Htee Htar Karen Voice

29/08/2021

ဗိုလ်မှူးချုပ် မန်းသာစိန် ကွယ်လွန်

၂၉ ရက် သြဂုတ်လ ၂၀၂၁ ခုနှစ်
ကေအဲန်ယူ ဗဟို

ဗိုလ်မှူးချုပ် မန်းသာစိန်သည် ကရင့်တော်လှန်ရေးစတင်ချိန်ကတည်းကမှစ၍ တော်လှန်ရေးထဲသို့ဝင်ရောက်ပြီး တော်လှန်ရေးကို လုပ်ကိုင်ခဲ့သူတစ်ဦးဖြစ်ပါသည်။
တော်လှန်ရေးမှ ပေးအပ်သောတာဝန်များကို ကောင်းမွန်ကျေပွန်စွာဖြင့် လုပ်ကိုင်ခဲ့သောကြောင့် ကရင့်တော်လှန်ရေးမှ ပေးအပ်ချီးမြင့်သော ဘွဲ့တံဆိပ်များစွာကိုရရှိခဲ့သူတစ်ဦးလည်း ဖြစ်ပါသည်။
ဗိုလ်မှူးချုပ် မန်းသာစိန်သည် ၂၀၁၉ ခုနှစ် ဇန်နဝါရီလ ၃၁ ရက်နေ့၌ ကျင်းပပြုလုပ်သော ကရင့်တော်လှန်ရေး နှစ် ၇၀ ပြည့်အခမ်းအနားတွင် တော်လှန်ရေးသက်တမ်း နှစ် ၇၀ ပြည့် ဂုဏ်ပြုလွှာနှင့် ဘွဲ့တံဆိပ် ပေးအပ်ချီးမြင့်ခြင်းခံရသည့်အပြင် ဖြတ်လေးဖြတ်အချိန်၌ ရန်သူကို ရဲရဲဝံ့ဝံ့ခုခံကာကွယ်သော ဘွဲ့တံဆိပ် နှင့် သူရဘွဲ့တံဆိပ် များကိုလည်း ပေးအပ်ချီးမြင့်ခြင်းကို ခံခဲ့ရပါသည်။
ထို့အပြင် ကရင့်တော်လှန်ရေးမှ ပေးအပ်သော အခြား ဘွဲ့တံဆိပ်များစွာကိုလည်း ရရှိခဲ့ပါသည်။
ဗိုလ်မှူးချုပ် မန်းသာစိန်သည် ၂၀၂၁ ခုနှစ် သြဂုတ်လ ၂၈ ရက်နေ့တွင် ကွယ်လွန်သည်အထိ တိုင်းပြည်နှင့် လူမျိုးအတွက်တာဝန်ကို ကျေပွန်ခဲ့ပါသည်။

Crd.

29/08/2021

ဂျပန်နိုင်ငံရောက် ကရင်လူမျိုးများနှင့် ပြည်ထောင်စုဖွား သွေးချင်းများခင်ဗျာ...

မိမိတို့ ကရင်အမျိုးသားအစည်းအရုံး(Karen National Union - KNU)အနေဖြင့် စစ်မှန်သောဖယ်ဒရယ်ဒီမိုကရေစီနိုင်ငံတော်တည်ဆောက်ရေးနှင့် အာဏာရှင်စနစ်အမြစ်ပြတ်ချေမှုန်းရေးတို့အတွက် မိမိတို့ KNU ထိန်းချုပ်နယ်မြေများအတွင်း ဝင်ရောက်ခိုလှုံလာခဲ့ကြသော မအလအကြမ်းဖက်စစ်ကောင်စီအား ဆန့်ကျင်တော်လှန်ကြမည့် PDF တပ်ဖွဲ့များ၊ ရွေးကောက်ခံပြည်သူ့ကိုယ်စားလှယ်များဖြင့် ဖွဲ့စည်းထားသည့် CRPH နှင့် NUG အစိုးရနှင့် CDM ဝန်ထမ်းများအပြင် ဥပဒေမဲ့မတရားဖမ်းဆီးမခံရရေး တိမ်းရှောင်လာကြသော အနုပညာရှင် ရဟန်းရှင်လူမြန်မာပြည်သူလူထုများ၏ အသက်အန္တရာယ်နှင့် ဘဝလုံခြုံရေးတို့အတွက် တာဝန်ယူ ကာကွယ်စောင့်ရှောက်ပေးလျက်ရှိပါသည်...

ထို့အတွက်ကြောင့်လဲ ယခုလက်ရှိအချိန်တွင် ကရင်ပြည်နယ်၊ မွန်ပြည်နယ်၊ ပဲခူးတိုင်းအရှေ့ခြမ်းနှင့် တနင်္သာရီတိုင်းတို့အတွင်း မြန်မာနိုင်ငံတောင်ပိုင်းဒေသတလျှောက် မိမိတို့၏ မိခင်အစည်းအရုံးဖြစ်သော ကရင်အမျိုးသားအစည်းအရုံး(Karen National Union - KNU) အုပ်ချုပ်မှုနယ်မြေများဖြစ်သည့် တပ်မဟာခုနှစ်ခုလုံးသို့ မအလအကြမ်းဖက်စစ်ကောင်စီမှ အင်အားအလုံးအရင်းဖြင့် ထိုးစစ်ဆင်တိုက်ခိုက်လာခဲ့ပြီ ဖြစ်ပါသည်...

သို့ပါသောကြောင့် မိမိတို့ KNU ၏ ကရင်အများသားလွတ်မြောက်ရေးတပ်မတော်(KNLA)နှင့် သမိုင်းအစဉ်အလာကြီးမားသော ကရင်အမျိုးသားကာကွယ်ရေးအဖွဲ့ (KNDO) တပ်များမှ တန်ပြန်တော်လှန်ရေးစစ်ကို ဆင်နွှဲလျက်ရှိရာ မိမိတို့တပ်ဖွဲ့၏ လိုအပ်ချက်များကို ဖြည့်ဆည်းပေးရန် အထူးအရေးကြီးတာဝန်တရပ်အနေဖြင့် လုပ်ဆောင်ကြရမည် ဖြစ်သည့်အပြင် တိုက်ပွဲဖြစ်ရာနေရာဒေသများမှ စစ်ဘေးရှောင်နေရပ်စွန့်ခွါတိမ်းရှောင်လာကြသည့် ဒေသခံကရင်လူထုအတွက်လဲ ကူညီထောက်ပံ့ပေးကြရမည်ဖြစ်ပါသည်...

KNLA နှင့် KNDO တပ်များ၏ လက်တလောအရေးပေါ်လိုအပ်လာသော ငှက်ပျာဖူးလိုအပ်ချက်နှင့် စစ်ရှောင်ကရင်လူထုများအတွက် ကူညီထောက်ပံ့ရေးတို့အတွက် တက်နိုင်သည့်ဘက်မှ ပူးပေါင်းပါဝင် ကူညီပေးကြပါရန် ဂျပန်နိုင်ငံရောက် ကရင်မောင်နှမများနှင့် ပြည်ထောင်စုဖွားသွေးချင်းများထံ မိမိတို့ Overseas Karen Organization Japan(OKOJ)အဖွဲ့မှ အထူးမေတ္တာရပ်ခံ ပန်ကြားအပ်ပါတယ်ခင်ဗျာ...

မိမိတို့ OKOJ အဖွဲ့မှ လက်ခံရရှိသမျှသော တော်လှန်ရေးရံပုံငွေအားလုံးကို KNU ထံ တိုက်ရိုက်စီးဆင်းစေရန် ဒေါကလူကွန်ရက် Dawkalu Network သို့ တာဝန်ယူလွှဲပြောင်းပေးပို့သွားမှာဖြစ်ပါသည်...

