TAUSUG PULNAH: sumagawa bukun in maksud tausug sadja in post, sumgawa mag usal kita bahasa dugaing biya' na sin English iban Tagalog.
Sabab amuini in kabiyaksahan sin pilipino himumungan.
[ 𝗖𝗛𝗥𝗜𝗦𝗧𝗠𝗔𝗦 𝗜𝗕𝗔𝗡 𝗡𝗘𝗪 𝗬𝗘𝗔𝗥 ]
(Hukuman sin panglamuri pa mga Kuffar iban sin Nasara ha Pag imun-imun nila iban panauri kanila )
Bang awun mabaya mamassa, clickun niyu in link ini para madownload in pdf.👇 https://drive.google.com/file/d/12K7Ji_HmJ4nmWAgdrq8hHlWGekJ1iwOR/view?usp=sharing
🏵️KISSA HA KANGIAN SIN PAG INUM ALAK, IN KISSA INI KIYASUYSUY HE UTHMAN IBN AFFAN (KIYARIDAAN SIYA SIN ALLAH ﷻ)🏵️
عن عثمانَ بنِ عفانَ رضي الله عنه أنه قال: (اجْتَنِبُوا الْخَمْرَ؛ فَإِنَّهَا أُمُّ الْخَبَائِثِ، إِنَّهُ كَانَ رَجُلٌ مِمَّنْ خَلَا قَبْلَكُمْ تَعَبَّدَ فَعَلِقَتْهُ امْرَأَةٌ غَوِيَّةٌ، فَأَرْسَلَتْ إِلَيْهِ جَارِيَتَهَا فَقَالَتْ لَهُ: إِنَّا نَدْعُوكَ لِلشَّهَادَةِ، فَانْطَلَقَ مَعَ جَارِيَتِهَا فَطَفِقَتْ كُلَّمَا دَخَلَ بَابًا أَغْلَقَتْهُ دُونَهُ، حَتَّى أَفْضَى إِلَى امْرَأَةٍ وَضِيئَةٍ، عِنْدَهَا غُلَامٌ وَبَاطِيَةُ خَمْرٍ، فَقَالَتْ: إِنِّي وَاللَّهِ مَا دَعَوْتُكَ لِلشَّهَادَةِ، وَلَكِنْ دَعَوْتُكَ لِتَقَعَ عَلَيَّ، أَوْ تَشْرَبَ مِنْ هَذِهِ الْخَمْرَةِ كَأْسًا، أَوْ تَقْتُلَ هَذَا الْغُلَامَ، قَالَ: فَاسْقِينِي مِنْ هَذَا الْخَمْرِ كَأْسًا، فَسَقَتْهُ كَأْسًا، قَالَ: زِيدُونِي، فَلَمْ يَرِمْ حَتَّى وَقَعَ عَلَيْهَا، وَقَتَلَ النَّفْسَ، فَاجْتَنِبُوا الْخَمْرَ؛ فَإِنَّهَا وَاللَّهِ لَا يَجْتَمِعُ الْإِيمَانُ وَإِدْمَانُ الْخَمْرِ إِلَّا لَيُوشِكُ أَنْ يُخْرِجَ أَحَدُهُمَا صَاحِبَهُ.) رواه الإمام النسائي في كتاب الأشربة (8/315) موقوفا على عثمان رضي الله عنه وإسناده صحيح.
▪️Daing kan Uthman Ibn Affan (kiyaridaan siya sin Allah ﷻ) sabunnal bunnal tuud namung he Uthman: (anib tuud kamu atawa layu' tuud kamu ha alak, ayaw kamu sumuuk tumuab (minum) kaniya, sabab sabunnal bunnal tuud in pag inum sin alak, amuna yan in puunan maawun in inda walnah ginis sin mahsiyat, kalnah sabunnal bunnal tuud awn hambuuk usug nakauna daing kaniyu (ha zaman nakauna) in siya ini makusug mag ibadat, (Mutaabbid) pag ubus awn hambuuk babae mabayah kaniya, amura kuman in babae mabayah kaniya yaun, hipuh sin inda walnah ginis mahsiyat (babae mag hihinang sin zina, iban sin unu unu na amuin langgal shara' ha zaman nakauna), pag ubus in hinang sin babae yaun: nag para siya hambuuk daraakun niya harap pa usug amuin makusug mag ibadat yaun, pag sakali dimatung mayan in babae diyaak harap pa usug yaun, in agi kaniya sin babae naraak, sabunnal tuud in kami abi-abihun namuh kaw hasupaya kaw mag saksi, na! pag ubus miyagad na in usug yaun ha babae Jariyyah, harap madtu pa babae amuin mabayah kaniya, duun mayan siya halawm pamaybay sin babae amuin mabayah kaniya, in hinang sin babae daraakun (Jariyyah), liyakan niya katan in kalawang lawangan sin bay hasupaya dih makaguwah in usug yaun duun halawm sin bay, na! sampay nakalanjal na siya pa babae malingkat amuin mabayah kaniya, pag ubus awn batah batah mag khikhidmat kaniya yaun halawm sin bilik sin babae yaun, iban halawm sin bilik yaun, awn da isab hambuuk malagguh pag luluunan sin alak naka hambakang halawm sin bilik niya, jari niya: duun man in usug yaun ha alupan niya, in agi sin babae pa usug, sabunnal bunnal tuud in aku (kasapahan ku pa Tuhan) bukun takaw piyakari hasupaya mag saksi, sumagawah piyakari takaw hasupaya mu aku mara mag inig inig (hati niya: hasupaya mu aku mara mag zina), sah bangkaw sawpama dih mabayah ha kabayaan ku ini, inum na sadja kaw bisan dakuman hambuuk basu alak ini, atawa bangkaw dih da mabayah minum sin hambuuk basu alak ini, pataya na sadja in batah batah amuin mag khikhidmat kakuh ini, na! duun mayan in agi sin hambuuk usug ini: painuma na sadja aku sin hambuuk basu alak yan, na! miyayah siya piyainum sin babae hambuuk basu alak, pag sakali tiyagihan in usug ini sin alak yaun, nakasukat mag pasunu' iban pag iyan ganapi niyu pa kakuh in alak inumun ku, wayruun himundung in usug ini hapag inuman sin alak yaun, sampay masi masi ra siya nag iinum sin alak, sampay nahilu na, sampay nalawah na ha sayu, sampay nakapag zina ra sila iban sin babae yaun, iban sampay napatay niya ra in batah batah amuin mag khikhidmat ha babae yaun. Na! ibut ibut kaniyu ayaw kamu tuud sumuuk, tumuab, minum sin alak (sabab in alak harām siya) iban sabunnal tuud, in agi he Uthman (kiyaridaan siya sin Allah ﷻ), sapahan ku pa Allah (ﷻ) dih tuud mahambuuk halawm pangatayan sin hambuuk usug pulnah naramaratsaya pa Allah (ﷻ), iban sin hambuuk usug awn iman sumagawah nag tutuab da sin makahihilu, in mattan pulnah nag iiman pa Allah (ﷻ) amuin kapahgangan niya in harām, adapun in mag iinum sin alak dih niya kapahgangan in hawa nafsu niya ha pag tuab niya sin haram. Na! bang sawpama dih da humundung in mag iinum alak ha pag tuab niya sin makahihilu, na! bukun na malugay buwat malaingkan, masuuk na mapaguwah sin alak in iman halawm sin jantung sin tao mag iinum alak, apabila siya dih makapag tawbat ha kakahinang niya haram, atawa masuuk na mapaguwah sin iman in alak daing ha sub sin hawa nafsu niya apabila niya tinggalan na, sumagawah dih tuud mahambuuk in iman halawm bigi jantung sin tao pulnah bar iman iban sin tao bukun pulnah in iman niya (biyah na sin tao mag iinum alak) in duwa tao yan, dih tuud sila mahambuuk duun ha hambuuk pangatayan sin ipun. (Hati niya: naka biddah in dayaw sin hambuuk usug pulnah in pamaratsaya pa Allah (ﷻ), daing sin hambuuk usug awn iman sumagawah yaun da imaalup ha kakahinang haram.)📗
عن عثمان بن عفان رضي الله عنه قال: (اجتنِبوا الخَمرَ، فإنَّها أمُّ الخبائِثِ.. وإنَّها لا تجتَمِعُ هيَ والإيمانُ إلّا وأوشَكَ أحدُهُما أن يُخْرِجَ صاحبَهُ.) ذكره ابن حجر العسقلاني في فتح الباري لابن حجر (10/37) روي مرفوعاً وموقوفاً. وأخرجه ابن وهب في الجامع (80)، والبيهقي (17802) باختلاف يسير.
