاری کے باعث اشفاق لغاری کی بیوی نے دو سالہ بچی کے ساتھ دریائے سندھ میں چھلانگ لگا کر خودکشی کر لی۔ دیہاتیوں نے اپنی مدد آپ کے تحت دو دن میں ماں کی لاش تلاش کر لی، جبکہ بچی کی لاش کی تلاش تاحال جاری ہے۔

Peaceful protest against corporate farming and the canals being built on the Indus River has now become a serious crime.

Due to the ongoing police crackdown on the village of Bajirani Laghari, Ashfaq Laghari, who used to make a living by cutting wood, completely lost his livelihood. With hunger and unemployment mounting at home, Ashfaq Laghari’s wife jumped into the Indus River with their two-year-old daughter and took her own life. The villagers, acting on their own, managed to recover the mother’s body within two days, while the search for the child’s body is still ongoing.


1. بقول زرتشت، فريڊرڪ نٽشي، عبدالعزيز قنڌاري (عليگ)، محمد ابراهيم جويو2. سنڌ جو ڏاهو وتايو فقير، حڪيم خليفه عبدالحميد چا...
03/07/2025

1. بقول زرتشت، فريڊرڪ نٽشي، عبدالعزيز قنڌاري (عليگ)، محمد ابراهيم جويو
2. سنڌ جو ڏاهو وتايو فقير، حڪيم خليفه عبدالحميد چانڊيو
3. يوناني علاج، حڪيم غلام محمد سومرو ’عرشي‘
4. لغاتِ سچل سرمست، ڊاڪٽر بدر ڌامراهو
5. دادن فقير جو ڪلام، اياز لاکير
6. هُو، جو سراپا عشق هو، تاج جويو
7. صدر ڀُٽي جا ٻارهن مهينا، جي ايم سيد
8. سنڌي ادب، ساجد چانڊيو
9. ٺٽو صدين کان، رسول بخش تميمي
10. راهون پنڌ پيون، نارائڻ شيام، مصطفيٰ نانگراج

انساني تاريخ ۾ ادبي توڻي سياسي خطن جي وڏي اهميت ۽ افاديت ان ڪري به آهي، جوخط هڪڙي ماڻهو پاران ٻئي ماڻهو سان سڌيءَ ريت مخ...
03/07/2025

انساني تاريخ ۾ ادبي توڻي سياسي خطن جي وڏي اهميت ۽ افاديت ان ڪري به آهي، جوخط هڪڙي ماڻهو پاران ٻئي ماڻهو سان سڌيءَ ريت مخاطب ٿيڻ جو اهڙو ذريعو پئي رهيا آهن، جن ۾ مقصد جي ڳالهه پوري وضاحت سان اُپٽار ڪري سگهڻ، خط لکندڙ لاءِ وڌيڪ ممڪن ۽ آسان پئي رهي آهي. شايد اهو ئي ڪارڻ آهي جو دنيا جي وڏن اديبن ۽ سياسي اڳواڻن پنهنجي مقصد جي ڳالهه خطن وسيلي ڪئي آهي. اهڙن خطن کي عام طرح جيتوڻيڪ اڌ ملاقات سڏيو ويندو آهي، پر جيڪڏهن تاريخي اهميت جي حساب سان ڏٺو وڃي ته اهڙن خطن جي افاديت روير واري سڄيءَ ملاقات کان بنهه وڌيڪ اهم ثابت ٿي آهي. گذريل صدي دوران رڳو ننڍي کنڊ جي اديبن ۽ سياسي اڳوڻن جي لکيل خطن جو ذڪر ڪجي ته سنڌي هندن ڏانهن لکيل گانڌيءَ جي خطن واري ڪتاب ” سنڌ ڏانهن سنيها“ مولانا ابوالڪلام آزاد جي ڪتاب ” غبار خاطر“ سائين جي. ايم سيد پاران علامه آءِ. آءِ. قاضي ۽ محمد امين خان کوسي ڏانهن لکيل خطن جا ڪتاب ”ساهڙ جا سينگار“۽ ”واڄٽ ويراڳين جا،“ سائين محمد ابراهيم جوئي ڏانهن لکيل شيخ اياز جي خطن جومجموعو ” ڪاڪ ڪڪوريا ڪاپڙي،“ سائين جوئي صاحب ۽ عبدالقادر جوڻيجي جا هڪ ٻئي ڏي لکيل خط، اختر بلوچ جي خطن جي مجموعي ”قيدياڻي جي ڊائري“ طارق اشرف جي خطن واري ڪتاب ”اڌ ملاقات“ ڪامريڊ غلام محمد لغاري جي خطن واري ڪتاب ”زندان جي جهروڪي مان“ ۽ علي محمد شاهه لڪياري جي ڪتاب ”چٺيون چند واس“ سميت ٻيا خطن جا مجموعا ڊگهو عرصو گذرڻ کان پوءِ اڄ به پنهنجي همصر دور جي سياسي، سماجي، معاشي ۽ ادبي حالتن جو چٽو عڪس پيش ڪري رهيا آهن. پليجي صاحب جي خطن تي مشتمل هي ڪتاب پڻ پنهنجي دؤر جو آئينه دار آهي. پنهنجي د‍‍ؤر جي بي مثال انقلابي رهنما رسول بخش پليجي صاحب جي خطن تي مشتمل هن مجموعي ۾ شامل خط ٽن قسمن جا آهن، جن مان پهرين قسم جا خط پليجي صاحب پنهنجن پيارن عزيزن، دوستن ۽ پارٽي ساٿين کي لکيا آهن يا انهن پليجي صاحب ڏانهن لکيا آهن. ٻئي قسم جا خط مخالف سياسي اڳواڻن ڏانهن لکيل آهن. جڏهن ته ٽئين قسم جا خط عوام دشمن حڪمران طبقي جي واڳ ڌڻين ڏانهن موڪليا آهن. ٽنهين قسمن جي اهميت ۽ افاديت نه رڳو تاريخي آهي، پر انهن مان هڪ خط پڙهندڙن کي حال جي دور ديوار مان ڪڍي، ماضي جي ان ميدان ۾ ٿو پهچائي جتي سڀ گهڻو ڪجهه مختلف آهي.
صفحو نمبر، 10
ڪتاب، ماٺِ نه اَچي مُون هِيين