ဆက်သွယ်ရန် -

၁။ စောနေအောင် / ၀၈၀ ၃၃၁၆ ၉၈၃၁

၂။ စောလင်းစိန် / ၀၈၀ ၆၈၆၀ ၁၆၀၀

၃။ စောသစ်လွင် / ၀၉၀ ၆၃၀၇ ၃၁၁၆

၄။ စဘွိုင်း(Sa Poe Lay) / ၀၈၀ ၇၇၀၅ ၀၀၅၀

၅။ စောဖလုံ / ၀၈၀ ၆၆၆၀ ၁၇၀၂

Crd.
https://www.facebook.com/2278330242182052/posts/4947203945294655/

29/08/2021

27/08/2021

မန်းစောဘု (သို့မဟုတ်) ငြိမ်းချမ်းရေးမီးရှူးတန်ဆောင်

ငယ်စဉ်ဘ၀
နောင်အခါတွင် ဖူးမန်းစောဘု ဟူ၍ အမည်ထင်ရှားမည့် ဖူးစောဘုသည် မြောင်းမြမြို့နယ် တံခွန်တိုင်ကျေးရွာနေ မိခင်ဖီးနော်ခါနှင့် ဖခင်ဖူးသူးတေးတို့မှ ၁၉၀၀ ပြည့်နှစ်၊ မတ်လ (၁၆) ရက်နေ့တွင် မွေးဖွားလာသည်။ ညီအစ်ကိုမောင်နှမ (၇) ဦးရှိရာ ယင်းတို့၏အမည်များမှာ အောက်ပါအတိုင်းဖြစ်သည်။
(၁) ဖူးစောသာခင်
(၂) ဖူးစောသာရင်
(၃) ဖီးနော်မယ်ညို
(၄) ဖူးစောဘု
(၅) ဖူးစောဖိုးမြိုင်
(၆) ဖူးစောဖိုးချစ်
(၇) ဖူးစောချစ်တေး
ဖူးစောဘု၏ ပုံပန်းသဏ္ဌန်မှာ ပိန်ပိန်ပါးပါးနှင့် မေးစေ့တွင်မှဲ့ရှိပြီး ထိုမှဲ့တွင် အမွေးပေါက်လျက် ထူးခြားခန့်ငြားစေသည်။

ပညာရှာမှီးချိန်ကာလ
ဖူးစောဘုသည် အင်္ဂလိပ်တို့အုပ်ချုပ်သည့်ကာလတွင် ဖွားမြင်လာသူဖြစ်သည့်အလျှောက် ထိုခေတ်ကာလရှိ ပညာအဆင့်လေးဆင့်ကို ကျောင်းငါးကျောင်းတွင် တက်ရောက်သင်ယူခဲ့ရသည်။
(၁) မူလတန်းပညာကို တံခွန်တိုင်ကျေးရွာ မူလတန်းကျောင်းတွင် သင်ယူခဲ့သည်။
(၂) အလယ်တန်းပညာကို မြောင်းမြမြို့ရှိ အလယ်တန်းကျောင်းတွင် သင်ယူခဲ့သည်။
(၃) အထက်တန်းပညာကို ရန်ကုန်မြို့ရှိ ကူရှင်အထက်တန်းကျောင်း (United Christian High School) တွင် သင်ယူခဲ့သည်။
(၄) တက္ကသိုလ်ပညာ (I.Sc) ကို ရန်ကုန်မြို့ရှိ ဂျပ်ဆင်ကောလိပ်တွင် တက်ရောက်သင်ယူခဲ့သည်။
(၅) တက္ကသိုလ်ပညာ (B.Com) ဘွဲ့ကို အိန္ဒိယနိုင်ငံ၊ ကာလကတ္တားတက္ကသိုလ်တွင် သွားရောက်သင်ယူခဲ့သည်။

ထိုခေတ်ကာလ၌ အိန္ဒိယနိုင်ငံနှင့် မြန်မာနိုင်ငံတို့သည် အင်္ဂလိပ်အုပ်ချုပ်မှုအောက်တွင်ရှိသဖြင့် ဂျပ်ဆင်ကောလိပ်မှ ဥပစာသိပ္ပံ (I.Sc) အောင်သည်နှင့် ကာလကတ္တားတက္ကသိုလ်သို့ ဝါဏိစဝိဇ္ဇာဘွဲ့ (B.Com) ကို သွားရောက်သင်ယူနိုင်ခဲ့သည်။ ၁၉၂၈ ခုနှစ်တွင် B.Com စာမေးပွဲကို ဖြေဆိုအောင်မြင်ခဲ့သော်လည်း ထိုနှစ်များတွင် ကမ္ဘာ့စီးပွားရေးကပ် ဆိုက်ရောက်သဖြင့် မိဘများ၏ ငွေကြေးအကျပ်အတည်းကြောင့်နှင့် စာတမ်းပြုစုရန်စရိတ်ကလည်း ကြီးမားလွန်းသဖြင့် ဘွဲ့မယူနိုင်ခဲ့ပါ။

အိမ်ထောင်ရေး
ဖခင်ဖြစ်သူ ဖူးသူးတေးသည် သားသမီးတို့ပညာရေးခရီးဆက်နိုင်ရန်အတွက် မြောင်းမြမြို့၊ ရွှေဒါးကုန်းရပ်ကွက်တွင် အိမ်တစ်ဆောင်ဆောက်လျက် ပညာသင်စေခဲ့သည်။ ဖူးစောဘုလည်း မြောင်းမြမြို့တွင် ပညာသင်ကြားစဉ် ABM Girl's School မှ ဆရာမနော်ဂျူးစေနှင့် ရေစက်ဆုံ၍ ချစ်သူတို့ဘဝရောက်ရှိခဲ့သည်။ ရပ်ဝေးဒေသတွင် အထက်တန်းပညာ၊ တက္ကသိုလ်ပညာသင်ယူချိန်ကာလအတွင်း သူတို့နှစ်ဦး၏အချစ်သည် အချစ်စစ်အချစ်မှန်ဖြင့် သစ္စာရှိရှိနေခဲ့ကြသည်။ အိန္ဒိယနိုင်ငံမှ ပြန်လည်ရောက်ရှိပြီး ၁၉၂၉ ခုနှတွင် ဟင်္သာသခရိုင်၊ အင်းရဲကျွန်းရွာတွင် တင့်တယ်စွာ လက်ထပ်ထိမ်းမြားကြသည်။ ထွန်းကားလာသော သားသမီးရတနာများမှာ အောက်ပါအတိုင်းဖြစ်သည်။
(၁) နော်ဖောဖော (Baby Doll)
(၂) နော်လယ်ဖော
(၃) နော်ထီးဖော
(၄)နော်ခလယ်ဖော
ဇနီးဖြစ်သူ ဆရာမနော်ဂျူးစေသည် နောက်ဆုံးသမီးငယ် ဖွားမြင်ပြီးနောက် မီးယပ်ရောဂါဖြင့် ၁၉၃၇ ခုနှစ်တွင် ကွယ်လွန်ရှာသည်။

၁၉၄၁ ခုနှစ်တွင် နှစ်ဖက်သောမိဘများ၏ စီစဉ်ပေးချက်အရ ဖူးလူးတာနှင့် ဖီးနော်ဘေးတို့၏ သမီးဖြစ်သူ နော်မူခင်နှင့် ဒုတိယအိမ်ထောင်ကို ထူထောင်ခဲ့သည်။ ၁၉၄၂ ခုနှစ်၊ စက်တင်ဘာလ (၂) ရက်နေ့တွင် သမီးတစ်ဦးထွန်းကားလာရာ ထိုသမီးကို နော်ထူးရေဖောဟု အမည်ပေးခဲ့သည်။

ဘ၀ခရီး
ဖူးစောဘု၏ လောကအသက်တာ (၅၂) နှစ်အတွင်း ခေတ်လေးခေတ်ကို ဖြတ်သန်းခဲ့ရသည်။ ၎င်းတို့မှာ ....
(၁) ၁၉၀၀ ပြည့်နှစ် ၁၉၄၂ ခုနှစ်အထိ အင်္ဂလိပ်အစိုးရ အုပ်ချုပ်သောကာလ၊
(၂) ၁၉၄၂ ခုနှစ်မှ ၁၉၄၅ ခုနှစ်အထိ ဂျပန်တို့အုပ်ချုပ်သောကာလ၊
(၃) ၁၉၄၅ ခုနှစ်မှ ၁၉၄၈ ခုနှစ်အထိ အင်္ဂလိပ်စစ်တပ်ပြန်လည်၀င်ရောက်လာပြီး အုပ်ချုပ်သောခေတ်ကာလ၊ ဤကာလတွင် မြန်မာခေါင်းဆောင်များအနေနှင့် လွတ်လပ်ရေးရရှိရန် ကြိုးပမ်းသောကာလလည်းဖြစ်သည်။
(၄) ၁၉၄၈ ခုနှစ်မှ ၁၉၅၂ ခုနှစ် စက်တင်ဘာလအထိ လွတ်လပ်ရေးရရှိပြီး နိုင်ငံသားအစိုးရအုပ်ချုပ်သောကာလဖြစ်သည်။
ဖူးစောဘုအနေနှင့် ကာလကတ္တားတက္ကသိုလ်မှ ပြန်လည်ရောက်ရှိပြီးနောက် တိုင်းပြည်နှင့်လူမျိုးအတွက် စွမ်းစွမ်းတမံဆောင်ရွက်မှုများသည် အံ့မခန်း ကျေးဇူးကြီးမားလှသဖြင့် မေ့မရလောက်သော ဘ၀အသက်တာဖြစ်ပါကြောင်း သုံးသပ်နိုင်ပါသည်။