▪️Daing kan Uthman Ibn Affan (kiyaridaan siya sin Allah ﷻ) in agi niya: (layu-ī niyu tuud in alak sabab sabunnal bunnal tuud in alak hambuuk siya daing ha mga puntukan palsababan sin kangian, iban sabunnal bunnal tuud in alak dih siya mahambuuk iban sin iman duun halawm pangatayan sin Bar Iman, buwat malaingkan hesiyu siyu in minum alak bukun na malugay duun kaniya in mapaguwah siya sin alak daing ha mattan pag iman niya, atawa pag iman niya in makapaguwah - makapatangkis kaniya daing ha pag inum sin alak.)📗
عن عبد الله بن عباس رضي الله عنهما قال: قال رسول الله صلى الله عليه وسلم: (اجْتَنِبُوا الخمرَ، فإنَّها مِفْتاحُ كلِّ شَرٍّ.) أخرجه الحاكم (7231)، والبيهقي في شعب الإيمان (5588)، وصححه الألباني في السلسلة الصحيحة (2798) ذكر له شواهد.
▪️Daing kan Abdullah Ibn Abbas (kiyaridaan sila karuwa sin Allah ﷻ) in agi niya: nag sabda in Rasulullah (ﷺ): (ibut ibut kaniyu layu-ī niyu tuud in alak ayaw kamu minum kaniya kalnah sin haram na siya, sabab sabunnal bunnal tuud in alak hambuuk siya daing ha mga kunsi sin tiyap tiyap ginisan sin kangian ha antara sin mga Manusiya.)📗
قال الله ﷻ: ﴿یَـٰۤأَیُّهَا ٱلَّذِینَ ءَامَنُوۤا۟ إِنَّمَا ٱلۡخَمۡرُ وَٱلۡمَیۡسِرُ وَٱلۡأَنصَابُ وَٱلۡأَزۡلَـٰمُ رِجۡسࣱ مِّنۡ عَمَلِ ٱلشَّیۡطَـٰنِ فَٱجۡتَنِبُوهُ لَعَلَّكُمۡ تُفۡلِحُونَ ٩٠﴾
▪️Farman sin mahasutsi Allah (ﷻ): (oh! kamu mga sabarang namaratsaya pulnah pa Allah (ﷻ), tantu tuud in alak amuin iinuman maka hihilu, iban sin pag panayam hapus, iban sin batu amuin pag sasakutuhun sin mga Mushrikun, pag susumbay-an nila binatang ha kalnah pang laggu-i nila ha batu amuin bibilang nila barhalah, iban sin pag putikah putikah (ludjum ludjum) amuin kaawnan nila mangaru sila pa tao mag sisihir hasupaya bahasa kaingatan nila in daing ha mga unu unu na susungun. In katan sin nag kasabbut yan, dusa siya pa Allah (ﷻ) saltah lummih siya, daing yan ha mga pangari kari sin Shaytan, na! subay niyu tuud yan layuan in mga parkalah yan, muramurahan mag paruntungan kamu halawm sin kabuhi niyu di ha dunya, iban mag paruntungan kamu sin nihmat tiyatagama kaniyu ha adlaw akhirat.)📗
قال الله ﷻ: ﴿إِنَّمَا یُرِیدُ ٱلشَّیۡطَـٰنُ أَن یُوقِعَ بَیۡنَكُمُ ٱلۡعَدَ ٰوَةَ وَٱلۡبَغۡضَاۤءَ فِی ٱلۡخَمۡرِ وَٱلۡمَیۡسِرِ وَیَصُدَّكُمۡ عَن ذِكۡرِ ٱللَّهِ وَعَنِ ٱلصَّلَوٰةِۖ فَهَلۡ أَنتُم مُّنتَهُونَ ٩١﴾ [المائدة ٩٠-٩١].
▪️Farman sin mahasutsi Allah (ﷻ): (tantu tantu tuud in kabayaan sin Shaytan duun kaniyu amuin jumatu duun kaniyu in pag kalu kiyaluhi ha antara niyu iban pag banta biyantahi ha sabab sin pag inum niyu sin alak iban sin pag panayam niyu hapus, iban in kabayaan in Shaytan duun kaniyu in kapahgangan niya kamu daing ha pag tumtuman pa mahasutsi Allah (ﷻ) iban daing ha pag tunay sin sambahayang lima waktu, na! ha bihaun dih pa baha kamu humudung daing ha pag hinang niyu sin mga hiyaram sin mahasutsi Allah (ﷻ) duun kaniyu.)📗
▪️Jari niya: (daing ha mga hikmat hangkan hiyaram sin mahasutsi Allah (ﷻ) katuh in pag inum alak: sabab sabunnal tuud in pag inum sin alak palsababan hika jatu sin pag kalu iban pag banta, iban in alak makaig siya sin pangannal atawa akkal, bang sahbu nahihilu na duun, hangkan bissara na way inagan sin kaibanan sampay makatalih na sin unu unu na kabayaan niya hinangun sabab sin tingaw na in akkal niya, ha sabab yan. Hiyaram ha Muslim in minum kaniya. Sabab in siya mudarat salagguh lagguh pa baran iban pa kaibanan.)📘
عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ عُمَرَ رضي الله عنهما، أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ قَالَ: (مَنْ شَرِبَ الْخَمْرَ فِي الدُّنْيَا، ثُمَّ لَمْ يَتُبْ مِنْهَا؛ حُرِمَهَا فِي الْآخِرَةِ.) أخرجه البخاري رحمه الله في كتاب الأشربة. برقم (5575). والإمام مالك رحمه الله في الموطأ، كتاب الأشربة، باب تحريم الخمر. برقم: (2453).