ڳوٺ بجراڻي لغاري ۾ ھڪ ٻيو دردناڪ سانحو... مورو ۾ ڪاٺيون وڪڻندڙ اشفاق لغاري جي گھر واري ڳوٺ کي مسلسل پوليس ڪڙي سبب ھڪ مھي...
02/07/2025

ڳوٺ بجراڻي لغاري ۾ ھڪ ٻيو دردناڪ سانحو...

مورو ۾ ڪاٺيون وڪڻندڙ اشفاق لغاري جي گھر واري ڳوٺ کي مسلسل پوليس ڪڙي سبب ھڪ مھيني کان گھروارو بيروزگار ھئڻ ڪري غربت مان تنگ اچي پنھنجي ننڍڙي ڌي کي کڻي سنڌو درياھ ۾ ٽپ ڏيئي خودڪشي ڪري ڇڏي ٻنھي لاشن جي ڳوٺاڻن پاران ڳولا جاري....

Another tragic incident has occurred in the village of Bijarani Laghari, Moro.

Ashfaq Laghari, a wood seller in Moro, had been unemployed for a month due to ongoing police harassment and surveillance at his home in Bijarani village, Moro. After months of her husband's unemployment and the mounting frustration of poverty, his wife tragically took her young daughter and jumped into the Indus River in an apparent su***de. Villagers are still searching for their bodies.


ڪبير ڀيل جو ڪتاب “ڊارون، مارڪس ۽ فرائيڊ” سندس شعور، ساڃاھه ۽ پروڙ سان ڀرپور آھي. سوچ، سمجهه ۽ شعور جو هروڀرو وڏن ليکڪن و...
02/07/2025