အသက်မွေး၀မ်းကြောင်း
ဖူးစောဘုသည် B.com ပညာကို ဆည်းပူးရရှိခဲ့သော်လည်း နေရင်းဒေသသို့ ပြန်လည်ရောက်ရှိသောကာလသည် စီးပွားရေးကပ်ကာလဖြစ်၍ စီးပွားရေးလုပ်ရန် အခြေအနေမပေးခဲ့ပေ။ ၁၉၂၈ ခုနှစ်နှင့် ၁၉၂၉ ခုနှစ်များသည် ကမ္ဘာ့စီးပွားရေးကပ်၏ ဂယက်ရိုက်ခတ်မှု၊ ဆန်စပါးစျေးနှုန်း အဆမတန်ကျဆင်းမှုကြောင့် တောင်သူလယ်သမားအတွက် အတိဒုက္ခရောက်ခဲ့သည်။

ထို ၁၉၂၉ ခုနှစ်မှာပင် ထား၀ယ်ခရိုင် သတ္တုတွင်းလုပ်ငန်းများတွင် စာရင်းကိုင်အဖြစ် လခစားအမှုထမ်းရန် သွားရောက်သော်လည်း လုပ်ငန်းအဆင်မပြေသဖြင့် ထား၀ယ်မြို့ရှိ မောရိုးကရင်အထက်တန်းကျောင်းတွင် ကျောင်းဆရာအဖြစ်၀င်ရောက်လုပ်ကိုင်သည်။ ၁၉၃၀ ပြည့်နှစ်တွင် ဇနီးဖြစ်သူ ဆရာမနော်ဂျူးစေသည် ထား၀ယ်မြို့သို့ရောက်ရှိပြီး ကျောင်းဆရာမအဖြစ် အတူတကွလုပ်ကိုင်ကြသည်။

၁၉၃၄ ခုနှစ်တွင် မြောင်းမြမြို့သို့ပြန်၍ ထော်ကလို့ရှိ ကရင်အမျိုးသားအဖွဲ့ပိုင် စပါးစက်တွင် မန်နေဂျာအဖြစ် လုပ်ဆောင်သည်။ စီမံခန့်ခွဲရေးကောင်းပြီး စီးပွားရေးအမြင်ရှိမှုကြောင့် အောင်မြင်မှုအထွတ်အထိပ်သို့ ရောက်ခဲ့သည်။ ထိုသို့ မန်နေဂျာအဖြစ်ဆောင်ရွက်ရင်း ကိုယ်စားလှယ်များခန့်ထားပြီး ရန်ကုန်မြို့၌ပင် အရောင်းကိုယ်စားလှယ်များရှိခြင်းကြောင့် စီးပွားရေးလုပ်ငန်းကို အောင်မြင်စွာ အကောင်အထည်ဖော်နိုင်ခဲ့သည်။ အထူးသဖြင့် ၁၉၃၇ ခုနှစ်တွင် စပါးစျေး၊ ဆန်စျေးကောင်းသဖြင့် စီးပွားရေး တစ်ဟုန်ထိုး တိုးတက်ခဲ့သည်။

ဘ၀သက်တာတစ်လျှောက် မှတ်သားဖွယ်ရာများ
ဖူးစောဘု၏ ဘ၀သက်တာကိုလေ့လာရာ၁၌ မှတ်သားလောက်သောအချက်များအနက် အခြို့ကို အောက်ပါအတိုင်း တွေ့ရှိရပါသည်။

သတိရအောက်မေ့ဖွယ်သမိုင်းမှတ်တမ်းအချို့

၆၃ နှစ်မြောက် ဖူးစောဘု(ဦးမန်းစောဘု) အောက်မေ့ဘွယ်အခမ်းအနား ကျင်းပ
၂၀၁၅ ခုနှစ်၊ စက်တင်ဘာလ ၂၀ ရက်နေ့၊ နံနက်(၁၀း၃၀) နာရီ
ဖူးစောဘုကျမ်းစာကျောင်းခန်းမ၊ ရေတွင်းရေကန်၊ မြောင်းမြမြို့။

နှစ်စဉ်ကျင်းပမြဲအတိုင်း ပရိသတ်ဦးရေ ၁၀၀၀ ကျော်တက်ရောက်ကြ ပါသည်။ မြောင်းမြမြို့နယ်တွင်းရှိ လူမှုရေး၊ နိုင်ငံရေးအသင်းအဖွဲ့များ၊ အနယ်နယ် အရပ်ရပ်သို့ရောက်ရှိနေကြသော ဖူးစောဘု၏ မျိုးဆက်၊ လူကြီးလူငယ်များပါ အခမ်းအနားသို့တက်ရောက်ကြကြောင်းတွေ့ရပါသည်။

ဖူးစောဘု၏ ဘဝြဖစ်စဉ်များကို သရာ စောရစ်ချတ်က ဖတ်ကြားတင်ပြရာတွင် -
ဖူးစောဘုသည် မြောင်းမြမြို့နယ်၊ တံခွန်တိုင်ရွာတွင် ၁၆-၃-၁၉၀၀ တွင် မွေးဖွားခဲ့ပြီး မွေးချင်း ငါးဦးအနက် စတုတ္ထမြောက်သားဖြစ်သည်။ မြောင်းမြမြို့တွင် ဆယ်တန်းအောင်မြင်ခဲ့သည်။ ရန်ကုန်၊ ယုဒသန်ကောလိပ်တွင် ဥပစာတန်း အောင်မြင်ပြီးနောက် အိန္ဒိယနိုင်ငံ၊ ကာလကတ္တားမြို့တွင် ဆက်လက်ပညာသင်ကြားခဲ့ရာ၊ B. Com နောက်ဆုံးနှစ်တွင် မိခင်ကြီး၏ကျန်းမာရေးကြောင့် ဘွဲ့မရမီ ပြန်ခဲ့ရသည်။
ကရင်-ဗမာ ချစ်ကြည်ရေး၊ ငြိမ်းချမ်းရေးအတွက် စွမ်းစွမ်းတမံဆောင်ရွက်ခဲ့သူဖြစ်ပြီး ဒေသခံလူမျိုးပေါင်းစုံ၏ ချစ်ကြည်လေးစားမှုကိုရရှိခဲ့သည်သာမက ဂျပန်ခေတ် စစ်အာဏာပိုင် ဗိုလ်မိုးကြိုး (ဗိုလ်မှူးကြီး စူဇူကီး)၏ ယုံကြည်ကိုးစားမှုကိုလည်းရခဲ့သည်။ အတ္ထုပ္ပတ္တိဖတ်ကြားသူ၏ ဖော်ပြချက်အရ မန်းစောဘုသည် (၁) စွမ်းရည်ထက်မြက်သောခေါင်းဆောင် (၂) တစ်သက်တာလုံး စာရိတ္တကောင်းမွန်ခဲ့သူ (၃) ရဲစွမ်းသတ္တိနှင့်ပြည့်စုံသူ ဖြစ်သည်။

မန်းစောဘုသည် KNU အဖွဲ့အစည်းတွင် ဒုတိယ ဥက္ကဌ တာ၀န်ပေးအပ်ခြင်းခံခဲ့ရသည့်ပြင် ၁၉၅၁ အထွေထွေ ရွေးကောက်ပွဲတွင် လူမျိုးစုလွှတ်တော်အမတ်အဖြစ် ပြိုင်ဘက်မရှိအရွေးခံရသည်။ ၂၁-၉-၁၉၅၂၊ အသက် ၅၂နှစ်ရွယ်တွင် ကွယ်လွန်ခဲ့သည်။

ဓမ္မဒေသနာကိုမျှဝေသူမှာ Thramu Paw Lay Loh ဖြစ်ပြီး ဆာလံ ၁၁၉း၆၊ ဆာလံ ၄၆း၇၊ သုတ္တံ ၁၈း၇၊ မဿဲ ၂၈း၂၀၊ စသောကျမ်းချက်များကို အခြေပြုဟောပြောသွား ခဲ့ပါသည်။ သမ္မာကျမ်းစာလာ မောရှေ၊ ယောရှု နှင့် ဒါဝိဒ် တို့၏ သဘောထားနှင့် ဆောင်ရွက်ချက်များကို ကိုးကားလျက် ခေါင်းဆောင်ကောင်းတို့၏ စံပြအရည် အချင်းများကိုတင်ပြသွားခဲ့ပါသည်။

