18/08/2024
Η ημέρα που γεννήθηκε ο βασιλάς!
Το 1935 στις 8 Ιανουαρίου στο Tupelo του Mississippi η Gladys Presley φέρνει στον κόσμο δύο δίδυμα αγοράκια. Το ένα, ο Jesse Garon Presley, δεν τα κατάφερε και λίγο μετά άφησε τη τελευταία του πνοή. Το άλλο, που όπως πίστευε η μητέρα του πήρε όλα τα χαρίσματα του αδελφού του, έμελε να γίνει η μεγαλύτερη φυσιογνωμία που ανέδειξε ποτέ ο χώρος της μουσικής, γνωρίζοντας μiα απήχηση που κανένας άλλος δεν μπόρεσε να πλησιάσει. Το όνομα του, Elvis Aron Presley!
Το 1953 ένας νεαρός με μακριές φαβορίτες και ιδιαίτερο στυλ, περνά το κατώφλι της Sun Records, για να ηχογραφήσει, όπως λέει ο θρύλος, ένα τραγούδι αφιερωμένο στη μητέρα του. Η γραμματέας του Sam Phillips, ιδιοκτήτη της εταιρίας, του κάνει μία ερώτηση που γινόταν σχεδόν σε όλους, ‘’Εσύ σαν ποιόν τραγουδάς ;». ‘’Δεν τραγουδάω σαν κανέναν κυρία’’ ήταν η αφοπλιστική απάντηση που πήρε. Εκείνο ακριβώς το δευτερόλεπτο έγινε το ‘’Big Bang’’ για τη Rock μουσική. Μία τεράστια έκρηξη που γιγαντώθηκε, εξελίχθηκε και σήμερα φωτίζει τον ουρανό με χιλιάδες αστέρια. Αστέρια που οφείλουν τη λάμψη και την ύπαρξη τους στη σπίθα που το προκάλεσε και παραμένει διάχυτη ανάμεσα τους. Και η σπίθα αυτή δεν είναι άλλη από τον άνθρωπο που άλλαξε μια για πάντα τη μουσική, τον άνθρωπο που λατρεύτηκε όσο κανένας άλλος καλλιτέχνης, τον άνθρωπο που από την αρχή ως το τέλος δεν ήξερε τι έκανε. Τον Elvis Presley.
Από τις αρχές της δεκαετίας του ’50 ο Sam Phillips έψαχνε τη βρει έναν καινούργιο ήχο. Η Sun Records έδινε το βήμα σε νέους καλλιτέχνες, κυρίως μαύρους, να δείξουν το ταλέντο τους και να πειραματιστούν. Ο Elvis είχε κι αυτός την ευκαιρία του και μαζί με τον κιθαρίστα Scoτty Moore και τον Bill Black στο μπάσο (αργότερα προστέθηκε και ο DJ Fontana στα ντραμς). ΄΄Κάναμε ένα διάλειμμα όταν ξαφνικά ο Elvis άρχισε να τραγουδάει χοροπηδώντας δεξιά και αριστερά. Τότε ο Bill αρπάζει το μπάσο και μετά αρχίζω να παίζω και εγώ μαζί τους. Ο Sam Philips πετάχτηκε όρθιος και μας φώναξε: Δε ξέρω τι είναι αυτό που κάνατε, αλλά κάντε το πάλι!΄΄ Αυτά που περιέγραψε σε μία συνέντευξη ο Scoτty Moore, ήταν το έναυσμα για να δημιουργηθεί μία νέα μουσική, η οποία ήταν ουσιαστικά μία μίξη rhythm n blues και country, από την οποία ξεπήδησε πολύ γρήγορα ένας νέος ανατρεπτικός ρυθμός. Το rockabilly. Στις 5 Ιουλίου του 1954 ηχογραφήθηκε το περίφημο ‘’That’s All Right’’ και το μουσικό σύμπαν είχε αρχίσει πλέον να διαμορφώνεται …
Έψαχνα τους αληθινούς τραγουδιστές του Μισισιπή, αυτούς που δεν είχαν στον ήλιο μοίρα, σαν τον "Big Boy" Crudup΄΄ είχε δηλώσει κάποια στιγμή ο Elvis. Ήταν η ίδια εποχή που ο Sam Phillips εκτός από ένα νέο ήχο, έψαχνε έναν λευκό να τραγουδάει σαν μαύρος. Και αυτό το βρήκε στη φωνή του Elvis. Και όχι μόνο! Η σκηνική του παρουσία ήταν η φλόγα που έβαλε φωτιά σε όλο τον κόσμο!