ڪبير ڀيل جو ڪتاب “ڊارون، مارڪس ۽ فرائيڊ” سندس شعور، ساڃاھه ۽ پروڙ سان ڀرپور آھي. سوچ، سمجهه ۽ شعور جو هروڀرو وڏن ليکڪن وٽ مقاطعو ڪونهي. ڄاڻ اهو پدارٿ آھي، اهو وکر آھي جيڪو ڌڻي ٻاجهارو ڪڏھن به ڪنهن به عمر ۾ ننڍڙي ليکڪ کي به ڏيئي ڇڏيندو آھي. وڏن ذھنن کڻي وڏا ڪم ڪيا هوندا پر ننڍڙا ذھن پڻ وڏي اُڏام اُڏامي سگهن ٿا. روشني جو وڏو مشعالو کڻي سج ئي آھي پر ننڍڙن تارن ۾ پڻ روشني آھي. ڪبير ڀيل جو ڪتاب “ڊارون، مارڪس ۽ فرائيڊ” ارڙهينءَ، اڻويهينءَ صدي جي چڻنگ جي چمڪ آھي. ڪبير ڀيل جو هي ٽن جينئس انسانن جو تعارف ڪرائيندڙ دلچسپ ۽ مزيدار مختصر ڪتاب آھي. انسان جي ذھن تان وهمن وسوسن ۽ جھالت جي اوندھه لهي ٿي. هن ڪتاب مان ٿوري دماغ هنڊائڻ سان وڏا ۽ حيرت انگيز انڪشاف ٿين ٿا ۽ انسان کي اڻڳڻيا اٿاھه ۽ اڪيچار سبق ملن ٿا.

حليم باغي

ڏاهر کي ياد ڪرڻ جي سلسلي جا هي چند تعارفي صحفا، سائين جي ايم سيد جي ڪتاب خاني مان حاصل ٿيا آهن. مواد منجهان معلوم ٿئي ٿو...
02/07/2025