အောက်မေ့ဘွယ်အခမ်းအနားတွင် ဖူစောဘုနှင့်အတူ အမှတ်(၂) အစိုးရ အထက်တန်းကျောင်း တည်ထောင်ရေး အပါအ၀င် အခြားပညာရေး လုပ်ငန်းများဆောင်ရွက်ခဲ့သူတို့ဖြစ်ကြသော မန်းနက်(မြေအလှူရှင်)နှင့် မန်းလေးဘော်(အဆောက်အဦများအလှူရှင်) တို့၏ သားမြေးများတက်ရောက်ကြပြီး ဂုဏ်ပြုတေးသီချင်းများ သီဆိုပေးခဲ့ကြပါသည်။

ပိုးကရင်ဘာသာစကားဖြင့် ယင်းမိသားစုတို့အားကျေးဇူးတင်စကားပြောကြားသူ Thra Lay Kler က ဖူစောဘုသည် ပိုးနှင့်စကောကရင်များ တစ်ဦး၏ဘာသာစကားကို တစ်ဦးက ကောင်းစွာတတ်ကျွမ်း စေလိုသောဆန္ဒ ပြင်းပြစွာရှိခဲ့ကြောင်း၊ ယနေ့ သူကွယ်လွန်ခဲ့သည်မှာ ၆၃ နှစ် ပြည့်ခဲ့ပြီဖြစ်သော်လည်း သူ၏ဆန္ဒမပြည့်၀နိုင်သေး သည်မှာ ၀မျးနညျးဖှယျဖွဈကွောငျး၊ ထိုမျှမက စာပေနှစ်မျိုးလုံး၏ အခန်းကဏ္ဍ ကျဆင်းသွားသည်ကိုပင်တွေ့ရကြောင်း၊ ဥပမာ- မကြာသေးမီကပင် သက်တမ်းရင့် ကရင်နိုင်ငံရေးပါတီ တစ်ခုကဖြန့်ချိသောတီရှပ်တွင် ကရင်စာတမ်းလုံး၀ မတွေ့ရဘဲ မြန်မာဘာသာဖြင့် ပါတီ၏ဆောင်ပုဒ်ကို ရေးထိုးခဲ့ကြောင်း၊ မိမိအနေနှင့် ယင်းတီရှပ်ကို၀ယ်ယူအားပေး ခဲ့သော်လည်း ကိုယ်တိုင်၀တ်ဆင်ခြင်းမပြု ခဲ့ကြောင်း တင်ပြသွားခဲ့ပါသည်။

၀တျပွုခွငျးအစီအစဉျကို Thra Saw Ler Htoo ၏ဆုတောင်းပတ္ထနာဖြင့် ရုတ်သိမ်းပြီးနောက် ပရိသတ် အားလုံး ဖူးစောဘု၏အထိမ်းအမှတ်ကျောက်တိုင် သို့သွားရောက်ပြီး လွမ်းသူ့ပန်းခွေများ၊ ပန်းခြင်းများချခြင်း၊ အလေးပြု ခြင်းများကို စည်ကားသိုက်မြိုက်စွာဆက်လက်ဆောင်ရွက်ကြပါသည်။

ကရင်၊ မြန်မာ နှင့်အခြားလူမျိုးပေါင်းစုံ ၏ချစ်ခင်လေးစားမှုကိုရရှိခဲ့သော ကွယ်လွန်သူ ကရင်အမျိုးသား ခေါင်းဆောင်ကြီး ဦးမန်းစောဘု၏ ၆၃ နှစ် မြောက် အောက်မေ့ဘွယ်အခမ်းအနားကို နေ့လည် ၁း၄၅ နာရီအချိန်တွင် ကျင်းပပြီးစီးသွားခဲ့ပါသည်။

#မန်းစောဘု
Karen History and Karen Political News

27/08/2021

#နိုင်ငံမဲ့လူမျိုးတမျိုး၏ဘဝ

The life of Stateless Nation

ကရင်လူမျိုးတို့သည် ယနေ့အချိန်ထိ နိုင်ငံမဲ့လူမျိုးတမျိုးအ ဖြစ် ကမ္ဘာ့အလယ်၌ နေထိုင်ကြရသည်။ မည်သည့်သက်‌သေခံကဒ်ပြားမှကိုင်ဆောင်ခြင်းမရှိဘဲ ဝေးလံခေါင်ဖျားသည့်အရပ်များ၌ နေထိုင်ကြရသည်။ လွတ်လပ်၍အချုပ်အပိုင်နယ်မြေတခုကို ထူထောင်နိုင်ခြင်းမရှိသော လူမျိုးတမျိုးကို မည်သူမှ အသိအမှတ်ပြုခြင်း မရှိပေ။ နယ်မြေတခုအတွင်း၌ အသက်ရှင်နေထိုင်ရသော်လည်း ခွဲခြားဆက်ဆံခံရခြင်း၊ ဖိနှိပ်အနိုင်ကျင့်ခံရခြင်းများကို တဘဝလုံးခံနေရမည်ဖြစ် သည်။ ကျွန်အဖြစ်သာ သဘောထားဆက်ဆံခြင်းခံရမည်။ ထိုကဲ့သို့သောအဖြစ်မျိုးကို ကရင်များခံနေရသည်။ စစ်ပြေးရန်အတွက် အမြဲပင်ပြင်ဆင်ရသည်။ ဗမာစစ်သားတို့၏သတ် ဖြတ်မှုမှလွတ်မြောက်ရန်အတွက် အမြဲပင်ပြင်ဆင်ထားရသည်။ အကြောက်တရားများဖြင့် နေ့စဉ်နေထိုင်ရသည်။

တရက်တွင် (၂၄) နာရီရှိပြီး နိုင်ငံတကာရှိပြည်သူများသည် နည်းဆုံး (၈) နာရီ အလုပ်လုပ်၍ ဖြစ်နိုင်ပါက ထို့ထက်မက အလုပ်လုပ်ကြပါသည်။ ကရင်များကမူ ဗမာစစ်သားတို့၏အ ခြေအနေ/ရန်သူအခြေအနေကိုကြည့်ကာ အသက်ရှင်ရပြီး ရှောင်ပုန်းနေရသည်ကများသည်။ ညနေ မှောင်လာပြီးဆိုပါက အားလုံးအသံတိတ် မီးပိတ်ကာ တိတ်ဆိတ်ငြိမ်သက်စွာ တညလုံးအိပ်နေရပါသည်။ ဓာတ်မီးပင်မထိုးရဲသည့်ဘဝဖြစ် သည်။ နံနက် အလင်းရောင်ထွက်လာပြီး ဆိုပါက လျှင်မြန်စွာ ချက်ပြုတ်ပြီး ဗိုက်ဖြည့်ရပါသည်။ မီးခိုးမထွက်အောင် သတိကြီးစွာထားရပါသည်။ ထို့နောက် တနေ့လုံးတိတ်ဆိတ်စွာ နေ ထိုင်ရပြီး သွားလာလှုပ်ရှားမှု၌ လွန်စွာသတိထားရပါသည်။ ဗမာစစ်သားမမြင်အောင်၊ မရိပ်မိအောင် အစစ အရာရာ ဆင် ခြင်နေထိုင်ရပါသည်။ တရက်တွင် အနည်းဆုံး (၁၂) နာရီခန့် အမှောင်ထဲတွင်နေရ သို့မဟုတ် အိပ်ရပါသည်။ အခြေအနေပေါ်မူတည်၍ တရက်တွင် နံနက်စာထမင်းတနပ်သာစားရပြီး ကျေနပ်ရသည့် နေ့များလည်း မရေတွက်နိုင်ပင်။