Όταν άρχισε να δίνει τις πρώτες του συναυλίες, ο Elvis είχε πολύ τρακ πάνω στη σκηνή με αποτέλεσμα να μην μπορεί να συγκρατήσει το αριστερό του πόδι, με το οποίο έκανε συνεχώς νευρικές κινήσεις. Όταν ρώτησε τον Scoτty Moore τι ήταν αυτό που άρεσε τόσο πολύ στα κορίτσια ώστε να ουρλιάζουν συνέχεια, πήρε την αναπάντεχη απάντηση ΄΄Το αριστερό πόδι σου φίλε μου΄΄!
Και όταν στα τέλη του ‘55 το μέγεθος του Elvis άρχιζε ξεπερνάει αυτό της Sun Records, τότε βρέθηκε μπροστά του ο «συνταγματάρχης» Tom Parker για να αναλάβει το ‘’μανατζάρισμα’’ και να εκτοξεύσει τη καριέρα του στα ύψη. Από εκείνο το σημείο και μετά όλα εξελίχτηκαν με ιλιγγιώδη ταχύτητα. Το νεαρό παιδί με τους σηκωμένους γιακάδες, τις μακριές φαβορίτες και το πλούσιο κοκόρι κατάφερε να ξεσηκώσει ένα πρωτοφανές κύμα λατρείας που όμοιο του δεν υπήρξε ποτέ ξανά.
Τα πρώτα σημάδια βέβαια για το ‘’ξύπνημα’’ της νεολαίας είχαν ήδη γίνει λίγους μήνες πριν. Χιλιάδες νέοι είχαν ταυτιστεί με τους πρωταγωνιστικούς ρόλους στις ταινίες ΄΄The Wild One ΄΄ με τον Μarlon Βrando και ΄΄Rebel Without A Cause΄΄ με τον James Dean, ενώ το ‘’Rock Around the Clock’’ με τον Bill Haley και τους ‘’Κομήτες’’ του, είχε γίνει η πρώτη τεράστια rock’ n’ roll επιτυχία στην ιστορία της μουσικής. Η μεταπολεμική νεολαία της Αμερικής έψαχνε ταυτότητα και ο Elvis ήταν ο κατάλληλος άνθρωπος, την κατάλληλη χρονικά στιγμή.
Οι προκλητικές κινήσεις του πάνω στη σκηνή ξυπνούσαν τα καταπιεσμένα σεξουαλικά ένστικτα της νεολαίας, ενώ ο τρόπος με τον οποίο ερμήνευε τα τραγούδια του είχε μια χροιά επαναστατική, ξεφεύγοντας κατά πολύ από την ανεκτικότητα αλλά και τα στερεότυπα της κοινωνίας. Και όπως ήταν φυσικό το πιο συντηρητικό κομμάτι αυτής έβλεπε στο πρόσωπο του Elvis έναν μεγάλο κίνδυνο, που απειλούσε την τάξη και την ασφάλεια. Τον κατηγόρησαν για ανηθικότητα και ότι με τη μουσική του ενισχύει την αύξηση της εγκληματικότητας των νέων. Σε τηλεοπτικές εκπομπές έσπαζαν τους δίσκους του και έφτασαν στο σημείο σε κάποια τηλεοπτικά σόου οι κάμερες να τον δείχνουν από την μέση και πάνω!
Η πρώτη μουσική επανάσταση με κοινωνικές προεκτάσεις ήταν πλέον γεγονός, άσχετα αν ο ίδιος ο Elvis δεν είχε συνειδητοποιήσει απόλυτα τι γινόταν.
Τίποτα όμως δεν ήταν ικανό να σταματήσει τη ροή των πραγμάτων, γιατί μη ξεχνάμε ότι εκτός όλων των άλλων, υπήρχε και το μεγαλύτερο όπλο του, αυτό που δεν τον πρόδωσε ποτέ. Η ανεπανάληπτη φωνή του.
