24/07/2025
ΤΟ ΦΕΣΤΙΒΑΛ ΤΟΥ BAYREUTH 2025 ΣΕ ΑΠΕΥΘΕΙΑΣ ΜΕΤΑΔΟΣΗ ΑΠΟ ΤΟ ΤΡΙΤΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ
Επιμέλεια-Παρουσίαση; Θεόδωρος Λούστας / ΘΕΟΔΩΡΟΣ ΛΟΥΣΤΑΣ
Το ετήσιο φεστιβάλ του Bayreuth - στο οποίο παρουσιάζονται αποκλειστικά όπερες του Richard Wagner - αποτελεί κορυφαίο θεσμό της πολιτιστικής κληρονομιάς της Ευρώπης. Είναι ένα από τα δημοφιλέστερα και πλέον ενδιαφέροντα μουσικά φεστιβάλ του κόσμου.
Το Τρίτο Πρόγραμμα της Ελληνικής Ραδιοφωνίας θα μεταδώσει και εφέτος, απευθείας, μέσω της EBU, επτά παραγωγές από το ιστορικό θέατρο του Bayreuth:
Παρασκευή 25 Ιουλίου, στις 16.10: Oι αρχιτραγουδιστές της Νυρεμβέργης. Έναρξη ζωντανής μετάδοσης στις 17.00.
Hans Sachs, ο βαθύφωνος Georg Zeppenfeld.
Walther von Stolzing, o τενόρος Michael Spyres.
Eva, η υψίφωνος Christina Nilsson.
Tη Χορωδία και την Ορχήστρα του Φεστιβάλ του Bayreuth διευθύνει o Daniele Gatti.
Νυρεμβέργη, μέσα του 16ου αιώνα. Ο ιππότης Walther μόλις ήρθε στην πόλη. Ρωτά την Eva, που είχε γνωρίσει παλαιότερα, αν είναι αρραβωνιασμένη. Η παραμάνα της, Magdalena, τον πληροφορεί πως ο πατέρας της Eva, ο αρχιτραγουδιστής Veit Pogner, θα δώσει το χέρι της στον νικητή του μουσικο-ποιητικού διαγωνισμού που θα διεξαχθεί την επόμενη ημέρα. Η Eva εξομολογείται στον ιππότη πως επιθυμεί μόνο τον ίδιο.
Σάββατο 26 Ιουλίου, στις 18.00: Ο χρυσός του Ρήνου, πρώτο μέρος της σκηνικής τετραλογίας με γενικό τίτλο Το δακτυλίδι του Nibelung. Έναρξη όπερας στις 19.00.
Alberich, ο βαρύτονος Ólafur Sigurðarson.
Fricka, η mezzo-soprano Christa Mayer.
Wotan, ο μπασοβαρύτονος Tomasz Konieczny.
Freia, η υψίφωνος Christina Nilsson.
Fasolt, ο βαθύφωνος Patrick Zielke.
Faffner, ο βαθύφωνος Tobias Kehrer.
Tην Ορχήστρα του Φεστιβάλ του Bayreuth διευθύνει η Simone Young.
Η πλοκή της όπερας Ο χρυσός του Ρήνου και γενικότερα όλης της τετραλογίας, εστιάζεται σε ένα μαγικό δακτυλίδι, που προσφέρει στον κάτοχό του απόλυτη εξουσία και τη δυνατότητα να κυβερνήσει τον κόσμο. Διάφορα πρόσωπα συγκρούονται για την απόκτησή του. Σχεδιάζοντας το λιμπρέτο της τετραλογίας ο Wagner ακολούθησε αντίστροφη χρονική φορά, ως προς την εξέλιξη της υπόθεσης. Ο θάνατος του Siegfried – δηλαδή η παλαιότερη εκδοχή του Λυκόφωτος των θεών – υπήρξε η αρχική σύλληψη. Η πλοκή της υπόθεσης για τις υπόλοιπες τρεις όπερες, δηλαδή Ο νεαρός Siegfried – μετέπειτα απλώς Siegfried – H Baλκυρία και Ο χρυσός του Ρήνου προστέθηκε αργότερα, φθάνοντας μέχρι την αφετηρία, τη «ρίζα του κακού», δηλαδή την κλοπή του χρυσού από τις κόρες του ποταμού Ρήνου και την κατασκευή του δακτυλιδιού, από τον αποκρουστικό και δόλιο νάνο, Alberich.
Κυριακή 27 Ιουλίου, στις 16.00: Η Βαλκυρία, δεύτερο μέρος της σκηνικής τετραλογίας με γενικό τίτλο Το δακτυλίδι του Nibelung. Έναρξη όπερας στις 17.00
Siegmund, ο τενόρος Michael Spyres.
Sieglinde, η mezzo-soprano Jennifer Holloway.
Hunding, ο βαθύφωνος Vitalij Kowaljow.
Brünnhilde, η υψίφωνος Catherine Foster.
Wotan, ύπατος των θεών, o μπασοβαρύτονος Tomasz Konieczny.
Tην Ορχήστρα του Φεστιβάλ του Bayreuth διευθύνει η Simone Young.
Ο θεός Wotan εκδικείται τον χαμό του γιού του, Siegmund, σκοτώνοντας τον Hunding. Αποφασίζει να τιμωρήσει τη Βαλκυρία Brünnhilde, για την ανυπακοή της:
θα είναι πια θνητή γυναίκα, βυθισμένη σε αέναο μαγεμένο ύπνο σε βράχο βουνού. Ο άνδρας που θα την αφυπνίσει, θα την κάνει δική του. Ο Wotan καλεί τον θεό της φωτιάς Loge, να ανάψει έναν μαγικό πύρινο κύκλο, αποτρέποντας τους πάντες, εκτός από έναν ατρόμητο ήρωα.