ထို့ထက်ဆိုးသည်မှာ ဒေသခံကရင်ပြည်သူများကို လူမဆန်စွာပြုမူဆက်ဆံခံရပြီး အကြမ်းဖက်အနိုင်ကျင့်မှုများ၊ မုဒိန်း ကျင့်သတ်ဖြတ်မှုများကို (နော်မုနော်၊ စောအိုမူး) နေ့စဉ်ခံနေရသည်။ ကရင်ပြည်သူများ နေထိုင်သည့်ကျေးရွာပေါ်သို့ အ ချိန်မရွေးလက်နက်ကြီးကျည်များ ကျရောက်ခြင်းကြောင့်လည်း အပြစ်မဲ့လူထုများ အမြဲလိုလိုသေဆုံး၍ ထိခိုက်ဒဏ် ရာကြရပါသည်။ ကရင်တို့၏လူနေမှုဘဝကို စစ်ပြေးဘဝအ ဖြစ်၊ ဒုက္ခသည်များအဖြစ် ဗမာစစ်သားနှင့် လူမျိုးကြီးဝါဒသ မားများကဖန်တီးပေးနေကြသည်။ မိမိတို့ဘဝတလျှောက်လုံး ပင်ပန်းကြီးစွာရုန်းကန်ကြိုးစားထားပြီး စုဆောင်းထားသောပစ္စည်းများ၊ တည်ဆောက်ထားသောအိုးအိမ်များကိုလည်း အချိန်တိုအတွင်း၌ ဗမာစစ်သားတို့၏ မီးရှို့ဖျက်စီးမှုကို ကရင်လူထုများ မကြာခဏခံနေရသည်။ ထိုသို့ဖြစ်ရခြင်းမှာ ကရင်များသည် နိုင်ငံမဲ့လူမျိုးတမျိုး ဖြစ်နေခြင်းကြောင့် ဖြစ်သည်။

ကိုယ်တိုင် စစ်ပြေးဘဝကြုံဖူးခြင်း၊ စစ်ဘေးဒဏ်ခံဖူးခြင်း၊ ဒုက္ခသည်ဖြစ်ဖူးခြင်း မရှိဘူးဆိုပါက နိုင်ငံမဲ့လူမျိုးတမျိုး ၏ဒုက္ခကို နားလည်ပေးနိုင်မည်မဟုတ်သလို ကိုယ်ချင်းစာပေးနိုင်မည်လည်းမဟုတ်ပေ။ မည်သို့ပင်ဖြစ်စေကာမူ ကရင်များအနေဖြင့် ခေတ်ကာလအဆက်ဆက်ခံနေရသည့် ဖိနှိပ်အနိုင်ကျင့်မှုများ၊ အကြမ်းဖက်မှုများကို အဆုံးသတ်ချင်ပါက နိုင်ငံမဲ့ဘဝမှလွတ်မြောက်အောင် အရင်ဆုံးကြိုးစားရမည်ဖြစ်သည်။ နိုင်ငံမဲ့ဘဝမှလွတ်မြောက် အောင်ကြိုးစားနိုင်ခြင်းမရှိပါက ဆွေစဉ်မျိုးဆက် တသက်လုံးဆက်လက်ကျွန်ခံရမည်ဖြစ်သည်။ နိုင်ငံမဲ့လူမျိုးတမျိုး၏ ဖြတ်သန်းရသည့် ခရီး သည် အလွန်ပင်ခါးသီးလွန်းပါသည်။ ဤမျိုးဆက်မှာပင် အ ဆုံးသတ်သင့်ပြီး ဖြစ်သည်။

Pto. Crd.

26/08/2021

>ပဒိုမန်းရှာလားဖန်းရဲ့ အကြံပြုချက်(4) ခု
(1) ကရင်လူမျိုးတိုင်း ကရင်နေ့ထူးနေ့မြတ်များ အခမ်းအနားများ၌ ကရင်ရိုးရာဝတ်စုံကို ဝတ်ဆင်ကြဖို့
(2) လာမည့်ကရင်မျိုးဆက်သစ်များအား ကရင်နာမည်များ မှည့်ခေါ်သွားကြဖို့
(3) ကရင်လူမျိုးအချင်းချင်း ကရင်စကားများဖြင့် ပြောဆိုဆက်ဆံကြဖို့
(4) ကရင်လူမျိုးအချင်းချင်း လက်ထပ်ထိမ်းမြားကြဖို့

>ကရင်လူမျိုးများ ကြွေးကြော်သံ (4)ရပ်
(1) ကရင်ပြည်နယ် ချက်ချင်းပေး
(2) ကရင်တစ်ကျပ် ဗမာတစ်ကျပ် ချက်ချင်းပြ
(3) ပြည်တွင်းစစ် အလိုမရှိ
(4) လူမျိုးရေး အဓိကရုဏ်း အလိုမရှိ

>စောဘဦးကြီး မူ (4)ချက်
(1) လက်နက်ချစကား အလျင်းမပြောရ
(2) ကရင်လက်နက် ကရင်လက်ထဲတွင်သာရှိရမည်
(3) ကရင်ပြည်အသိမှတ်ပြုခြင်းနှင့် ပြီးပြည့်စုံရမည်
(4) ကရင့်ကံကြမ္မာ ကရင်ဖန်တီးခွင့် ရှိရမည်

26/08/2021

ကရင့်အမျိုးသားအလံတော်အကြောင်း
# # # # # # # # # # # # # # # # # # # # # # # # #

၁၉၃၀ ခုနှစ်မှ ၁၉၄၀ ခုနှစ်အတွင်း ဒေါကလုအသင်းကြီးမှ လွှတ်တော် အမတ်ခေါင်းဆောင်ကြီးများ၏ ကြိုးပမ်းမှုကြောင့် ကရင့်အမျိုးသားနှစ်သစ်ကူး၊ ကရင့်အမျိုးသားသီချင်း၊ ကရင့်အမျိုးသားအလံတော်အား နိုင်ငံတော်မှ အသိ အမှတ်ပြုပြီးဖြစ်သည်။ ထိုအချိန်တွင် ဒေါကလုအသင်းကြီး၏ဥက္ကဋ္ဌမှာ ဆရာ စံဘော် ဖြစ်သည်။ ကရင့်အမျိုးသားအလံတော် ပေါ်ပေါက်လာစေရန်နှင့် ကရင်တစ်မျိုးသားလုံး သဘောတူလေးစားအသိအမှတ်ပြု တန်ဖိုးထားရန် ကရင်အမျိုးသားအလံတော်ပုံစံ ဒီဇိုင်းပြိုင်ပွဲတစ်ရပ်ကို ကျင်းပပြီး ၄င်းတို့ထဲမှ အကောင်းဆုံးတစ်ခု ကို ရွေးချယ်ရန် အတညျပွုခဲု့ရာ အနယ်နယ် အရပ်ရပ်မှ ကရင့်အမျိုးသားအလံတော်ပုံစံဒီဇိုင်း တစ်ရာကျော် လက်ခံရရှိခဲ့သည်။ ၄င်းတို့ထဲမှ (၁၂) ခု ကို စကာတင် ရွေးချယ်နိုင်ခဲ့သည်။ ၄င်းအလံ (၁၂) ခု ထဲမှ (၃)ခု ကို ဆက်လက် ရွေးချယ်ခဲ့ပြန်သည်။ ၄င်း(၃) ခု ထဲမှ နောက်ဆုံးတစ်ခုကို ရွေးချယ် ရာ ဝန်ကြီးမန်းဘခင် တင်ပြသည့် ဖားစည်ပါသည့်အလံကို ရွေးချယ်ခဲ့သည်။ ဒုတိယ ရွေးချယ်ခံရသော ဆရာမိုးလို၏အလံမှာ နေရောင်ထွက်လာသော ပုံစံ ပါရှိပြီး၊ တတိယရွေးချယ်ခံရသော ဒေါက်တာဘစောဒွေး၏အလံမှာ ဆင်ဖြူ တစ်ကောင် ပါရှိသည်။ အလံ(၃)ခု၏ အဓိပ္ပာယ်များကို လေ့လာဖော်ထုတ်ပြီး နောက် ဝန်ကြီးမန်းဘခင် တင်ပြသော အလံအား ပထမအဖြစ် ရွေးချယ်ခဲ့ကြ သည်။ ဝန်ကြီးမန်းဘခင် တင်ပြသော အလံပုံစံအား တစ်နိုင်ငံလုံးရှိ ခေါင်းဆောင် များထံ အတည်ပြုရန် တင်ပြခဲ့သည်။ ထိုအချိန်မှစ၍ ထိုအလံအား ကရင် တစ်မျိုးသားလုံး၏ အမျိုးသားအလံတော်အဖြစ် အသိအမှတ် ပြုခဲ့ပြီး ယနေ့ ထိတိုင် အသုံးပြုလျက်ရှိသည်။

ဝန်ကြီးမန်းဘခင်ရှင်းပြသော ကရင်အမျိုးသားအလံတော်တွင် ပါရှိ ချက်နှင့် အဓိပ္ပာယ်မှာ အောက်ပါအတိုင်းဖြစ်သည်။