Ο Elvis ήταν ένας μοναδικός ερμηνευτής. Μπορούσε να τραγουδήσει το ίδιο καλά ένα εκρηκτικό rock’ n’ roll κομμάτι, ένα μελαγχολικό rhythm and blues, μία ερωτική μπαλάντα, ένα ατμοσφαιρικό gospel και φυσικά ένα οποιοδήποτε τραγούδι από το χώρο της country. Μετά την επιστροφή του από το στρατό το 1960, πειραματίστηκε ακόμα με την όπερα, ηχογραφώντας κλασικά ιταλικά τραγούδια μεταξύ των οποίων το περίφημο ‘’O’ Sole Mio’’ (‘’It’s Now or Never’’). Χωρίς να τον έχεις δει, η φωνή του και μόνο σε έκανε να τον λατρέψεις...Και μπορεί από το 1956 ως το ’58 οι χρυσοί και οι πλατινένιοι δίσκοι να είχαν γίνει ρουτίνα, η μεγαλύτερη όμως συμβολή του στη μουσική ήταν ότι κατάφερε να δώσει κύρος σε έναν ήχο που ήταν απαξιωμένος από το λευκό ακροατήριο, αλλά είχε συμβάλει τα μέγιστα στη δημιουργία του rock’ n ‘roll. Με τη φωνή του Elvis η μουσική των μαύρων μπήκε με το ζόρι στα σπίτια των λευκών! Το rhythm and blues απέκτησε υπόσταση και αναγνώριση. Οι διαχωριστικές γραμμές μεταξύ του χρώματος και της μουσικής σχεδόν έπαψαν να υπάρχουν, χωρίς καν οι περισσότεροι να προλάβουν να το συνειδητοποιήσουν. Στα πρώτα χρόνια της καριέρας του ο Elvis ηχογράφησε πολλά τραγούδια μαύρων μουσικών, σχεδόν άγνωστα στο ευρύ κοινό. Όταν αυτά με τις δικές του ερμηνείες γινόντουσαν επιτυχίες, ο περισσότερος κόσμος γνώριζε τις πρώτες εκτελέσεις οι οποίες ερχόντουσαν στο προσκήνιο. Κανείς ποτέ δεν τον κατηγόρησε ότι οικειοποιήθηκε τραγούδια άλλων, γιατί είχε ένα ακόμα μοναδικό χάρισμα. Μπορεί να μην έγραφε μουσική, αλλά τα τραγούδια που διασκεύαζε ήθελε να έχουν το δικό του προσωπικό στίγμα και να μην μοιάζουν με τις αυθεντικές εκτελέσεις. Κάτι που σχεδόν πάντα κατάφερνε.
Στο ίδιο χρονικό διάστημα ο ‘’βασιλιάς’’, έκανε και τα πρώτα του βήματα στον κινηματογράφο. Ήθελε να γίνει καλός ηθοποιός, σαν τον James Dean. Τα πρώτα δείγματα γραφής ήταν παραπάνω από ικανοποιητικά, αλλά λίγο μετά ήρθε η Χολιγουντιανή λαίλαπα της δεκαετίας του ’60. Τι κι αν όμως οι περισσότερες ταινίες ήταν ανούσιες, όλος ο κόσμος περίμενε πότε ο Elvis θα έπαιρνε τη κιθάρα του για να τραγουδήσει. Ακόμα και στις χειρότερες επιλογές του, οι θαυμαστές του συγχωρούσαν τα πάντα!
Θα μπορούσαν να τον δουν στο κινηματογραφικό του ντεμπούτο δίπλα στην Elizabeth Taylor και στην τελευταία του ταινία πλάι στην Barbra Streisand ενώ ακόμα θα μπορούσαν να τον απολαύσουν στον πρωταγωνιστικό ρόλο του ‘’West Side Story’’ μαζί με την Natalie Wood. Αντί αυτού τον είδανε πυγμάχο, ναυτικό, στρατιώτη, ραλίστα και χίλια δυό ακόμα, γιατί έτσι επέλεξε ο μάνατζερ του. Αντί λοιπόν να του γυρίσουν τη πλάτη, ήταν εκεί, πέρα από κάθε ερμηνεία και λογική!