▪️Daing kan Abdullah Ibn Umar (kiyaridaan sila karuwa sin Allah ﷻ) sabunnal bunnal tuud in Rasulullah (ﷺ) nag sabda: (hesiyu siyu in minum alak di ha dunya, mahuli wayruun siya nakapag tawbat daing ha pag inum niya sin alak yaun, na! haramun kaniya in alak ha adlaw mahuli.)📗
🔖ﻭَﺍﻟﻠَّﻪُ ﺗَﻌَﺎﻟَﻰ ﺃَﻋْﻠَﻰ ﻭَﺃَﻋْﻠَﻢُ ﺑِﺎﻟﺼَّﻮَﺍﺏِ🔖
[جَزَاكُمُ اللَّهُ عَنَّا وَعَنِ الْإِسْلَامِ وَالْمُسْلِمِيْنَ خَيْرَ الْجَزَاءِ]
✍️أخوكم: التذير صالح دمانج Altadir Salih Dammang
🏵️PAG BAKTI' KAW MARAYAW HA DUWA MAAS MU LUBAH LABI NA KAN INAH MU SABAB SIYA IN NAG LUWAS LUNGSAD NAGDA KAYMU HALAWM KASIGPITAN SAMPAY KAW LIMAHIL PA DUNYA SIYA RA ISAB IN NAGDA KAYMU BISAN PA HAGGUT PASUH ATAS TIYAHANAN HA BANG MAN KAW KAAYARAN DA HALAWM SIN PAKANDANGAN NIYA🏵️
قال الله ﷻ: ﴿وَوَصَّينَا الإِنسانَ بِوالِدَيهِ حَمَلَتهُ أُمُّهُ وَهنًا عَلى وَهنٍ وَفِصالُهُ في عامَينِ أَنِ اشكُر لي وَلِوالِدَيكَ إِلَيَّ المَصيرُ﴾ [Luqmān: 14].
▪️Farman sin mahasutsi Allah (ﷻ): (wiyasihatan namuh in mga Manusiya sin subay tuud sila mag taat iban mag bakti' marayaw ha duwa maas nila duun ha unu unu parkalah amuin dih hika pag mahsiyat pa mahasutsi Allah (ﷻ), piyag burus sin Inah in anak niya halawm sin pakandangan sin tiyan niya halawm siya kiyasigpitan nagda halawm sin biyulanan, pag ubus pag lahil sin anak niya diya niya na isab halawm kasigpitan nag ayuput ha anak niya ha bang man kaayaran, pag ubus halawm sin duwa tahun kalahil sin anak niya piyaduruh niya marayaw in anak niya, iban in agi namuh ha anak niya, farman sin Allah (ﷻ): na! ibut ibut kaymu pag sarang sukul kaw tuud pa mahasutsi Allah (ﷻ) duun ha unu unu na nihmat kiyahanugra' kaymu sin Allah (ﷻ) daing ha mga kanihmat nihmatan niya, mahuli pag sarang sukul kaw tuud pa duwa maas mu duun ha pag ayura "pag ayuput" nila kaymu ha waktu pa kaw batah batah, na! pag ubus bang mabut na in palgantaan sin ummul mu humarap da kaw mari kakuh muwih ha adlaw pag hukum.)📗
أخرج الإمام البغوي رحمه الله في تفسيره عن ابْنُ عَبَّاسٍ: ﴿حَمَلَتْهُ أُمُّهُ وَهْنًا عَلَى وَهْنٍ﴾ قَالَ ابْنُ عَبَّاسٍ: شِدَّةً بَعْدَ شِدَّةٍ. تفسير البغوي — البغوي (٥١٦ هـ).
▪️Kiyabaytah he Imām Al-Bagawīy (kiyalasahan siya sin Allah ﷻ) halawm sin tafsīr niya, daing kan Ibn Abbas ﴾حَمَلَتْهُ أُمُّهُ وَهْنًا عَلَى وَهْنٍ﴿ in agi he Ibn Abbas (kiyaridaan siya sin Allah ﷻ): (piyag burus sin Inah in anak niya halawm sin pakandangan sin tiyan niya landuh in kasigpitan niyananam sin Inah sampay nag anak halawm kasigpitan, iban pag puas niya nag anak amura halawm kasigpitan da isab in niyananam niya ha sabab sin pag ayuput iban pag ayura niya ha anak niya ha waktu sibih sibih pa.)📘
قال الله ﷻ: ﴿وَإِنْ جَاهَدَاكَ عَلى أَنْ تُشْرِكَ بِي مَا لَيْسَ لَكَ بِهِ عِلْمٌ فَلا تُطِعْهُمَا وَصَاحِبْهُمَا فِي الدُّنْيَا مَعْرُوفًا وَاتَّبِعْ سَبِيلَ مَنْ أَنَابَ إِلَيَّ ثُمَّ إِلَيَّ مَرْجِعُكُمْ فَأُنَبِّئُكُمْ بِمَا كُنْتُمْ تَعْمَلُونَ﴾ [Lukmān: 15]
▪️Farman sin mahasutsi Allah (ﷻ): (iban bang sawpama in duwa maas mu lugusun kaw pa pag sakutuhun pa barhalah ha panghati mu wayruun na kaw pangingat bat awn pa madugaing sakutu sin Tuhan madugaing daing kaniya, kalnah sabunnal bunnal tuud ha panghati mu wayruun na sakutu sin mahasutsi Allah (ﷻ) bisan hangsulag unu unu), na! ayaw kaw tuud mag taat kanila karuwa bang nila kaw daakun mag sherik "mag sakutu" pa mahasutsi Allah (ﷻ), sabab sabunnal tuud dih manjari pag taatan in piyapanjari bang hikapag mahsiyat pa Allah (ﷻ) in daakan nila, bisan pa sila duwa maas mu bang nila kaw daakun mag sherik wayruun kaw kiyawajiban mag taat ha daakan nila kaymu kalnah mahsiyat pa Allah (ﷻ) in hipahinang nila kaymu. Iban amura kuman subay mura isab in duwa maas mu dahun mag lundang panun di ha dunya halawm nag mamarayaw kaw kanila karuwa, iban agad kaw tuud ha ran sin mga sila pulnah Bar Iman masub mangayuh kaampunan pa mahasutsi Allah (ﷻ), iban ha adlaw mahuli harap niyu ra mari kakuh katan mag balik, pag ubus baytaan tana kamu sin mga kignut kuhibal niyu ha pag tunay niyu sin ammal ibadat ha waktu di ha dunya, pag ubus ampa ku tungbasan kaniyu in unu unu na nahinang niyu daing ha mga ammal ibadat amuin diyaakan ku kaniyu.)📗
قال الإمام ابن جرير الطبري رحمه الله: ﴿وَصَاحِبْهُمَا فِي الدُّنْيا مَعْرُوفًا﴾ يقول: وصاحبهما في الدنيا بالطاعة لهما فيما لا تَبِعَة عليك فيه، فيما بينك وبين ربك ولا إثم. (تفسير الطبري — ابن جرير الطبري) (٣١٠ هـ).