(၁) ကရင့်အမျိုးသားအလံတော် အကျယ်-အရှည်(အကျယ်အဝန်း)
ကေအဲန်ယူ- ကရင့်အမျိုးသားအလံတော် အပြည့်အစုံ (Standard Size) အလျား၊ အနံမှာ အောက်ပါအတိုင်းဖြစ်သည်။

- Length(အလျား)-၉ပေ (၁၀၈ လက်မ)

- Breadth (အနံ)-၅ပေ (၆၀ လက်မ)




ကရင့်အမျိုးသားအလံတော်အရောင် သုံးရောင်ခြယ်။

- ထိပ်ဆုံးတွင်ရှိသောအရောင်မှာ အနီရောင် (Crimson Red) ဖြစ်သည်။

- အလယ်တွင်ရှိသောအရောင်မှာ အဖြူရောင် (White) နှင့်

- အောက်ဆုံးတွင်ရှိသောအရာင်မှာ အပြာရောင် (Navy Blue) တို့ဖြစ်သည်။

(၂) (က) ကရင့်အမျိုးသားအလံတော်ရှိအရောင်များ၏ အဓိပ္ပာယ်မှာ-
(၁) အနီရောင်၏အဓိပ္ပာယ်မှာ- ရဲရင့်ခြင်း၊ သွေးကဲ့သို့ ရဲရဲတောက် သတ္တိ ဗျတ္တိနှင့် အားအင်အပြည့်ရှိခြင်း။

(၂) အဖြူရောင်၏အဓိပ္ပာယ်မှာ- ဖြူစင်သန့်ရှင်းခြင်း၊ စိတ်ထားဖြူစင် ကောင်းမွန်ခြင်း။

(၃) အပြာရောင်၏အဓိပ္ပာယ်မှာ- ဖြောင့်မတ်မှန်ကန်ခြင်း၊ ခေါင်းဆောင် နှင့် တိုင်းပြည်အပေါ်သစ္စာရှိခြင်း။

(၂) (ခ) နေရောင်ဖြာထွက်ခြင်းအဓိပ္ပာယ်
(၁) နေရာင်ဖြာထွက်သည့် အလျား (Length) လိုက် စုစုပေါင်း အကျယ် အဝန်းမှာ အလံတော်၏ အလျား ၃ ပုံ ၁ပုံ- ၃ပေ (၃၆ လက်မ)ရှိပြီး အလံတော်၏ လက်ဝဲဘက်တွင် ရှိသည်။

(၂) နေရောင်ဖြာထွက်သည့် အနံ (Breadth) စုစုပေါင်းအကျယ်အဝန်းမှာ ၂ ပေ (၃၀ လက်မ)ရှိပြီး အလံတော်၏ အနံတစ်ဝက်တိတိရှိသည်။

(၃) နေရောင်ဖြာထွက်သည့်အလျား (Length) ၃ပုံ ၁ပုံ တိတိ ရှိသော ကြောင့် တစ်ပုံလျင် ၁ပေ (၁၂- လက်မ) စီရှိမည်ဖြစ်သည်။ နေဝန်းမှာ အလယ်တွင်ရှိပြီး (Diameter) အချင်း ၁၂ လက်မ ဖြစ်၍ နေဝန်း၏တစ်ဝက် အချင်းဝက် (Radius) ၆လက်မ ရှိသည်။

(၄) နေရောင်ထွက်သည့် အလယ်တည့်တည့်မှစပြီး ဖြာထွက်သည့်အရှည် မှာ ၂ပေခွဲ (၃၀လက်မ)တိတိ ရှိသည်။ အလယ်တည့်တည့်တွင်ရှိသော နေရောင်ခြည်၏အရှည်မှာ ၂ပေ (၂၄လက်မ) ရှိသည်။ နေရောင်ဖြာ ၂၄ လက်မကို ၃ပိုင်း အညီအမျှ အချိုးချ၍ ဖားစည်မှာ ၈ လက်မ ရှိသည်။ နေရောင်ဖြာထွက်သည့် ၂ခုပေါင်း အရှည်သည် ၂၂ လက်မ ရှိသည်။ ကရင့်အမျိုးသားအလံတော် အပြည့်အစုံကို ဗဟို ဌာနချုပ်တွင် လွှင့်ထူနိုင်ပြီး၊ အလံတော် ၂/၃ ဆိုဒ်ကို ခရိုင်အဆင့်၊ အလံတော် ၁/၂ဆိုဒ်ကို မြို့နယ်အဆင့်တွင် လွှင့်ထူနိုင်သည်။

(၃) တက်သစ်စနေဝန်း၏ အဓိပ္ပာယ်
(က) နံနက်နေတစ်ဝက်၏ အဓိပ္ပာယ်မှာ နေထွက်စဉ်အတွင်း (သို့မဟုတ်) တက်သစ်စ နေဝန်း၏ အဓိပ္ပာယ် မှာ ကရင်အမျိုးသားများ၏ တိုးတက် ကြီးပွားမှုမှာ တက်သစ်စ နေဝန်းကဲ့သို့ အင်နှင့်အားနှင့်ရှိသည်ကို ပုံဆောင်သည်။

(ခ) နေဝန်း (၉)ခု၏အဓိပ္ပာယ်မှာ ရှေးဘိုးဘွား၊ ဘီဘင်တို့၏စကားအရ ကရင်တို့နေထိုင်ရာ ဒီကိုးဒီ အရပ်ကို ပုံဆောင်သည်။

ဒီကိုးဒီမွာ

(၁) ဧရာဝတီ

(၂) သာယာဝတီ

(၃) ကေတုမတီ- တောင်ငူ

(၄) ဒွရဝတီ

(၅) ဓညဝတီ

(၆) ဇေယျဝတီ

(၇) ကန္တာရဝတီ

(၈) ဟံသာဝတီ

(၉) မြဝတီ

အဓိပ္ပာယ်မှာ ကရင်လူမျိုးများမှာ တစ်နိုင်ငံလုံးအတွင်း နေထိုင်ကြ သည်ကို ဆိုလိုသည်။
(၄) ကရင့်အမျိုးသားအလံတော်ပေါ်ရှိ ဖားစည် ကရင့်အမျိုးသားအလံတော်ပေါ်ရှိ ဖားစည်အကြောင်း အဓိပ္ပာယ် အပြည့်အစုံမှာ အောက်ပါအတိုင်း ဖြစ်သည်။ ကရင့်ဖားစည်ကို တစ်ဖက် မြင်ရသော အနေအထားတွင်သာ မြင်တွေ့နိုင်၍-
(၁) ဖားစည်မျက်နှာပြင် အရှည်အနား ၂ ဖက် အကျယ်အဝန်းသည် (၁၂) လက်မ ရှိသည်။

(၂) ဖားစည်မျက်နှာပြင် အကျဉ်းအနား ၂ ဖက် အကျယ်အဝန်းသည် (၆) လက်မ ရှိသည်။

(၃) ဖားစည်ဘေးမျက်နှာပြင်အကျယ်မှ နောက်ဆုံးအထိ (၆)လက်မ ရှိ သည်။

(၄) ဖားစည်၏ ခါးအရှည် (၈) လက်မ။

(၅) ဖားများမှာ လက်ယာဘက်မှ လက်ဝဲသို့ ဖားစည်မျက်နှာပြင်ပေါ်တွင် ပတ်ထားကြသည်။ ဖားစည်မှာ လှပတင့်တယ်စေရန် ထည့်သွင်းထား ခြင်း ဖြစ်သည်။


ဖားစည်မှာ ယနေ့အထိ ကရင်အမျိုးသားတို့၏ ရိုးရာယဉ်ကျေးမှုတစ်ခု ဖြစ်ပြီး အသုံးပြုရာတွင်လည်း အချိန်အခါပေါ်မူတည်၍ အဓိပ္ပာယ်အမျိုးမျိုး ရှိ သည်။ ဖားစည်မှာ အမျိုးမျိုးရှိပြီး အဓိကအားဖြင့် ပျော်ပွဲရွှင်ပွဲများတွင် သုံးလေ့ ရှိသည်ကိုတွေ့ရသည်။

စစ်တိုက်ထွက်သည့်အခါတွင်လည်း အသုံးပြုလေ့ရှိပြီး ဖားစည်ကို အသုံးပြုခြင်းသည် ကရင် တစ်မျိုးသားလုံးနှင့်ဆိုင်သော အကြောင်းအရာဟု သိမှတ်နိုင်သည်။