ڏاهر کي ياد ڪرڻ جي سلسلي جا هي چند تعارفي صحفا، سائين جي ايم سيد جي ڪتاب خاني مان حاصل ٿيا آهن. مواد منجهان معلوم ٿئي ٿو ته ’بزم صوفياءِ سنڌ‘ تحريڪ واري دور ۾، جڏهن اهو طئه ڪيو ويو هو ته سنڌ جي سورمن جي ياد تازي ڪرڻ لاءِ مواد رکيو وڃي. سنڌ جي سرزمين ۾ مها راجا ڏاهر جو اول نمبر آهي. ان ڪري سندس ياد جو ذڪر ٿيڻ سان جا واويلا شروع ٿي هئي، ان کي منهن ڏيڻ لاءِ سيد هي تعارفي مواد لکيو هيو، پر اهو ڪٿي شايع ٿي ڪو نه سگهيو. مها راجا ڏاهر جي شخصيت ۽ ڪردار بابت تيار ٿيندڙ، هن ڪتاب ۾ اهو مواد تعارفي طور شامل ڪجي ٿو.
ڪتاب : شهيد مها راجا ڏاهر
شاهه عبدالطيف ڀٽائي، جڏهين، سنڌين ۾ حب الوطنيءَ جو جذبه گهٽ ٿيندو ڏٺو ته قديم وقت جي سورهن ۽ سورهي جي ياد تازه ڪرائڻ لاءِ سندن نالي ۾ حب الوطني، سرويچي، قرباني، تڪليفن کي برداشت ڪرڻ ۾ محبت جا گيت ڳائي نئي جوت جاڳائي. رام ڏياچ، ليلا چنيسر، امر مارئي، لاکو ڦلاڻي، مومل راڻو، سسئي پنهون سڀ غير مسلم هئا، انهن جي ياد تازه ڪرڻ تي ڪنهن اعتراض نه ورتو. هن وقت اسان جي سرڪار هزار سال ڪهنه موهن جي دڙي جي تاريخي يادگار کي سم ۽ ڪلر کان بچائڻ لاءِ غير ملڪي ماهر گهرائي، دنيا جي قومن کي ان جي بچائڻ لاءِ پيسن ڏيڻ واسطي اپيل ڪري رهي آهي. ڇا! اهو دڙو اسلامي دور جي يادگار آهي؟ اڄ ڪلهه جڏهين سنڌ جي قديم تهذيب ۽ تمدن لاءِ نشاته ثانيه واسطي نوجوان طبقي ۾ خواهش پيدا ٿي، ان کي جيئرو ڪرڻ لاءِ ڪوشش هلي رهي آهي ته عين انهي وقت تي ڪي ماڻهو حڪمران طبقه يا رجعت پسنديءَ جا آله ڪار بنجي، اهڙا اشو پيدا ڪري رهيا آهن، جن ڪري سنڌي، عزت، ناموس، آزادي، تهذيب ۽ تمدن مذهب جي نالي ۾ غيرن، جي تسلط قائم ڪرڻ لاءِ جواز پيدا ڪرڻ کانسواءِ ٻيو مقصد ٿي نٿو سگهي، ان واسطي محمد بن قاسم کي غازيء اسلام، فاتح سنڌ ظاهر ڪري، ان جي وسريل نالي کي تازه ڪرڻ ۽ ان جي فتح جي ڏينهن ملهائڻ جا سانباها ڪري رهيا آهن. سنڌ جي ننڍي وڏي کي خبر آهي ته سنڌين هيٺين سببن ڪري محمد بن قاسم کي ڪڏهين به اهميت نه ڏني آهي: حجاج بن صوسف ثقفيءَ جي سوٽ جو پٽ ۽ نياڻو هو، ۽ بني اميه خاندان جو عملدار هو، جنهن اهل بيت نبوي ۽ ٻين پرهيزگار مسلمانن جا قتل ڪيا هئا ۽ ڪبعه تي سنگباري ڪئي هئي، سنڌي ۽ ايراني اهل بيت جا محب هئڻ ڪري، ان کي ناپسنديء جي نگاه سان ڏسندا رهيا آهن.
محمد بن قاسم بني اميه سامراج جو رڪن هو. بني اميه جو اسلام سان ڪو واسطو نه هو . هن جي سنڌ تي فتح ۽ ان وقت ڪيل ڪڌن ڪارنامن کي اسلام جهڙي انصاف پسند اعتماد ۽ امن جي پيغام ڏيندڙ مذهب سان ڪو به لاڳاپو ٿي نٿو سگهي. اسلام تاليف قلوب ذريعي اولياء ڪرام ذريعي پکڙيو نه ههڙن غاصب ۽ ظالم حاڪمن جي تلوارن ذريعي، ڪو به باغيرت قوم پرست ماڻهو ڌارين جي فتح تي خوشي نه ملهائيندو آهي، بلڪه ان کي يوم ماتم ڪري سمجهندو آهي، البت هر هڪ قوم ۾ ڪي اهڙا ماڻهو به پيدا ٿين ٿا،جي غيرن جي غلاميءَ کي طوق گردن طور ڪتب آڻڻ ۾ فخر سمجهن ٿا. مذهب جي آڙ وٺڻ انهن جو پراڻو پيشو آهي. وطن قوم پرستيءَ جو بنياد ملڪ تي ٿئي ٿو. نظرياتي قوم پرستي بين الاقوامي حيثيت رکي ٿي، جنهن جي وطني قوم پرستن ذهني سامراج ۽ ملڪي بنياد جي خلاف سمجهي هميشه مخالفت پئي ڪئي آهي، عرب ليگ ان جو زنده مثال آهي، عربن کان پئن اسلام ازم جي نالي ۾ ڪا به ڪوشش اهو نعرو فراموش ڪرائي نه ٿي سگهي. ان ڪري اڄ ڪلهه راجا ڏاهر جي ياد تازي ڪرڻ، محمد بن قاسم جي سنڌ جي فتح خلاف احتجاج ۽ مذهب جي نالي ۽ ڌارين جي تسلط جي جواز خلاف رد عمل آهي. اهي ماڻهو جي تيرهن سؤ ورهين کانپوءِ ان مئل بت کي زنده ڪرڻ گهرن ٿا، تن کي ياد رکڻ گهرجي ته اهڙي حرڪت سان سنڌ جي ٻچي ٻچي ۾ ڏاهر کي سنڌ جو هيرو ۽ شهيد اول بنائڻ لاءِ تحريڪ ڏياري رهيا آهن.
انهن کي سمجهي ڇڏڻ گهرجي ته اهڙين روشن ڪري روس ۽ ٻين ملڪن جا ماڻهو مذهب کان بيزار ٿي پيا. هتي اهڙين ڳالهين ڪرڻ سان ڪا اسلام جي خدمت ڪا نه ڪري رهيا آهن. بلڪه ان جي دشمني ڪري رهيا آهن.
جي ايم سيد
شهيد اول راجا ڏاهر - 1312 هين ورسيء

راجا ڏاھر 92 ھجري مطابق 712ع ۾ سنڌ خاطر وڙهندي شھيد ٿيو.