▪️In agi he Imām Ibn Jarīr At-Tabarīy (kiyalasahan siya sin Allah ﷻ) ha panafsīr niya sin farman sin Allah (ﷻ): ﴾وَصَاحِبْهُمَا فِي الدُّنْيا مَعْرُوفًا﴿, iban daha mag lundang panun marayaw in duwa maas mu di ha dunya labay nag babakti' marayaw kanila karuwa duun ha daakan nila kaymu amuin bukun sulang pa daakan sin mahasutsi Allah (ﷻ), in pag bakti' mu kanila karuwa iban in pag taat mu kanila karuwa labay ha dih kaw makabak dusa duun ha antara mu iban sin Tuhan mu.)📘
قال الله ﷻ: ﴿وَوَصَّينَا الإِنسانَ بِوالِدَيهِ إِحسانًا حَمَلَتهُ أُمُّهُ كُرهًا وَوَضَعَتهُ كُرهًا وَحَملُهُ وَفِصالُهُ ثَلاثونَ شَهرًا حَتّى إِذا بَلَغَ أَشُدَّهُ وَبَلَغَ أَربَعينَ سَنَةً قالَ رَبِّ أَوزِعني أَن أَشكُرَ نِعمَتَكَ الَّتي أَنعَمتَ عَلَيَّ وَعَلى والِدَيَّ وَأَن أَعمَلَ صالِحًا تَرضاهُ وَأَصلِح لي في ذُرِّيَّتي إِنّي تُبتُ إِلَيكَ وَإِنّي مِنَ المُسلِمينَ﴾ [Al-Aḥqāf: 15].
▪️Farman sin mahasutsi Allah (ﷻ): (in daakan namuh pa mga Manusiya in subay sila mag bakti' marayaw ha duwa maas nila, lubah labi kan Inah niya kalnah he Inah niya piyag burus siya halawm sin pakandangan sin tiyan niya halawm kasigpitan pag ubus ha waktu siya miyugsak pa sikan daing kan Inah niya landuh da isab nimanam kasipgitan he Inah niya sampay ha waktu siya limahil kiyasigpitan da isab he Inah niya nag ayuput iban nag ayura kaniya, iban in lugay niya halawm pakandangan he Inah niya siyam bulan pag ubus pag lahil niya pa dunya baya baya duwa tahun na isab siya diya nag lukuh ligad piya duruh he Inah niya, sampay bang apabila siya lumasag lasag na kananaman niya na isab in kahalan sin tao malaas, iban sampay siya mabut na pa ummul kahpatan tahun, makapamung na siya; oh! Tuhan ku tunyuki aku marayaw hasupaya makapag sarang sukul aku ha mga kanihmat nihmatan mu amuin hiyanughara' mu kakuh iban hiyahanugra' mu ha duwa maas ku, iban tunyuki aku "tawfiki aku" ha bang man aku makapag ammal ibadat marayaw ha ran karidaan mu, iban sayudjaa marayaw kakuh in mga kaanakan ku saltah hinanga sila tao namaugbug ha diyaakan mu, sabunnal bunnal tuud in aku mangayuh aku kaymu kaampunan ha mga pardusahan ku, iban sabunnal bunnal tuud in aku daing ha mga jumlahan sin Muslim namaugbug "nag patikupuh" ha mga diyaakan mu halawman sin agama Islam.)📗
قال الإمام ابن كثير رحمه الله: ﴿وَوَصَّيْنَا الإنْسَانَ بِوَالِدَيْهِ إِحْسَانًا﴾ أَيْ: أَمَرْنَاهُ بِالْإِحْسَانِ إِلَيْهِمَا وَالْحُنُوِّ عَلَيْهِمَا. تفسير ابن كثير — ابن كثير (٧٧٤ هـ).
▪️In agi he Imām Ibn Kathīr (kiyalasahan siya sin Allah ﷻ) ha panafsīr niya sin farman sin Allah (ﷻ): ﴾وَوَصَّيْنَا الإنْسَانَ بِوَالِدَيْهِ إِحْسَانًا﴿ hati niya: diyaak namuh in anak apuh Ādam pa pag baktiun marayaw ha duwa maas nila, iban hipa lasa sila karuwa.)📘
قال الله ﷻ: ﴿وَوَصَّينَا الإِنسانَ بِوالِدَيهِ حُسنًا وَإِن جاهَداكَ لِتُشرِكَ بي ما لَيسَ لَكَ بِهِ عِلمٌ فَلا تُطِعهُما إِلَيَّ مَرجِعُكُم فَأُنَبِّئُكُم بِما كُنتُم تَعمَلونَ﴾ [Al-‘Ankabūt: 8].
▪️Farman sin mahasutsi Allah (ﷻ): (diyaak namuh in mga anak apuh Ādam pag taatun iban pag baktiun marayaw ha duwa maas nila, iban bang sawpama in duwa maas mu lugusun kaw pa pag sakutuhun pa barhalah ha panghati mu wayruun na kaw pangingat bat awn pa madugaing sakutu sin Tuhan madugaing daing kaniya, kalnah sabunnal bunnal tuud ha panghati mu wayruun na sakutu sin mahasutsi Allah (ﷻ) bisan hangsulag unu unu), na! ayaw kaw tuud mag taat kanila karuwa bang nila kaw daakun mag sherik "mag sakutu" pa mahasutsi Allah (ﷻ), sabab sabunnal tuud dih manjari pag taatan in piyapanjari bang hikapag mahsiyat pa Allah (ﷻ) in daakan nila, bisan pa sila duwa maas mu bang nila kaw daakun mag sherik wayruun kaw kiyawajiban mag taat ha daakan nila kaymu kalnah mahsiyat pa Allah (ﷻ) in hipahinang nila kaymu. Iban ha adlaw mahuli harap niyu ra mari kakuh katan mag balik, pag ubus baytaan tana kamu sin mga kignut kuhibal niyu ha pag tunay niyu sin ammal ibadat ha waktu di ha dunya, pag ubus ampa ku tungbasan kaniyu in unu unu na nahinang niyu daing ha mga ammal ibadat amuin diyaakan ku kaniyu.)📗
قال الإمام البغوي رحمه الله: قَوْلُهُ عَزَّ وَجَلَّ: ﴿وَوَصَّيْنَا الْإِنْسَانَ بِوَالِدَيْهِ حُسْنًا﴾ أَيْ: بِرًّا بِهِمَا وَعَطْفًا عَلَيْهِمَا، مَعْنَاهُ: وَوَصَّيْنَا الْإِنْسَانَ أَنْ يَفْعَلَ بِوَالِدَيْهِ مَا يَحْسُنُ. (تفسير البغوي — البغوي) (٥١٦ هـ).
▪️In agi he Imām Al-Bagawīy (kiyalasahan siya sin Allah ﷻ) ha panafsīr niya sin farman sin Allah (ﷻ): ﴾وَوَصَّيْنَا الْإِنْسَانَ بِوَالِدَيْهِ حُسْنًا﴿ hati niya: diyaak namuh in anak apuh Ādam pa pag baktiun pa duwa maas nila iban hipa kasi lasa in duwa maas nila, hati niya: wiyasihatan namuh in mga Manusiya in subay sila huminang karayawan ha duwa maas nila, mag bakti' sila marayaw ha duwa maas nila.)📘
قال الله ﷻ: ﴿وَإِذ أَخَذنا ميثاقَ بَني إِسرائيلَ لا تَعبُدونَ إِلَّا اللَّهَ وَبِالوالِدَينِ إِحسانًا وَذِي القُربى وَاليَتامى وَالمَساكينِ وَقولوا لِلنّاسِ حُسنًا وَأَقيمُوا الصَّلاةَ وَآتُوا الزَّكاةَ ثُمَّ تَوَلَّيتُم إِلّا قَليلًا مِنكُم وَأَنتُم مُعرِضونَ﴾ [Al-Baqarah: 83].