Τρίτη 29 Ιουλίου, στις 16.10: Siegfried, τρίτο μέρος της σκηνικής τετραλογίας με γενικό τίτλο Το δακτυλίδι του Nibelung. Έναρξη όπερας στις 17.00
Siegfried, ο τενόρος Klaus Florian Vogt.
Mime, o τενόρος Ya-Chung Huang.
Οδοιπόρος, ο μπασοβαρύτονος Tomasz Konieczny.
Albericη, ο βαρύτονος Ólafur Sigurðarson.
Fafner, ο βαθύφωνος Tobias Kehrer.
Brünnhilde, η υψίφωνος Catherine Foster.
Tην Ορχήστρα του Φεστιβάλ του Bayreuth διευθύνει η Simone Young.
Ο άφοβος Siegfried καταφέρνει να ανακατασκευάσει το πανίσχυρο - αλλά θρυμματισμένο - σπαθί Nothung, για να αντιμετωπίσει τον δράκο Fafner, που φυλά σε σπήλαιο τον θησαυρό. O δόλιος Mime παρασκευάζει δηλητήριο για να εξοντώσει τον Siegfried και να αποκτήσει τον θησαυρό, μετά τη μονομαχία.
Tετάρτη 30 Ιουλίου στις 16.10: Parsifal. Έναρξη όπερας στις 17.00
Parsifal, ο τενόρος Andreas Schager.
Gurnemanz, ο βαθύφωνος Georg Zeppenfeld.
Kundry, η mezzo-soprano Ekaterina Gubanova.
Tη Xορωδία και την Ορχήστρα του Φεστιβάλ του Bayreuth διευθύνει ο Pablo Heras-Casado.
Eξέχουσα θέση στην όπερα έχουν δύο σύμβολα με χριστιανικό υπόβαθρο: το Ιερό Δισκοπότηρο (Graal) και η Λόγχη, με αναφορές στον Λυτρωτή, δίχως να κατονομάζεται ο Ιησούς. Σύμφωνα με τους θρύλους, το Graal είναι ένας μυστηριώδης δίσκος, κύπελο, λίθος ή άλλου είδους αντικείμενο με θαυματουργές δυνάμεις, που παρέχει ευτυχία, αιώνια νεότητα ή αστείρευτη ποσότητα νερού και τροφής. Στα λιμπρέτα των σκηνικών έργων Parsifal και Lohengrin, οι Ιππότες του Graal αντλούν υπεράνθρωπη δύναμη από αυτό.
Πέμπτη 31 Ιουλίου, στις 16.10: Το λυκόφως των θεών, τέταρτο και τελευταίο μέρος της σκηνικής τετραλογίας με γενικό τίτλο Το δακτυλίδι του Nibelung. Έναρξη όπερας στις 17.00
Siegfried, o τενόρος Klaus Florian Vogt.
Brünnhilde, η υψίφωνος Catherine Foster.
Hagen, o βαθύφωνος Mika Kares.
Gutrune, η υψίφωνος Gabriela Scherer.
Gunther, ο βαρύτονος Michael Kupfer-Radecky.
Tη Χορωδία και την Ορχήστρα του Φεστιβάλ του Bayreuth διευθύνει η Simone Young.
Στο τέλος της όπερας και παράλληλα της σκηνικής τετραλογίας του Wagner, η έκπτωτη Βαλκυρία Brünnhilde ανεβαίνει στο άλογό της, ορμά μέσα στις φλόγες και γίνεται παρανάλωμα του πυρός, μαζί με τη σωρό του αγαπημένου της, Siegfried. Το παλάτι των Gibichungen καταρρέει. Ο ποταμός Ρήνος σβήνει τις φλόγες. Ο δόλιος Hagen διεκδικεί το δακτυλίδι, αλλά οι κόρες του Ρήνου τον πνίγουν στον βυθό του ποταμού. Εορτάζοντας την επιστροφή του δακτυλιδιού, οι κόρες βλέπουν στον ουρανό μια κόκκινη εκτυφλωτική λάμψη. Ο πύργος της Walhalla – σύμβολο της κυριαρχίας των θεών – φλέγεται.
Παρασκευή 1 Αυγούστου, στις 16.10: Lohengrin. Έναρξη όπερας στις 17.00
Lohengrin, o τενόρος Piotr Beczała.
Heinrich, o βαθύφωνος Mika Kares.
Elsa, η υψίφωνος Elza van den Heever.
Τη Χορωδία και την Ορχήστρα του Φεστιβάλ του Bayreuth διευθύνει ο Christian Tielemann.
H μεσαιωνική ποίηση της Νότιας Ρηνανίας και των Κάτω Χωρών βρίθει από θρύλους για τον νεαρό ήρωα που μεταφέρεται σε πλεούμενο με τη βοήθεια κύκνου, ο οποίος σώζει μια κοπέλα, υπό τον όρο να μη μαθευτεί ποτέ η ταυτότητά του. O Lohengrin νικά σε μονομαχία ζωής και θανάτου, υπερασπίζοντας την τιμή της αθώας Elsa, που είναι θύμα δολοπλοκίας. Την παντρεύεται, υπό τον όρο να μην τον ρωτήσει ποτέ ούτε ποιος είναι, αλλά ούτε και από που προέρχεται.