قديم زماني ۾، نيرون ڪوٽ يا حيدرآباد، هڪ مشهور شهر هوندو هو. هن شهر ۾ ڌارين ملڪن جا نمائندا وقت بوقت ايندا هئا. اهڙي معل...
02/07/2025

قديم زماني ۾، نيرون ڪوٽ يا حيدرآباد، هڪ مشهور شهر هوندو هو. هن شهر ۾ ڌارين ملڪن جا نمائندا وقت بوقت ايندا هئا. اهڙي معلومات اسان کي ڪيترن ئي پراڻن ڪتابن مان ملي ٿي. هي شهر هميشه کان سنڌ جو مرڪز شهر رهيو آهي.اگرچه ان ۾ ڪو شڪ ناهي، ته موجوده شهر ۽ قلعو، ميان غلام شاهه ڪلهوڙي، ارڙهين صدي ڌاري ٻڌايو هو. تاهم نيرون ڪوٽ يا پراڻي حيدرآباد ڪن صدين کان وٺي هڪ آباد ۽ شاداب شهر هو، جو سڄي مشرق جي توجهه ڇڪيندو رهيو هو. هن شهر جي تاريخ سان وابسته ڪيتريون عجيب وغريب ڳالهيون آهن، جن ۾ ڪي اهڙيون به آهن، جن کي محض هڪ ڏند ڪٿا چئجي ته به عجب ڪونهي. ڪي ته وري اهڙيون آهن، جن کي ته ڏند ڪٿا به نٿو سڏي سگهجي. بهرحال حيدرآباد جي قديم ۽ اصلوڪن باشندن ۾ اهڙين ڳالهين يا روايتن جي ڪا به ڪمي ڪانهي، جن جو تعلق نيرون ڪوٽ يا پراڻي حيدرآباد سان هجي. هڪ روايت موجب،جنهن زماني ۾، سنڌ ۾ نيرون (يا نيروڻ) نالي هڪ هندو راجا راڄ ڪندوهو، اُن زماني ۾ عربستان ۾ خلافت راشديه جو دور هو.
”اڄ نه اوطاقن ۾، تازا پٿر ڪک،
آديسي اُٿي ويا، پيئي اُڏامي رک،
سامي کڻي سَنک، وڄائي واٽ ٿئا.“
ڪتاب، حيدرآباد جو اڳيون اوج
صحفو نمبر،11

01/07/2025

آڊيو بوڪ | ليکڪ: ڪرشن چندر | سنڌيڪار: عمر ميمڻ | اٽو، لٽو ۽ اجهو | باب 2
آواز: رابعه چانڊيو