▪️Farman sin mahasutsi Allah (ﷻ): (tumtuma niyu tuud in parjanjian namuh oh! kamu mga anak apuh he Nabiyyullah Yahkub (عليه السلام) ha waktu namuh kiyawah in parjanjian tiyukbal maun kaniyu, in parjanjian namuh amuna in diyaak namuh kamu in subay tuud kamu mag tag ipun pa mahasutsi Allah (ﷻ) tunggal isa isa niya ha wayruun sakutu niya iban dih siya manjari sakutuhan bisan hangsulag unu unu ha parkalah pag ibadat, iban diyaak da isab kamu in subay kamu mag bakti' marayaw ha duwa maas niyu, iban subay kamu mag marayaw ha mga kalawlasiyaan niyu, iban subay kamu mag marayaw ha mga anak ilu amuin mga sila nawafat na in kaaman nila ha wayruun pa simasangput in pangummulan nila, iban subay ra isab kamu mag marayaw ha mga sila miskin "bal-hajat", iban subay kamu mamung pa Manusiya sin himumungan marayaw, iban subay niyu parihalaun "hitindug" in sambahayang amuin diyaakan kaniyu, iban subay niyu hitunay in zakat sin mga pangaltah niyu, in mahuli oh! kamu mga anak apuh he Nabiyyullah Yahkub (عليه السلام) nanaykuri ra kamu ha mga parjanjian amuin diyaakan kaniyu sin mahasutsi Allah (ﷻ) buwat malaingkan tiyuh tiyuh da daing kaniyu in nag patural "namaugbug" ha mga diyaakan kaniyu sin Allah (ﷻ), iban in kamatauran daing kaniyu in kahalan nila nag patuy na sila ha panaykuri nila daing ha diyaakan kanila sin mahasutsi Allah (ﷻ).📗
قال الإمام القرطبي رحمه الله: قَوْلُهُ تَعَالَى: ﴿وَبِالْوالِدَيْنِ إِحْساناً﴾ أَيْ وَأَمَرْنَاهُمْ بِالْوَالِدَيْنِ إِحْسَانًا. (تفسير القرطبي — القرطبي) (٦٧١ هـ).
▪️In agi he Imām Al-Qurtubīy (kiyalasahan siya sin Allah ﷻ) ha panafsīr niya sin farman sin Allah (ﷻ): ﴾وَبِالْوالِدَيْنِ إِحْساناً﴿ hati niya: naraak namuh in mga sila anak apuh Ādam mag bakti' marayaw ha duwa maas nila.)📘
وَالْإِحْسَانُ إِلَى الْوَالِدَيْنِ: مُعَاشَرَتُهُمَا بِالْمَعْرُوفِ، وَالتَّوَاضُعُ لَهُمَا، وَامْتِثَالُ أَمْرِهِمَا، وَالدُّعَاءُ بِالْمَغْفِرَةِ بَعْدَ مَمَاتِهِمَا، وَصِلَةُ أَهْلِ وُدِّهِمَا. (تفسير القرطبي — القرطبي) (٦٧١ هـ).
▪️(In pag bakti' marayaw pa duwa maas: amuna dahun sila karuwa mag sawmbibi "mag lundang panun" labay ha ran marayaw, iban mag patibabah pa duwa maas, iban magad ha daakan sin duwa maas maun pa karayawan amuin bukun sulang pa daakan mahasutsi Allah (ﷻ), iban pangin duwaāhan kaampunan in duwa maas Muslim pag puas sin kawafat nila karuwa, iban manugpati sin pag kasi lasa pa mga tao nara nag kasi lasa sin duwa maas niya.)📘
قال الله ﷻ: ﴿وَاعبُدُوا اللَّهَ وَلا تُشرِكوا بِهِ شَيئًا وَبِالوالِدَينِ إِحسانًا وَبِذِي القُربى وَاليَتامى وَالمَساكينِ وَالجارِ ذِي القُربى وَالجارِ الجُنُبِ وَالصّاحِبِ بِالجَنبِ وَابنِ السَّبيلِ وَما مَلَكَت أَيمانُكُم إِنَّ اللَّهَ لا يُحِبُّ مَن كانَ مُختالًا فَخورًا﴾ [An-Nisā’: 36].
▪️Farman sin mahasutsi Allah (ﷻ): (pag tag ipun kamu tuud pa mahasutsi Allah (ﷻ) tunggal isa isa niya, iban ayaw niyu tuud hinangi limbang in mahasutsi Allah (ﷻ) ha pag ibadat, iban pag bakti' kamu marayaw ha duwa maas niyu, iban tunayan niyu in haqq sin duwa maas niyu duun kaniyu, iban pag marayaw kamu ha mga kalawlasiyaan niyu, iban pag marayaw kamu ha mga anak ilu amuin mga sila nawafat na in kaaman nila ha wayruun pa simasangput in pangummulan nila, iban pag marayaw kamu ha mga tao miskin "bal-hājat" iban pag marayaw kamu ha tao pangdaig bay niyu masuuk maun kaniyu iban sin malayuh maun kaniyu, iban pag marayaw kamu ha pangdaig niyu ha pag tulak tulakan, iban pag marayaw kamu ha mga sila tao mag tutulak amuin mag kalagihan ha tatabangan niyu, iban pag marayaw kamu ha mga Manusiya amuin kiyapag milikan niyu, sabunnal bunnal tuud in mahasutsi Allah (ﷻ) dih siya malasa ha tao abbuhan amuin masub mag bansag ha ginhawa baran niya ha antara sin mga Manusiya.)📗
قال الإمام البغوي رحمه الله: قَوْلُهُ تَعَالَى: ﴿وَبِالْوَالِدَيْنِ إِحْسَانًا﴾ بِرًّا بِهِمَا وَعَطْفًا عَلَيْهِمَا. (تفسير البغوي — البغوي) (٥١٦ هـ).
▪️In agi he Imām Al-Bagawīy (kiyalasahan siya sin Allah ﷻ) ha panafsīr niya sin farman sin Allah (ﷻ): ﴾وَبِالْوَالِدَيْنِ إِحْسَانًا﴿ hati niya: subay mag bakti' marayaw ha duwa maas, iban subay sila lasahun "kaulungan" karuwa.)📘
قال الله ﷻ: ﴿قُل تَعالَوا أَتلُ ما حَرَّمَ رَبُّكُم عَلَيكُم أَلّا تُشرِكوا بِهِ شَيئًا وَبِالوالِدَينِ إِحسانًا وَلا تَقتُلوا أَولادَكُم مِن إِملاقٍ نَحنُ نَرزُقُكُم وَإِيّاهُم وَلا تَقرَبُوا الفَواحِشَ ما ظَهَرَ مِنها وَما بَطَنَ وَلا تَقتُلُوا النَّفسَ الَّتي حَرَّمَ اللَّهُ إِلّا بِالحَقِّ ذلِكُم وَصّاكُم بِهِ لَعَلَّكُم تَعقِلونَ﴾ [Al-An‘ām: 151].