elvis presley 1968
Και αυτός φρόντισε με τον ποιο απροσδόκητο τρόπο να τους το ξεπληρώσει μέσα σε λίγες ώρες! Ήταν 1968 όταν ο ‘’συνταγματάρχης’’ Parker, πρότεινε στον Elvis να πρωταγωνιστήσει σε ένα τηλεοπτικό σόου με …χριστουγεννιάτικα τραγούδια. Ο ΄΄βασιλιάς΄΄ για πρώτη φορά εναντιώθηκε απέναντι του σε τέτοιο βαθμό, ώστε να κινδυνέψει ακόμα και η συνεργασία τους. Αποφάσισε λοιπόν να πάρει την κατάσταση στα χέρια του και με συμπαραστάτη τον σκηνοθέτη Στηβ Μπάιντερμ, να φτιάξουν ένα τηλεοπτικό σόου βασισμένο σε τραγούδια απ’ όλο το φάσμα της καριέρας του. Έτσι και έγινε. Με δερμάτινο σύνολο, τσουλούφι και φαβορίτες βγαλμένες από τη δεκαετία του ’50 και ένα ύφος που αιχμαλώτιζε, αντίκρισε τις κάμερες λέγοντας ΄΄Αν γυρεύετε μπελάδες, ήρθατε στο κατάλληλο μέρος΄΄Αυτό ήταν. Ποτέ στην ιστορία της μουσικής, καλλιτέχνης δεν έλαμψε τόσο, όσο ο Elvis σε εκείνο το σόου.
Και μετά…. Και μετά ήρθε η δεκαετία του ’70. Είναι γεγονός ότι ο Elvis δέχτηκε σκληρές κριτικές για τις εμφανίσεις του, κυρίως στο Λας Βέγκας. Και μπορεί όντως κάποιες φορές να έμοιαζαν δικαιολογημένες, όμως ποτέ δεν πρέπει να παραγνωρίζουμε τις εκπληκτικές ερμηνείες του, που πλαισιωνόντουσαν από σπουδαίους μουσικούς αλλά και υπέροχες ενορχηστρώσεις. Ο Elvis ήταν πλέον ένας μοναδικός σόουμαν και οι εμφανίσεις του έμοιαζαν περισσότερο με λαϊκό προσκύνημα! Χαρακτηριστικό γεγονός ότι τη συναυλία του στη Χαβάη το 1973 παρακολούθησαν δορυφορικά 1,5 δισεκατομμύριο τηλεθεατές! Παρά τα προβλήματα υγείας πάντα έδινε τον καλύτερο εαυτό του, σεβόμενος το κοινό που τον αγαπούσε. Ένα κοινό που συμπεριλάμβανε προσωπικότητες όπως οι George Harrison, Bob Dylan, David Bowie και όχι μόνο… Μάλιστα κάποιοι απ΄ αυτούς κατέφευγαν σε ακραίες ενέργειες, όπως ο Bruce Springsteen το 1976 όταν πήδηξε τη μάντρα της Γρέησλαντ, στην ανεπιτυχή προσπάθεια του να τον συναντήσει από κοντά!
Και μπορεί όλοι εμείς που μεγαλώσαμε με τη μουσική του να μην καταφέραμε εξίσου να τον συναντήσουμε ποτέ, αλλά κατά έναν μαγικό τρόπο ο Elvis είναι πάντα δίπλα μας. Πάντα μας τραγουδάει στο αφτί τα αγαπημένα μας τραγούδια, πάντα προσπαθεί με το χαμόγελο του να βγάλει από το μυαλό μας τις άσχημες σκέψεις, πάντα στιγματίζει με τις νότες του τις πιο χαρούμενες στιγμές της ζωής μας. Θα είναι για πάντα εκεί, ο πιο πιστός μας φίλος, αυτός που δεν πρόκειται να μας προδώσει ποτέ….! Θα μας κοιτάζει εκεί ψηλά από τον θρόνο του, θα μας κλείνει το μάτι και θα μας λέει ‘’ Πολύ νωρίς έμαθα στη ζωή μου, πως χωρίς ένα τραγούδι η μέρα δεν θα τελείωνε ποτέ/ χωρίς ένα τραγούδι ο άνθρωπος φίλους δεν θα είχε/ χωρίς ένα τραγούδι ο δρόμος δεν θα ΄χε στροφές/και έτσι συνέχισα να τραγουδώ’’