رگهوءَ ڏاڍي غور سا انهيءَ سڪي جو جائزو ورتو. ڪيتريون ئي ڳالهيون سندس پيءُ ۽ منجهس ۾ ساڳيون هيون. پيءُ جو قدر پيءُ جا نيڻ نڪ، پيءُ جو رنگ روپ، پيءُ جي غريبي.
قد، رنگ ۽ شڪل صورت کي نه ته ڀلائي سگهيو ٿي، نه ئي سندس دل ۾ اهڙي ڪا خواهش ئي ڪڏهن پيدا ٿي، پر هن پنهنجي غريباڻي حال کي بدلائڻ چاهيو هو ۽ اها خواهش ڪا جوانيءَ ۾ ڪو نه پيدا ٿي هئي. گهڻو اڳ ننڍپڻ ۾، جي ڪڏهن گهنشام شهر ويندو هو ته ننڍڙي رگهوءَ کي به وٺي ويندو هو ۽ اتي هن ڪجهه خوبصورت عورتن سان گڏ، صاف سٿرن ٻارن کي اسڪول ويندي ڏٺو هو. هٿن ۾ ڪتاب ڪاپيون، جسم تي اڇو اجرو لباس، خوشحال، کلندڙ مرڪندڙ چهرا، تڏهن هن تصور ئي تصور ۾ خود کي به انهيءَ روپ ۾ ڏٺو هو. پاڻ لاءِ به اهي شيون حاصل ڪرڻ جي خواهش سندس معصوم ذهن ۾ پيدا ٿي هئي. اڇو اجرو لباس، ڪتاب ڪاپيون، ۽ مُرڪ. هن جي ننڍڙي ذهن تڏهن پنهنجي حالت تي غور ڪيو هو، تن تي هڪ ڦاٽل، ميري قميص، هيٺيون ڌڙ اُگهاڙو، اڻڀا وار، گدلو جسم. خوبصورت ٻارن ۽ سندن صاف لباس کي ڇهڻ، کين پيار ڪرڻ جي شديد خواهش به سندس معصوم دل ۾ پيدا ٿي هئي، پر گهنشام کيس سمجهايو ته ائين ٿيڻ ممڪن نه هو، سندس اگهاڙو ۽ گدلو رهڻ، دنيا جي قانوني مطابق هو، سماج جي اصولن ۽ جوڙجڪ مطابق هو. هاريءَ جو ٻار هاري، زميندار جو ٻار زميندار. غريب جو ٻار بکيو، اگهاڙو، امير جو ٻار سکيو ستابو، مرڪندڙ ۽ اهڙي نموني اميرن جا ٻار اسڪول ويندا آهن، تعليم حاصل ڪندا آهن، وڏا ماڻهو ٿيندا آهن ۽ هارين جا ٻار ٻنيءَ ۾ ڪم ڪندا آهن، پگهر وهائيندا آهن، اميرن جي دولت ۾ اضافو ڪندا آهن ۽ هميشه بکيا ۽ اگهاڙا رهندا آهن، ننڍا ماڻهو رهندا آهن، سر جهڪائي هلندا آهن، پنهنجي حالت بدلائڻ جي ڪوشش نه ڪندا آهن، ۽ اها ڪا نئين ڳالهه نه آهي، اها ڪا بي عزتي جي ڳالهه نه آهي. ائين ته ٿيندو آيو آهي. صدين کان، ۽ ٿيندو رهندو صدين تائين جيسين هيءَ دنيا قائم آهي.
رگهو راءُ خاموش ٿي ويو. پنهنجي خواهش دٻائي ڇڏيائين. پيءُ سمجهيو پٽ سمجهدار آهي، پيءُ وانگر پنهنجي شڪست تسلي ڪري ورتي اٿس. حالتن سان ٺاهه ڪري ورتو اٿس.
پر ڇا حقيقت ۾ به ائين ئي هو؟
اتي پهچي رگهوءَ پنهنجي زندگيءَ جو هڪ ٻيو سڪو کنيو. اهو قصو انهيءَ وقت جو هو جڏهن هو صرف يارنهن سالن جو هو. سندن ڳوٺ سري پور ۾ ميلو لڳو هو. اهو ميلو هر ڏهن سالن کانپوءِ سندس ڳوٺ ۾ لڳندو هو. ڏاڍا انتظام ٿيندا هئا. ڳوٺڙو جرڪڻ لڳندو هو، ٻچو ٻچو خوشي ڪندو هو، ميلي ۾ شريڪ ٿيندو هو.
گهنشام پهريون دفعو رگهوءَ کي نئون لباس پهريو. ريشمي حلواڻ جي گوڏ، پهراڻ ۽ پٽڪو، ڪنڌ ۾ ڪارو ڌاڳو ۽ هڪ پڙهيل مڻڪو، جيڪو کيس ڪنهن ساڌوءَ ڏنو هو. انهيءَ ڏينهن رگهو راءُ ڀوگاوٽي نديءَ ۾ وهنجي ۽ نوان ڪپڙا پائي، ڏاڍو خوش ٿيو هو، ائين ڄڻ کيس ڪو خزانو ملي ويو هجي. پوءِ هو پڻس سان گڏ ميلي ۾ شريڪ ٿيڻ لاءِ ويو هو.