▪️Farman sin mahasutsi Allah (ﷻ): (pamungan kanila oh! kaw Rasul (ﷺ), iyana in mga Manusiya kari kamu bassahun ku kaniyu in mga parkalah amuin hiyaram kaniyu sin mahasutsi Allah (ﷻ), hiyaram kaniyu sin mahasutsi Allah (ﷻ) in mag sherik "mag sakutu" kamu ha pag ibadat tudju madtu kaniya, hangkan ibut ibut tuud kaniyu ayaw kamu mag sakutu pa Allah (ﷻ) ha pag ibadat bisan hangsulag unu unu, iban hiyaram kaniyu sin mahasutsi Allah (ﷻ) in mag mahsiyat kamu ha duwa maas niyu, hangkan ibut ibut kaniyu pag bakti' kamu tuud marayaw ha duwa maas niyu, iban hiyaram kaniyu sin mahasutsi Allah (ﷻ) in patayun niyu in mga kaanakan niyu ha sabab sin bugah niyu amuin dih niyu karihilan nafaqah in mga kaanakan niyu, hangkan ibut ibut kaniyu ayaw niyu pataya in mga kaanakan niyu ha sabab sin kamiskin niyu, sabab kami in mag didihil rizziki kaniyu iban ha mga kawkaanakan niyu, iban hiyaram kaniyu sin mahasutsi Allah (ﷻ) in huminang kamu sin zina sibuh da nakatatampal iban nakatatapuk, hangkan ibut ibut kaniyu ayaw kamu tuud sumuuk ha parkalah amuin mahinang sabab hika dulapak niyu pa hinang zina, iban hiyaram kaniyu sin mahasutsi Allah (ﷻ) in bunuun niyu in hambuuk ginhawa baran amuin wayruun kapatut niya bunuun, buwat malaingkan in tao amuin awn kapatut niyu in subay niyu bantangan sin hukuman murtad iban sin tao nag zina awn pag hulah, na! wayruun salla' in bantangan niyu sila sin hukuman "bunuh - qatl" iban hukuman "tiluh - rajm", jari niya amun yan in bandah kaniyu sin mahasutsi Allah (ﷻ) muramurahan mag taakkal kamu marayaw duun ha pag baugbug ha shara' sin Allah (ﷻ), iban limalayuh ha mga liyangan sin Allah (ﷻ).📗
قال الإمام ابن كثير رحمه الله: وَقَوْلُهُ تَعَالَى: ﴿وَبِالْوَالِدَيْنِ إِحْسَانًا﴾ أَيْ: وَأَوْصَاكُمْ وَأَمَرَكُمْ بِالْوَالِدَيْنِ إِحْسَانًا. (تفسير ابن كثير — ابن كثير) (٧٧٤ هـ).
▪️In agi he Imām Ibn Kathīr (kiyalasahan siya sin Allah ﷻ) ha panafsīr niya sin farman sin Allah (ﷻ): ﴾وَبِالْوَالِدَيْنِ إِحْسَانًا﴿ hati niya: wiyasihatan namuh kamu iban diyaak namuh kamu mag bakti' marayaw ha duwa maas niyu.)📘
قال الله ﷻ: ﴿وَقَضى رَبُّكَ أَلّا تَعبُدوا إِلّا إِيّاهُ وَبِالوالِدَينِ إِحسانًا إِمّا يَبلُغَنَّ عِندَكَ الكِبَرَ أَحَدُهُما أَو كِلاهُما فَلا تَقُل لَهُما أُفٍّ وَلا تَنهَرهُما وَقُل لَهُما قَولًا كَريمًا﴾ [Al-Isrā’: 23].
▪️Farman sin mahasutsi Allah (ﷻ): (nag daak in Tuhan mu mahasutsi Allah (ﷻ) pa mga Manusiya sin dih tuud kamu manjari mag tag ipun mapuas daing kaniya buwat malaingkan subay sadja kaniya, iban nag daak da isab in Tuhan mu in subay kamu mag bakti' marayaw pa duwa maas niyu, lubah labi bang in kaawnan sin hambuuk daing kanila malaas na atawa iyabutan na sila karuwa sin kalaas halawman niyu, na! ibut tuud ayaw kaw mamissahan kanila karuwa sin himumungan nag aapplut amuin sawkat na sila malaas na malisuh na kaw umayuput kanila, iban ayaw mu tuud sila karuwa taasi tingug, iban pamung kaw kanila karuwa sin himumungan lamma lambut amuin kabtangan mulliya lamma lambut hika kuyag nila karuwa.)📗
قال الإمام ابن جرير الطبري رحمه الله: وقوله ﴿وَبِالْوَالِدَيْنِ إِحْسَانًا﴾ يقول: وأمركم بالوالدين إحسانا أن تحسنوا إليهما وتبرّوهما. (تفسير الطبري — ابن جرير الطبري) (٣١٠ هـ).
▪️In agi he Imām Ibn Jarīr At-Tabarīy (kiyalasahan siya sin Allah ﷻ) ha panafsīr niya sin farman sin Allah (ﷻ): ﴾وَبِالْوَالِدَيْنِ إِحْسَانًا﴿ hati niya: naraak kamu sin mahasutsi Allah (ﷻ) in subay kamu mag bakti' marayaw pa duwaa maas niyu, iban pag marayaw kamu kanila karuwa iban pag taat kamu kanila karuwa ha daakan nila kaniyu, amuin daakan nila bukun sulang pa daakan sin mahasutsi Allah (ﷻ).📘
عَنْ أَبِي هُرَيْرَةَ رضي الله عنه عَنِ النَّبِيِّ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ قَالَ: (رَغِمَ أَنْفُ، ثُمَّ رَغِمَ أَنْفُ، ثُمَّ رَغِمَ أَنْفُ. قِيلَ: مَنْ يَا رَسُولَ اللَّهِ؟ قَالَ: مَنْ أَدْرَكَ أَبَوَيْهِ عِنْدَ الْكِبَرِ، أَحَدَهُمَا أَوْ كِلَيْهِمَا فَلَمْ يَدْخُلِ الْجَنَّةَ.) أخرجه مسلم رحمه الله في كِتَاب الْبِرِّ وَالصِّلَةِ وَالْآدَابِ. برقم: (2551).