တတ်သိပညာရှင်များ၏ စကားအရ ရွှေစများဖြင့် ပြုလုပ်ရသော ကြောင့် အရောင်မှာ ကြေးဝါရောင် ဖြစ်သည်။ ထို့ကြောင့် ကရင့်အမျိုးသား ဖားစည်ကို ကြေးဝါဖြင့်ပြုလုပ်လျင် အသင့်တော်ဆုံး ဖြစ်သည်။ အဖြူရောင် ဖားစည်ကို လုပ်ဆောင်ရာတွင်လည်း ဖားစည်၏ ဘေးပတ်လည်တွင် လှပစွာ ပေါ်လွင်စေရန် သွန်းလုပ်ကြသည်။
(၅) ကရင့်အမျိုးသားအလံတော် အသုံးပြုရန်အတွက် စည်းကမ်းချက်များ
(က) အလံတော်အသုံးပြုခြင်းအကြောင်း

ကြှနျုပျတို့သညျ လွတ်လပ်သောလူမျိုးတစ်မျိုး၏ အထိမ်းအမှတ်အဖြစ် ကရင့်အမျိုးသားအလံတော်အား လွှင့်ထူရာတွင်လည်းကောင်း၊ ချိတ်ဆွဲရာ တွင်လည်းကောင်း အသုံးပြုနိုင်သည်။ ပစ္စည်းများ ထုပ်ပိုးရာတွင်လည်းကောင်း၊ လိုက်ကာများအဖြစ် အသုံးပြုခြင်းငှာလည်းကောင်း အသုံး မပြုသင့်ပါ။ အမျိုး သား အလံတော်ပေါ်တွင်လည်း စာလုံးများရေးခြင်း၊ ပုံများဆွဲခြင်း၊ ညစ်ပေ အောင်ပြုလုပ်ခြင်း မပြုလုပ်ရပါ။ အစဉ်အလာအရ အပြင်ဘက်တွင် မိုးလေဝသ အခြေအနေကောင်းချိန်ဖြစ်သည့် နံနက် စောစောအချိန်မှ နေဝင်ချိန်အထိ လွှင့် ထူလေ့ရှိသည်။ နေ့ထူးနေ့မြတ် အစီအစဉ်များဖြစ်သည့် အမျိုးသားပွဲတော်များ တွင် ညဘက်အချိန်များတွင်ပါ အသုံးပြုနိုင်ပါသည်။

မိုးလေဝသ အခြေအနေကောင်းသည့် နေ့များတွင်လည်းကောင်း၊ အများပြည်သူရုံးပိတ်ရက် အခါကြီးရက်ကြီးများတွင်လည်းကောင်း၊ ခေါင်း ဆောင်များ၏ စီစဉ်မှုအရ အသံလွှင့်သည့်အချိန်တွင်လည်းကောင်း တစ်နေ့လုံး လွှင့်ထူနိုင်သည်။ ကရင့်အမျိုးသားအလံတော်ကို အစိုးရရုံးများတွင်လည်း ကောင်း၊ စာသင်ကျောင်းများ၏ ရှေ့တွင်လည်းကောင်း၊ သတ်မှတ်ထားသော နေ့ထူးနေ့မြတ်များတွင်လည်းကောင်း လွှင့်ထူနိုင်သည်။ ကရင့်အမျိုးသား အလံတော်ကို လွှင့်တင်ရာတွင်လည်းကောင်း၊ ဖြုတ်ချရာတွင်လည်းကောင်း အစီအစဉ်ဖြင့် လေးစားစွာပြုလုပ်ရမည်။ ကရင့်အမျိုးသား အလံတော်ကို မြေပေါ်သို့ ခခြင်း၊ ရေတွင်မျှောခြင်း၊ တွန့်ခေါက်စေခြင်း မပြုလုပ်ရပါ။ စစ်ဘက် ဆိုင်ရာများ၌ လွှင့်ထူရာတွင်လည်းကောင်း၊ ဖြုတ်ချရာတွင်လည်းကောင်း အထူးအစီစဉ်ဖြင့် ပြုလုပ်ရသည်။

(ခ) ကရင့်အမျိုးသားအလံတော် အသုံးပြုခြင်း


(၁) ကရင့်အမျိုးသားအလံတော်ကို လွှင့်ထူရာတွင် အလံတော်၏ နေ ထွက်ရာ အမှတ်အသားနှင့် ဖားစည်ရှိရာ အမှတ်အသားကို အပေါ် ဘက်တွင် အမြဲတမ်းထားရှိရမည်။ ကရင့်အမျိုးသားအလံတော်ကို ခေါင်းပေါင်းခြင်း၊ အစားအစာထုပ်ပိုးခြင်း၊ ကားနောက်ဘက်တွင် ချိတ်ဆွဲခြင်း၊ ကားဘေးနားတွင် ချိတ်ဆွဲခြင်း မပြုလုပ်ရပါ။ ကရင့် အမျိုးသား အလံတော်ပေါ်တွင် စာလုံးများရေးသားခြင်း၊ ညစ်ပေစေ ခြင်းများ မပြုလုပ်ရပါ။ ကားပေါ်တွင် အသုံးပြုလိုပါက ပုံတွင်ပြထား သည့်အတိုင်း စိုက်ထူရမည်။ ကရင့်အမျိုးသားအလံတော်အား ပြောင်းပြန်(ဇောက်ထိုး) လွှင့်ထူခြင်းအား မလုပ်ဆောင်ရပါ။ အကယ် ၍ လုပ်ဆောင်လိုပါက ထိုအချိန်သည် ကြီးမားသောဝမ်းနည်းစရာ ဖြစ်နေချိန်၊ ကြောက်မက်ဖွယ်ရာအဖြစ်ဆိုး ကျရောက်နေချိန်၊ အသက်ဘေးမှ လွတ်မြောက်ရန်အတွက် အကူအညီ လိုအပ်ချိန်တွင် မှသာ အလံတော်အား ပြောင်းပြန်(ဇောက်ထိုး)ထား လွှင့်တင်၍ ကယ်တင်ရန် (SOS) အဓိပ္ပာယ် Save Our အနေဖြင့် သတင်း ပေး အကြောင်းကြားရသည်။

(၂) ကရင့်အမျိုးသားအလံတော်အား တစ်ခြားအလံတော်များနှင့် လွှင့်ထူ ရန် လိုအပ်ပါက အလံတော်သည် လက်ယာဘက်တွင်ရှိရမည် ဖြစ် သည်။ အလံတော်အား တခြားအလံများနှင့်အတူ ချီတက်ရမည် ဆိုပါက ကရင့်အမျိုးသားအလံမှာ အရှေ့ဆုံးတွင် ရှိရမည်ဖြစ်ပြီး ကိုင်ဆောင်သူ၏ ယာဘက်လက်တွင် ရှိရမည်။


(၃) အလံတော်အား တခြားအလံနှင့်တိုင်ကဲ့သို့ စိုက်ထူမည်ဆိုပါက ကရင့် အမျိုးသားအလံတော်မှာ အရှေ့ဘက်၊ လက်ယာဘက်တွင် ရှိရမည် ဖြစ်ပြီး ကြည့်ရှုသူဘက်၏ လက်ဝဲဘက်တွင် ရှိရမည်ဖြစ်သည်။ ကရင့် အမျိုးသားအလံတော် ၂ ခု လွှင့်ထူခြင်း မပြုလုပ်ရပါ။


(၄) ကရင့်အမျိုးသားအလံတော်အား ခရိုင်အလံ၊ မြို့နယ်အလံများ သာ မက တစ်ခြားအဖွဲ့အလံများနှင့်အတူ လွှင့်ထူရမည်ဆိုပါက ကရင့် အမျိုးသားအလံတော်ကို အလယ်တည့်တည့်တွင် စိုက်ထူရမည်ဖြစ် ပြီး တစ်ခြားအလံများထက် ပို၍မြင့်အောင် ထားရှိရမည် ဖြစ်သည်။

(၅) ကရင့်အမျိုးသားအလံတော်အား ခရိုင်အလံ၊ မြို့နယ်အလံများကို တိုင်တစ်တိုင်တည်းတွင် စိုက်ထူရမည်ဆိုပါက ကရင့်အမျိုးသား အလံ တော်ကို အပေါ်ဆုံးတွင်ထားရှိရမည်ဖြစ်သည်။ တိုင်တစ်တိုင်ပေါ် တွင် နိုင်ငံတော်အလံ ၂ ခု ကို တစ်ပြိုင်တည်း စိုက်ထူခြင်း မပြုလုပ် ရပါ။