رستي ۾ هر طرف ڄڻ ميلو لڳل هو. ڪٿي ڏسو ته ننڍڙا ٻار راند ۾ رُڌل آهن ته ڪٿي وري نوجوان کِلَ ڀوڳ پيا ڪن. هڪ طرف وري حسين نوجوان ڇوڪريون گيت ڳائي، نچي، پنهنجي خوشيءَ جو اظهار ڪري رهيون هيون. جنهن کي ڏسو، نئون لباس پهري ۽ اهڙو ته خوش ڄڻ کيس زندگيءَ ۾ ڪو ڏک، ڪا تڪليف نه هئي. هو سدائين ائين خوس خوش هئا. ميلي ۾ مٽيءَ ۽ پٿر جا ٿانوَ رکيل هئا. رنگ برنگي نازڪ نازڪ چوڙيون، ڦڻيون، خوشبودار تيل، عطر عنبير، تماڪ ۽ ڳڙ وڪرو ٿيڻ لاءِ موجود هو. ٻارن لاءِ مٽيءَ جا رانديڪا، کاڌي جو انيڪ شيون موجود هيون. هڪ طرف وري ريشمي ڪپڙن جو دڪان هو. نرم، ملائم، رنگ برنگي ڪپڙا، جن تي نظر ٽڪي ئي نٿي. رگهو ڳچ وقت ان دڪان اڳيان بيٺو رهيو ۽ ڪپڙي کي تڪيندو رهيو. سندس ننڍڙو ذهن سوچيندو رهيو، ڇا ڪپڙو اهڙو به سهڻو ٿي سگهي ٿو؟ ايترو نرم ۽ دلفريب؟؟
رگهوءَ کي هن وقت به ياد آهي ته هن شديد خواهش کان مجبور ٿي، دڪاندار جي نظرن کان بچي، ريشمي ڪپڙي جي تاڪيي کي ڇُهي ورتو هو ۽ سوچيو هئائين ته ڇا ڪپڙا به انسان جي خوابن وانگر ايتريقدر نرم ٿي سگهن ٿا؟ ورهين پراڻي ڪپڙي جو اهو احساس، هن وقت به سندس ذهن ۾ زندهه هو. گهڻو وقت تائين رگهو هن ڪال ڪوٺڙيءَ ۾ به، انهيءَ ساعت کي ياد ڪري مرڪندو رهيو ۽ ڄڻ ته هينئر به ريشمي ڪپڙي جي انهيءَ تاڪيي تي هٿ ڦيريندو رهيو، جيڪو زندگي ڀر کيس پائڻ نصيب نه ٿيو هو. پوءِ کيس اهو منظر به ياد آيو، جڏهن دڪاندار کيس ڪپڙي کي ڇهندي ڏسي ورتو ۽ اکيون ڦوٽاريندي چيو هئائين: ”اڙي ڪميءَ جا پُٽَ، تنهنجي اها مجال. ڀيڻسان هاريءَ جو پٽ ٿو ريشم جي تاڪيي کي خراب ڪري. بيٺي پير کل لهرائي ڇڏيندوسانءِ.“
۽ گهنشام جهٽ پٽ معصوم پٽ جو هٿ تاڪيي تان ڇڪي ورتو هو ۽ دڪاندارن کان معافي گهر هئائين ۽ کيس آڱر کان وٺي اڳتي وڌي ويو هو.
تڏهن رگهو راءَ محسوس ڪيو هو ته سندس زندگيءَ جي صرف هڪ حقيقت مقرر هئي، يعني اوگهڙ. باقي زندگيءَ جا ٻيا روپ، ٻيا رنگ هن لاءِ نه هئا. هي نه انهن کي ڏسي ٿي سگهيو، نه ڇهي ٿي سگهيو.
هاڻ رگهو راء جي تريءَ تي هڪ کوٽو سڪو پيو هو، جنهن کي پنهنجي تمنائن جي بازار ۾ خرچ نٿي ڪري سگهيو، ڇو ته اهو کوٽو هو، ٻنهي طرفن کان کوٽو، گٺل ۽ ڊٺل. اهو سڪو جيڪو رگهوءَ جو نه هو، جيڪو سندس پيءُ جو به نه هو، جيڪو زوريءَ سندس زندگيءَ تي مڙهيو ويو هو. اهو سڪو هو سماج جو، سماجي جوڙجڪ ۽ قانون جو، جيڪو خود انسانن جو ٺاهيل هو. انسانن جي مٿئين ۽ خوشحال طبي جو ٺاهيل. پنهنجي خدمت چاڪريءَ ۽ غريبن کي پنهنجو غلام بنائڻ لاءِ. اهو سوچي رگهو اداس ٿي ويو، وياڪل ٿي ويو. ائين ڇو هو، ته محنت هي ڪن، پگهر هي وهائين، ۽ زندگي جي هر نعت کانئن دور ئي رکي ويئي هئي. گهنشام، پٽ کي وياڪل ڏٺو. کيس ڏاڍو پرچائڻ جي ڪوشش ڪيائين. پينگهي ۾ لوڏا کارايائينس، ڳڙ جو شربت پياريائينس، پر رگهو پوءِ به اداس رهيو، ڪيتري دير تائين سندس دل ريشمي ڪپڙي لاءِ تڙپندي رهي.
هن جي ننڍڙي دل سوچيندي رهي، هن دنيا جي انهيءَ قانون متعلق، جنهن مطابق هڪڙن انسانن کي اهو نرم ريشمي ڪپڙو واپرائڻ جي مڪمل آزدي حاصل هئي ۽ ٻين، جيڪي گهڻائيءَ ۾ هئا، تن کي انهيءَ ساڳئي ڪپڙي کي ڇُهڻ جي به اجازت نه هئي!