Και αυτός φρόντισε με τον ποιο απροσδόκητο τρόπο να τους το ξεπληρώσει μέσα σε λίγες ώρες! Ήταν 1968 όταν ο ‘’συνταγματάρχης’’ Parker, πρότεινε στον Elvis να πρωταγωνιστήσει σε ένα τηλεοπτικό σόου με …χριστουγεννιάτικα τραγούδια. Ο ΄΄βασιλιάς΄΄ για πρώτη φορά εναντιώθηκε απέναντι του σε τέτοιο βαθμό, ώστε να κινδυνέψει ακόμα και η συνεργασία τους. Αποφάσισε λοιπόν να πάρει την κατάσταση στα χέρια του και με συμπαραστάτη τον σκηνοθέτη Στηβ Μπάιντερμ, να φτιάξουν ένα τηλεοπτικό σόου βασισμένο σε τραγούδια απ’ όλο το φάσμα της καριέρας του. Έτσι και έγινε. Με δερμάτινο σύνολο, τσουλούφι και φαβορίτες βγαλμένες από τη δεκαετία του ’50 και ένα ύφος που αιχμαλώτιζε, αντίκρισε τις κάμερες λέγοντας ΄΄Αν γυρεύετε μπελάδες, ήρθατε στο κατάλληλο μέρος΄΄Αυτό ήταν. Ποτέ στην ιστορία της μουσικής, καλλιτέχνης δεν έλαμψε τόσο, όσο ο Elvis σε εκείνο το σόου...Και μετά…. Και μετά ήρθε η δεκαετία του ’70. Είναι γεγονός ότι ο Elvis δέχτηκε σκληρές κριτικές για τις εμφανίσεις του, κυρίως στο Λας Βέγκας. Και μπορεί όντως κάποιες φορές να έμοιαζαν δικαιολογημένες, όμως ποτέ δεν πρέπει να παραγνωρίζουμε τις εκπληκτικές ερμηνείες του, που πλαισιωνόντουσαν από σπουδαίους μουσικούς αλλά και υπέροχες ενορχηστρώσεις. Ο Elvis ήταν πλέον ένας μοναδικός σόουμαν και οι εμφανίσεις του έμοιαζαν περισσότερο με λαϊκό προσκύνημα! Χαρακτηριστικό γεγονός ότι τη συναυλία του στη Χαβάη το 1973 παρακολούθησαν δορυφορικά 1,5 δισεκατομμύριο τηλεθεατές! Παρά τα προβλήματα υγείας πάντα έδινε τον καλύτερο εαυτό του, σεβόμενος το κοινό που τον αγαπούσε. Ένα κοινό που συμπεριλάμβανε προσωπικότητες όπως οι George Harrison, Bob Dylan, David Bowie και όχι μόνο… Μάλιστα κάποιοι απ΄ αυτούς κατέφευγαν σε ακραίες ενέργειες, όπως ο Bruce Springsteen το 1976 όταν πήδηξε τη μάντρα της Γρέησλαντ, στην ανεπιτυχή προσπάθεια του να τον συναντήσει από κοντά!
Και μπορεί όλοι εμείς που μεγαλώσαμε με τη μουσική του να μην καταφέραμε εξίσου να τον συναντήσουμε ποτέ, αλλά κατά έναν μαγικό τρόπο ο Elvis είναι πάντα δίπλα μας. Πάντα μας τραγουδάει στο αφτί τα αγαπημένα μας τραγούδια, πάντα προσπαθεί με το χαμόγελο του να βγάλει από το μυαλό μας τις άσχημες σκέψεις, πάντα στιγματίζει με τις νότες του τις πιο χαρούμενες στιγμές της ζωής μας. Θα είναι για πάντα εκεί, ο πιο πιστός μας φίλος, αυτός που δεν πρόκειται να μας προδώσει ποτέ….! Θα μας κοιτάζει εκεί ψηλά από τον θρόνο του, θα μας κλείνει το μάτι και θα μας λέει ‘’ Πολύ νωρίς έμαθα στη ζωή μου, πως χωρίς ένα τραγούδι η μέρα δεν θα τελείωνε ποτέ/ χωρίς ένα τραγούδι ο άνθρωπος φίλους δεν θα είχε/ χωρίς ένα τραγούδι ο δρόμος δεν θα ΄χε στροφές/και έτσι συνέχισα να τραγουδώ’’...