13/02/2024
वास्तवमै #खादामा के लेखिएको हुन्छ ?
©️लेखक✍️:-ञिमा नाम्ज्ञाल लामा मनराज योन्जन
१. ङिन्मो देलेग छेन्देलेग : दिनमा पनि शुभमंगल होस र रातमा पनि शुभमंगल होस् ।
२. ङिन्मोइ गुङ्याङ् देलेगसिं : दिनमा पनि त्यसैगरि शुभमंगल भैरहोस ।
३. ङिन्छेन् तकतु देलेक्पा : दिनरात सदा शुभमंगल होस्
४. कोन्छ्योग् सुमगी टाशीस्योग : त्रिरत्न (बुद्ध रत्न, धर्मरत्न, संघ रत्न) को शुभमंगल होस् ।
अष्टमंगलका चिन्ह राखिएको हुन्छ: यो बौद्धमार्गी र हिन्दुधर्मलम्बीहरुले अष्टमंगल हरेक शुभ कार्यमा प्रयोग गर्ने गरिन्छ । यी आठ चिन्हरुले निम्न लिखित प्रतिकको संकेत गर्द्छ :
अष्टमङ्गलको चिन्ह :
छाता, ध्वजा(बिजयध्वज), सुनौलो जोडि माछा, कलश (बुम्पा), कमलको फुल, श्रीवत्स(Knot), दाहिने शंख, र धर्म चक्र हुन्छन।
यिनीहरु ले भगवान बुद्ध को शरीर लाइ जनाउदछ
१) छाता : छाताले शिरलाई जनाउदछ,
२) बिजयध्वज : बिजयध्वजले शरिरलाई जनाउदछ,
३) सुनौलो जोडि माछा : जोडि माछाले आँखालाई जनाउदछ,
४) कलश : कलशले घाँटीलाई जनाउदछ,
५) कमलको फुल : कमलको फुलले जिब्रोलाई जनाउदछ,
६) श्रीवत्स : श्रीवत्स ले छातीलाई जनाउदछ,
७) दाहिने शंख : शंखले ध्वनी, अर्थात् स्वरलाई जनाउदछ,
८) धर्म चक्र : चक्रले पैतला लाई जनाउदछ,
यसकारण अष्टमंगलको चिन्ह (symbol) ले बुद्ध भगवानको पुरा शरिरलाई जनाउँदछ ।
खादा पाँच रंगमा पाइन्छ:
यो रंगको अर्थ लामा अर्थात तिब्बती भाषा र नेपाली तथा हिन्दुधर्मीलम्बिहरुले मान्ने भाषामा फरकफरक रहेको छ ।
रङ्ग को अर्थ:
सेतोले : वैरोचन बुद्ध, पहेलोले : रत्नसम्भव, रातोले : अमिताभ बुद्ध, निलोले : अक्ष्योभ्य बुद्ध, हरियोले : अमोघसिद्दि बुद्ध, यि पन्छ रङ्ग ले पञ्छ बुद्ध लाई पनि जनाउदछ ।
नेपाली भाषामा सेतोले = पवित्र, पहेलोले = शान्ती, रातोले = शक्ति, निलोले = प्रगति, हरियोले = शौभाग्य भन्ने अर्थ लाग्दछ।
पाँच रंगले पञ्चतत्वलाई पनि जनाउदछ ।
रातोले : अग्नि तत्व, पहेलोले: पृथ्बी तत्व, निलोले : आकाश तत्व, हरियोले : जल तत्व, सेतोले : वायु तत्व पनि जनाउदछ।
सब्बमंगलम!