#
آڊيو بوڪ روشنيءَ جي غير سرڪاري ۽ غير اسپانسر ٿيل ھڪ ننڍي شروعات آهي. سنڌي ڊپارٽمينٽ جا شاگرد ۽ گريجوئيٽ ان لاءِ رضاڪارانہ تعاون ڪندا آهن. جيڪي ماڻهو, ليکڪ، ادب سان محبت ڪندڙ ۽ دانشور آڊيو بوڪ لاءِ پنھنجو ڪردار ادا ڪرڻ چاهين ٿا تہ اهي اسان سان رابطو ڪري سگهن ٿا. اسان انهن کي رڪارڊنگ ڊوائيس پڻ فراهم ڪنداسين. شين جي شروعات ٿيندي تہ ان ۾ وقت سان گڏ بھتري بہ ايندي رھندي.

1. خالي بينچ، اسحاق انصاري2. اونداهي ڌرتي روشن هٿ، آغا سليم3. سانگهڙ، محمد عثمان ڏيپلائي4. هو ڏوٿي هو ڏينهن، سيد حسام ال...
01/07/2025

1. خالي بينچ، اسحاق انصاري
2. اونداهي ڌرتي روشن هٿ، آغا سليم
3. سانگهڙ، محمد عثمان ڏيپلائي
4. هو ڏوٿي هو ڏينهن، سيد حسام الدين راشدي
5. ڪامريڊ حيدر بخش جتوئي، ڊاڪٽر آزاد قاضي
6. تون هڪ خواب آهين، پرويز ابڙو
7. شهيد سورهيه بادشاهه، منصور قادر جوڻيجو
8. پيار ڪهاڻي، نجم عباسي
9. نوجوانن ڏانهن، پيٽر ڪروپاتڪن، برڪت علي ”آزاد“
10. ديوانگي، ايملي برانٽي، قربان چنا
11. قومي تحريڪ ۽ قومي تحريڪ ۾ رُڪاوٽون، عبدالواحد آريسر
12. ڌاريو، البرٽ ڪاميو، ولي رام ولڀ
13. بي انت خوشيءَ جي مملڪت، ارُون ڌتي راءِ، ڊاڪٽر پارس نواز
14. جيڪي بنگال سان ٿيو، رسول بخش پليجو
15. وهي کاتي جا پنا، لڇمڻ ڪومل
16. پنهنجي ڪهاڻي پنهنجي زباني، جي ايم سيد
17. ڄامشورو، مُنير چانڊيو
18. ڪجلا سر تي شام، پروفيسر ڊاڪٽر قادر بخش مگسي
19. سائنس جي تاريخ، گرِووِ ولسن، عطا محمد ڀنڀرو

سجاول ۽ ٿرپارڪر سميت ڪيترن ئي ضلعن ۾ 30 سيڪڙو به تعليم نه آھيIn many districts, including Sujawal and Tharparkar, the l...
01/07/2025

سجاول ۽ ٿرپارڪر سميت ڪيترن ئي ضلعن ۾ 30 سيڪڙو به تعليم نه آھي

In many districts, including Sujawal and Tharparkar, the literacy rate has not even reached 30%.

(Source: Pakistan Bureau of Statistics)

Address

Shah Latif Kitab Ghar, Press Street, Hyder Chowk
Hyderabad

Opening Hours

Monday 11:00 - 21:00
Tuesday 11:00 - 21:00
Wednesday 11:00 - 21:00
Thursday 11:00 - 21:00
Saturday 11:00 - 21:00
Sunday 11:00 - 21:00

Telephone

+923312285746

Website

https://www.youtube.com/@roshnipublications, https://www.twitter.com/RoshniPub, http

Alerts

Be the first to know and let us send you an email when Roshni Publication posts news and promotions. Your email address will not be used for any other purpose, and you can unsubscribe at any time.

Contact The Business

Send a message to Roshni Publication:

Shortcuts

Share

Category