▪️Daing kan Abu Hurairah (kiyaridaan siya sin Allah ﷻ) daing ha Nabī (ﷺ) nag sabda siya: (kahinaan, mahuli kahinaan, mahuli kahinaan, in agi sin mga kaibanan Sahabah, kahinaan kansiyu oh! kaw daak sin Allah (ﷻ)? In sabda sin Nabī (ﷺ): (kahinaan ha Manusiya amuin iyabutan niya buhih buhian in duwa maas niya sampay limaas in hambuuk daing kanila karuwa atawa iyabutan niya karuwa in duwaa maas niya limaas halawman niya pag ubus wayruun nahinang sabab in pag abut niya ha duwa maas niya amuin palsababan kiyasud niya pa lawm sin sulgah, gamman kiyahinah "kiyasigpit kaniya ha adlaw mahuli" sabab sin wayruun bisan siya nag bakti' marayaw ha duwa maas niya ha waktu sin kabuhih nila karuwa, iban wayruun bisan imayuput "imayura" ha duwa maas niya ha waktu in duwaa maas niya dih na agun kayahun ha sabab sin kalaas, gamman himinang siya sin kiyasakit sin lawm pangatayan sin duwa maas niya ha sabab sin pag mahsiyat niya pa duwaa maas niya iban wayruun bisan iyayuput "iyayura" marayaw in duwa maas niya ha waktu sila karuwa dih na kayahun ha sabab sin landuh na in kalaas nila karuwa.)📗
قال الإمام النووي رحمه الله: (وفيه الحث على بر الوالدين، وعظم ثوابه، ومعناه: أن برهما عند كبرهما وضعفهما بالخدمة، أو النفقة، أو غير ذلك سبب لدخول الجنة، فمن قصر في ذلك فاته دخول الجنة وأرغم الله أنْفَه.) انظر: في المنهاج شرح صحيح مسلم بن الحجاج للإمام النووي رحمه الله.)
▪️In agi he Imām An-Nawawīy (kiyalasahan siya sin Allah ﷻ): (in diyara kafaiddahan iban pangadjian sin hadīth ini: amuna in pag bulansang maun pa mag bakti' marayaw ha duwa maas, iban malagguh tuud in tutungbasan sin pag bakti' ha duwa maas, iban in kamaksuran pa sin hadīth: sabunnal bunnal tuud in pag bakti' marayaw ha duwa maas ha waktu sila karuwa malaas na iban ha waktu malamma na in pamaranan nila karuwa, amuna in ayuputun sila karuwa sin anak nila pag haddaman ha lugay sin kabuhi nila karuwa atawa kan nafaqahan sila karuwa sin anak nila iban sin kaibanan pa hinang marayaw, na! in pag bakti' niya ha duwa maas niya ha bihan dagbus niya palsababan yan sin hika sud niya pa lawm sin sulgah, iban hesiyu siyu isab in giyaan gaan niya in damikyan yadtu amuin ha waktu dih na kayahun in duwa maas niya pag ubus wayruun niya iyayuput marayaw, na! naluppas in salagguh lagguh karayawan amuin mahinang palsababan hika pasud kaniya pa lawm sin sulgah ha sabab sin pag haman haman niya ha pag ayuput ha duwa maas niya ha waktu dih na kayahun in pamaranan nila karuwa, iban hinaun na siya sin mahasutsi Allah (ﷻ) ha sabab sin piyasaran niya in duwa maas niya ha waktu mag kalagihan sin tatabangan niya.)📘
🌹وَاللَّهُ تَعَالَى أَعْلَى وَأَعْلَمُ بِالصَّوَابِ🌹
[جَزَاكُمُ اللَّهُ عَنَّا وَعَنِ الْإِسْلَامِ وَالْمُسْلِمِيْنَ خَيْرَ الْجَزَاءِ]
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
✍️ﺃَﺧُﻮْﻛُﻢْ: ﺍَﻟْﺘَﺬِﻳْﺮُ ﺻَﺎﻟِﺢٌ ﺩَﻣَّﺎﻧْﺞ Altadir Salih Dammang
🏵️IN MANUSIYA MANG GURAH GURAH PA RASULULLAH (ﷺ) PATAYUN DA SIYA SIN ALLAH (ﷻ) LABAY HA SANGIH NGIH KAMATAY🏵️
▪️(Iban awn na isab hambuuk Pari nag pasaka ula ula maingat ha Qur-ān daing ha tao mattan niyaugan sin Qur-ān, in pari ini nag sikat labay ha pang gurah gurah niya ha panghinduh sin Rasulullah (ﷺ), in ngan niya he Zakaria Botros, in kaawnan he Zakaria Botros ini hambuuk siya pari dakulah sin Nasarah "Orthodox", saltah in siya Misriy "Egyptian" in pag hinangun niya ha mga Muhadarah niya, mag kawah siya daing ha mga āyat halawm sin Qur-ān, pag ubus ampa niya ngian in Qur-ān, bahasa kunuh in nag pasulat ha Qur-ān iban sin simulat ha Qur-ān, nalalapung iban nahihilu, daing ha sabab yadtu tiyuhuma niya in Rasulullah (ﷺ) iban sin mga Sahabah niya amuin simulat sin Qur-ān bahasa kunuh in mga tao yadtu nahihilu iban nalalapung.)📘
قال بطرس: (مسطول سكران الذي كتب القرآن.)
▪️Ha kabtangan he Pari Botros: (nalalapung nahihilu in tao amuin simulat sin Qur-ān.)📘
▪️(In kahimutmutan sin kabtangan niya yan: bilang pang gurah gurah niya pa Allah (ﷻ) iban pa Rasulullah (ﷺ) iban pa mga Sahabah niya, kalnah in Qur-ān amuin giyurah gurah niya, in yan himumungan sin Allah (ﷻ) iban in Rasulullah (ﷺ) siya in nag daak ha mga kaibanan Sahabah niya hipasulat in Qur-ān mahamulliya.)📘
وقال أيضا: (ماذا تقولون على هذا الكلام الهبل، كلام المسطول السكران الذي كتب القرآن.)
▪️Iban in agi pa he Botros: (unu in hika bissara niyu ha kabtangan sin tao nalawah in akkal ini, amuin himumungan sin tao nahihilu amuin nag sulat sin Qur-ān.)📘
▪️(Iban in kahinuknukan sin kabtangan niya yan: pang hali pulu niya ha Rasulullah (ﷺ) lubah labi pa Allah (ﷻ), kalnah in kamaksuran niya; iyan niya in nag pasulat sin Qur-ān iban sin simulat kaniya tao nalalapung nahihilu nalawah in akkal.)📘
▪️(Iban in hika pamung ta ha kabtangan sin Pari sin Orthodox yan, na! sabunnal bunnal tuud in pag iyanun niya awn sulang saling sin baytah halawm sin Qur-ān, in kamattanan niya amuin akkal niya in awn sulang saling, kalnah wayruun pag sulang saling kabakan halawm sin Qur-ān.)📘
قــال الــلــه (ﷻ): ﴿ٱلۡحَمۡدُ لِلَّهِ ٱلَّذِیۤ أَنزَلَ عَلَىٰ عَبۡدِهِ ٱلۡكِتَـٰبَ وَلَمۡ یَجۡعَل لَّهُۥ عِوَجَاۜ﴾ [الكهف ١].