(၆) တစ်ခြားနိုင်ငံတော်အလံများနှင့် လွှင့်ထူရန် လိုအပ်ပါက အလံတိုင်း တူညီသော အရွယ်အစား အမြင့်ပေ တူညီရမည် ဖြစ်ပြီး တစ်တိုင် ချင်းစီ စိုက်ထူရန် လိုအပ်သည်။ နိုင်ငံတကာ စည်းမျဉ်းစည်းကမ်းများ အရ နိုင်ငံတစ်နိုင်ငံ၏အလံတော်သည် တစ်ခြားသော နိုင်ငံ တစ်နိုင်ငံ ၏ အလံထက်မြင့်ရမည်ဟု သတ်မှတ်ထားခြင်း မရှိသကဲ့သို့ အားလုံး တူညီစွာ လွှင့်ထူရန် လိုအပ်သည်။

(၇) ကရင့်အမျိုးသားအလံတော်အား ပြတင်းပေါက်နားတွင် ချိတ်ဆွဲ၍ ဖြစ်စေ၊ ပြတင်းပေါက် တိုင်နားတွင်ဖြစ်စေ လွှင့်ထူလိုပါက နေရောင် ဖြာထွက်ရာနှင့် ဖားစည်ရှိရာဘက်ကို တိုင်နားတွင်ထား၍ ချိတ်ဆွဲ ရမည်။

(၈) ကရင့်အမျိုးသားအလံတော်အား ချိတ်ဆွဲခြင်းမဟုတ်ပဲ နံရံတွင် ကပ် ထားလိုပါက နေရောင်ဖြာထွက်ရာနှင့် ဖားစည်ရှိရာဘက်သည် အပေါ်ဘက်တွင်ရှိရမည်ဖြစ်ပြီး၊ ကြည့်ရှုသူ၏ လက်ဝဲဘက်တွင် ရှိရ မည်။ အလံတော်သည် ဖြန့်ကျက်လျက် အနေအထား တိုင်ပေါ်တွင် လွှင့်ထူသကဲ့သို့ လွတ်လပ်စွာ တည်ရှိရမည်။


(၉) ကရင့်အမျိုးသားအလံတော်အား အရှေ့အနောက်တည်ရှိသော လမ်းပေါ်တွင် ဖြတ်၍ ချိတ်ဆွဲမည်ဆိုပါက နေရောင်ဖြာထွက်ရာနှင့် ဖားစည်ရှိရာဘက်ကို မြောက်အရပ်တွင် ထားရမည်။ တောင်နှင့် မြောက် တည်ရှိသော လမ်းပေါ်တွင်ဖြတ်၍ ချိတ်ဆွဲမည်ဆိုပါက နေရောင် ဖြာထွက်ရာနှင့် ဖားစည်ရှိရာဘက်ကို အရှေ့ဘက်တွင် ထားရမည်။


(၁၀) ကရင့်အမျိုးသားအလံတော်အား ပလ္လင်ပေါ်တွင် အသုံးပြုမည်ဆိုပါ က စကားပြောမည့်သူ၏အနောက်ဘက် အပေါ်ဘက် နံရံပေါ်တွင် ချိတ်ဆွဲရမည်။ တိုင်ထောင်၍ချိတ်ဆွဲရမည် ဆိုပါက စကားပြောသူ၏ လက်ယာဘက်တွင် ထားရှိရမည်ဖြစ်ပြီး တစ်ခြားအလံများနှင့် စိုက် ထူရမည်ဆိုပါက အခြားအလံများမှာ လက်ဝဲဘက်တွင်ထားရှိရမည်။

(၁၁) ကရင့်အမျိုးသားအလံတော်အား အစည်းအဝေးတွင်လည်းကောင်း၊ဘုရားရှိခိုးကျောင်းတွင်လည်းကောင်း၊ ပလ္လင်ပေါ်တွင်လည်းကောင်း၊ စိုက်ထူရမည်ဆိုပါက အစည်းအဝေးတက် ရောက်သူများ၏ အရှေ့ဘက်တွင် လည်းကောင်း၊ ဘုရားရှိခိုးတက်ရောက်သူများ၏ အရှေ့ လက်ယာဘက်တွင် ထားရှိရမည်။ တစ်ခြားအလံများနှင့် စိုက်ထူမည် ဆိုပါက အခြားအလံများမှာ လက်ဝဲဘက်တွင် ထားရှိရမည်။

(၁၂) အောက်မေ့ဖွယ်အခမ်းအနား (Memorial Day) များတွင် ကရင့် အမျိုး သား အလံတော် တစ်ဝက်စိုက်ထူခြင်းအား မွန်းတည့်အချိန်အထိ လွှင့်ထူရမည်ဖြစ်ပြီး မွန်းတည့်အချိန်ပြီးနောက်ပိုင်းမှစ၍ အလံတိုင် ထိပ်သို့ ပြန်လည်လွှင့်တင်ရပြီး နေဝင်သည်အထိ စိုက်ထူရမည်။ အလံ တစ်ဝက်စိုက်ထူခြင်း၏ အဓိပ္ပာယ်မှာ ကရင်အမျိုးသားများအတွက် အသက်ပေးလှူခဲ့ကြသော အာဇာနည်များအား ဂုဏ်ပြုအလေးပြု ခြင်း ဖြစ်ပြီး၊ အလံတိုင်ထိပ်သို့ ပြန်လည် လွှင့်တင်ခြင်း၏ အဓိပ္ပာယ် မှာ လူမျိုးတစ်မျိုး ဆက်လက် အသက်ရှင်တည်ရှိနေခြင်းကို ဆိုလို သည်။

(၁၃) အမျိုးသားအလံတော် တစ်ဝက်လွှင့်ထူခြင်းသည် ဝမ်းနည်းခြင်း အထိမ်းအမှတ်ကို ပုံဆောင်ခြင်းဖြစ်သည်။ ပထမဦးဆုံး အလံတော်ကို ထိပ်ဆုံးအထိ လွှင့်ထူရမည် ဖြစ်ပြီး နောက်မှသာ အလယ်တစ်ဝက်သို့ လွှင့်ထူရမည် ဖြစ်သည်။ နေဝင်ချိန်တွင် အလံတော်အား ဖြုတ်သိမ်း ရာ၌ အလယ်တစ်ဝက်ခန့် လွှင့်ထူထားသော အလံတော်အား ထိပ် ဆုံးသို့ ပြန်လည်လွှင့်ထူပြီးမှသာ ဖြုတ်သိမ်းရမည်။

(၁၄) ကရင့်အမျိုးသားအလံတော်အား ဈာပန အခေါင်းတလားတွင် ဖုံး၍ အသုံးပြုလိုပါက နေရောင်ဖြာထွက်ရာနှင့် ဖားစည်ရှိရာဘက်သည် လူသေ အခေါင်း၏ ဦးခေါင်းပိုင်းတွင် ရှိရမည်ဖြစ်ပြီး လူသေခေါင်း၏ ဘယ်ဘက်တွင် ရှိရမည်။ အမျိုးသားအလံတော်အား တွင်းထဲသို့ မချ ရပါ။ အမျိုးသားအလံတော်အား ဇာအဖြစ် ဖုံးအုပ်ရန်သာ အသုံးပြု ရမည်။

(၁၅) ကရင့်အမျိုးသားအလံတော်အား ဗျည်းမှတ်ကျောက်တိုင်များ ဖွင့်လှစ်ရန်အတွက် ဖုံးအုပ်ရာတွင်လည်းကောင်း၊ ထွင်းရာတွင် လည်းကောင်း၊ ဖုံးအုပ်ရာတွင်လည်းကောင်း အသုံးပြုနိုင်သည်။ သို့သော်လည်း ပစ္စည်းများ ဖုံးအုပ်ရာတွင် အသုံးမပြုချေ။


(၁၆) ကရင့်အမျိုးသားအလံတော်အား ပြုပြင်ချုပ်လုပ်ခြင်း မလုပ်ရပါ။ ဟောင်းနွမ်းသွားသဖြင့် အရောင်များ မလှပတော့သဖြင့် အသုံးမပြု လိုတော့ပါက ပစ်စလတ်ခတ် မစွန့်ပစ်သင့်ပါ။ ရိုသေလေးစားစွာဖြင့် သိမ်မွေ့စွာ ဖျက်ဆီးစွန့်ပစ်သင့်ပါသည်။ အကောင်းဆုံးမှာ လေးစား သိမ်မွေ့စွာဖြင့် မီးရှို့ဖျက်ဆီးရမည်။

ကရင်လူမျိုးတွေက ဒီနိုင်ငံမှာ ဒီမိုကရေစီ စနစ်ကိုအရင်းဆုံးကျင့်သုံး ခဲ့သောလူမျိုးဖြစ်သည်။
.........HHKV. ......