▪️Farman sin mahasutsi Allah (ﷻ): (pupudjihan sarayaw rayaw iban pag sarang sukul tuput pa mahasutsi Allah (ﷻ) amuin Tuhan nag panaug sin Qur-ān pa ipun niya he Muhammad (ﷺ) daak sin Allah (ﷻ), saltah halawm sin Qur-ān yan wayruun pag tungkakali halawm niya amuin hasupaya mamalling daing ha kasabunnalan.)📗
قــال أبو إسحاق الزجاج البغدادي رحمه الله: المعنى لم يجعل فيه اختلافاً كما قال: ﴿وَلَوۡ كَانَ مِنۡ عِندِ غَیۡرِ ٱللَّهِ لَوَجَدُوا۟ فِیهِ ٱخۡتِلَـٰفࣰا كَثِیرࣰا﴾ والمراد نفي الاختلاف والتناقض عن معانيه؛ وقيل لم يجعله مخلوقاً. (فتح البيان للقنوجي — صديق حسن خان) (١٣٠٧ هـ).
▪️In agi he Abu Ishāq Az-Zajjāj Al-Baghdādīy (kiyalasahan siya sin Allah ﷻ): in mahna niya: halawm sin Qur-ān yan wayruun yan pag tungkalali halawm niya, biyah sin farman sin Allah (ﷻ): (bang sadja in kaawnan sin Qur-ān yan naug daing ha madugaing daing ha Allah (ﷻ), na! tantu tuud kabakan nila halawm niya in pag sulang siyulangi halawm niya, sumagawah sabunnal tuud in Qur-ān yan daing siya ha mahasutsi Allah (ﷻ) hangkan wayruun pag tungkakali sin mga baytah halawm niya.) Hati niya: in kamaksuran wayruun tuud kabakan halawm sin Qur-ān pag tungkakali iban wayruun da isab kabakan pag sulang siyulangi sin mga mahna niya.)📘
▪️(Iban daing ha sabab ini: in pang gurah gurah he Father Botros pa Rasulullah (ﷺ), in parkalah ini bukun na kita awam kanila, kalnah ha zaman pa sin Rasulullah (ﷺ) asal in mga kaibanan kaimaman sin Kuffar asal, dih na kaabalan mang gurah gurah pa Rasulullah (ﷺ), daing ha sabab yadtu mamarahi na in mahasutsi Allah (ﷻ) in dumihil kanila siksa maul-ul.)📘
قال الله ﷻ: ﴿إِنَّا كَفَیۡنَـٰكَ ٱلۡمُسۡتَهۡزِءِینَ﴾ [الحجر ٩٥].
▪️Farman sin mahasutsi Allah (ﷻ): (sabunnal bunnal tuud in kami mamarahi na tumabang kaymu, iban dumihil siksa maul-ul ha mga Manusiya mang gurah gurah kaymu daing ha mga kaimaman sin mga kuffar.)📗
قال الإمام السعدي رحمه الله: (بك وبما جئت به وهذا وعد من الله لرسوله، أن لا يضره المستهزئون، وأن يكفيه الله إياهم بما شاء من أنواع العقوبة. وقد فعل تعالى فإنه ما تظاهر أحد بالاستهزاء برسول الله ﷺ وبما جاء به إلا أهلكه الله وقتله شر قتلة.) تفسير السعدي — السعدي (١٣٧٦ هـ).
▪️In agi he Imām As-Sahdīy (kiyalasahan siya sin Allah ﷻ): (mamarahi na in Allah (ﷻ) gumapih kaymu iban tumabang kaymu ha pag paragbus mu sin pag palanyut sin agama kasabunnalan, iban in agi he Imām As-Sahdīy in nasabbut ha āyat ini bilang parjanjian daing ha Allah (ﷻ) maun pa Rasulullah (ﷺ), hati niya: bisan pa mag unu in mga sila mang gurah gurah pa Rasulullah (ﷻ) dih da yadtu hika mudarat pa Rasulullah (ﷺ) iban ha agama Islam, iban mamarahi na in Allah (ﷻ) in dumihil kanila siksa ha unu unu na ginis pabarapa daing ha mga siksa amuin hiparatung kanila sin Allah (ﷻ) labay ha pag bayah bayah sin Allah (ﷻ) duun ha siksa hipanatah kanila. Iban sabunnal bunnal tuud bakas na nahinang sin Allah (ﷻ) in mga parkalah yan ha mga sila mang gurah gurah pa Rasulullah (ﷺ) iban ha panghinduh niya, wayruun daing ha mga Manusiya mang gurah gurah kaniya iban ha panghinduh niya buwat malaingkan siksa siya sin Allah (ﷻ) iban piyatay siya sin Allah (ﷻ) labay ha sangih ngih kamatay, amuin patay bunuh sangih ngih.)📘
قال الله ﷻ: ﴿إِنَّ ٱلَّذِینَ یُؤۡذُونَ ٱللَّهَ وَرَسُولَهُۥ لَعَنَهُمُ ٱللَّهُ فِی ٱلدُّنۡیَا وَٱلۡـَٔاخِرَةِ وَأَعَدَّ لَهُمۡ عَذَابࣰا مُّهِینࣰا﴾ [الأحزاب ٥٧].
▪️Farman sin mahasutsi Allah (ﷻ):(sabunnal bunnal tuud in mga sila "Kuffar" nang jural jural dimihil sakna kangian pa mahasutsi Allah (ﷻ) labay ha pag sakutu nila pa Allah (ﷻ) ha pag tunay sin ibadat. Iban nangudjuh ngudjuh "nang babak babak" pa Rasulullah (ﷺ) labay ha himumungan satulaat, atawa labay ha mga kakahinang bukun marayaw, na! lahnatun sila sin mahasutsi Allah (ﷻ) di ha dunya iban didtu ha adlaw akhirat, papalayuun sila sin mahasutsi Allah (ﷻ) daing ha katan karayawan di ha dunya iban didtu ha adlaw akhirat, iban tiyatagamahan sila sin mahasutsi Allah (ﷻ) siksa maul-ul.)📗
______________
▪️Panghimati: (in kabtangan he Botros yan, kiyawah ku ha muhadarah niya, pag puas ku diyungug sampay siyulat ku in kaibanan kabtangan niya gurah gurah, iban hangkan ku bissara in mga parkalah ini ha sabab sin pag patarrang, iban ha kalnah sin lasa ku pa Rasulullah (ﷺ) iban pag dipin ku ha Rasulullah (ﷺ) iban ha panghinduh niya, kalnah bisan pa duwa maas ku dih kura palabihun in pag lasa ku kanila karuwa daing ha pag lasa ku pa Rasulullah (ﷺ) فِدَاكَ أَبِي وَأُمِّي، يَا رَسُولَ اللَّهِ.)📘
🌹وَاللَّهُ تَعَالَى أَعْلَى وَأَعْلَمُ بِالصَّوَابِ🌹
[جَزَاكُمُ اللَّهُ عَنَّا وَعَنِ الْإِسْلَامِ وَالْمُسْلِمِيْنَ خَيْرَ الْجَزَاءِ]
__________________________________________________
✍️ﺃَﺧُﻮْﻛُﻢْ: ﺍَﻟْﺘَﺬِﻳْﺮُ ﺻَﺎﻟِﺢٌ ﺩَﻣَّﺎﻧْﺞ Altadir Salih Dammang
Jolo
Be the first to know and let us send you an email when Tausug Pulnah posts news and promotions. Your email address will not be used for any other purpose, and you can unsubscribe at any time.
Ayaw mo os osa in security guard. Geyehe
