Fuad Nasri

10/08/2023

05/08/2023

Shiffee daayipparii fi daa’imman (Diaper Rash in baby)

Shiffeen daayipparii shiffee naannoo teessuma fi qaama saalaa daa’imaa daayipariin haguugametti uumamuu, yeroo hedduu diimachuu gogaa naannoo sanaa fidudha. Shiffee daayippariif jechuuf dirqama gogaan naannoo teessumaa fi qaama saalaa madaa;uu ykn dhangala’aa kuufachuu hin qabu.

Shiffee daayippariif maaltu sababaa?

Yeroo baayyee yogguu gogaan fincaanii fi sagaraa yeroo dheeraaf turuun saaxilamuu isaatiin kan dhufudha. Jiidhinni gogaa akka miira hooqsisuu uumuun sana booda gogaan madaa’uu jalqaba. Isaa booda gogaan daayippariin rigamuun ni miidhama. Keemikaalonni fincaanii fi sagaraa keessa jiran gogaa daraan miidhuu fi shiffeen akka uumamu gochuu danda'u. Sababoonni biroo shiffee daayipparii fidan tokko tokko kanneen armaan gadiitu. Isaanis:-

*Nyaata jajjaboo soorachuu jalqabuu
*Daayipparii garmalee dhiphaa tahe daa’immanitti haguuguu
*Garaa kaasaa ykn sagaraa amma amma dabarsuu
*Daayipparii, qulqulleessitu (Baby wipes) ykn dibata kireemii daa’immaniitti alarjiin uumamuu

Wal'aansa shiffee daayipparii

Rakkoon kuni guyyoota 2 hanga 3 keessatti fayyuu danda'a. Yaaluuf wantoota gochuu dandeessan ni jiru. Isaanis:-

*Daa’imni keessan akkuma fincaan ykn sagaraa baaseen battalumatti daayippariiii jijjiiruu. Akkasumas halkan al tokko jijjiiruu barbaachisa ta’a.
*Daayipparii erga jijjiirratanii booda qaama isaanii qulqulleessuu. Bishaan ho’aa fi huccuu dhiqannaa lallaafaadhaan suuta qulqulleessuudha.
*Haxooftuu daa'imaa kanneen alkoolii fi urgooftuu qaban irraa fageessuu.
*Saamunaa urgooftuu hin qabnee fi bishaan fayyadamuu
*Yeroo qulqulleessinutti riguu hin qabnu. Innis gogaa caalaatti miidhuu waan danda'uufi.
*Erga qulqulleessinee booda osoo hin haquuqiin qilleensaan akka gogu gochuu.
*kireemii ziinkii oksaayidii ajaja hakiimaan bitamu dibuu. Dibatni Kireemii kun yeroo daayipparii jijjiirrutti guutummaatti gogaa irraa ka’uu hin qabu.
*Kireemii isteerooyidii naannoo teessuma daa’ima keessanii irratti hin fayyadaminaa.
*Daa’imman yeroo rafanitti daayipparii isaanii irraa baasuu; Qilleensi akka gogsuu fi shiffeen suni akka fayyuuf gargaara.
*Daayipparii yeroo daa’imaaf keenyutti jabeessinee hidhuu hin qabnu.

Akkaataa shiffee daayipparii ittisuu dandeenyu

1. hanga danda’ametti gogaan daa’ima keessanii qulqulluu fi gogaa taasisuu.
2. Naannoo teessumaa fi qaama saalaa daa’immanii fuulduraa hanga duubaatti haxooftuu daa’imaa ykn bishaan ho’aa fi huccuu dhiqannaa lallaafaa ta’een qulqulleessuu.
3. Haxooftuu alkoolii ykn urgooftuu qabu fayyadamuu irraa of qusadhaa.
4. Naannoo dacha’aa gogaa daa’imaa gidduu qulqulleessuu hin dagatiinaa.
5. Osoo daayipparii hin kaahiiniif dura qilleensaan akka gogu gochuu
6. Sagaraa fi fincaan yeroo baasanitti osoo irra hin tursiisiin jijjiiruu
7. Daayipparii osoo hin jabeessiin hidhuu. Kunis gogaan akka hin rigamneef gargaara.

Yoom hakiima mariisisuu qabnaa?

1. Bakki shiffeen itti bahe yoo dhukkubbii qabaate,
2. Guyyaa 3 keessatti hin badu ykn fayyu dide, ykn hammaataa yoo deeme .
3. Shiffee dhangala’aa of keessatti kuufateeru yoo uumame
4. Dhangala’aan malaa fakkaatu kan bahu yoo tahe
5. Gubaa qaamaa fi baayyee diimachuun dhiiga xiqqoo xiqqoo kan dhiigu yoo tahe
6. Shiffee naannoo fuulaa fi harkaa akkasumas garaa kaasaa fooyyee hin qabne waliin wal qabachuun kan turu yoo tahe.

Fayyaan Daa'immaniif!
By Dr. Sabona Lemessa-Pediatrician
***
***
Dr.Lemi B Tolu
For Quality Care!

29/07/2023

Daa’imman yoom dhaga’uu akka jalqabaniifi maal arguu akka danda’an beektuu?

1. Guddina Dhageettii:
✅Naannoo ulfaa torban 18ffaatti (ji'a 4 fi torbee lamaa) gurri daa'imaa sagalee hubachuu jalqaba. Sadarkaa kanatti daa'imni dha'annaa onnee haadha, sagalee mar'umaanii fi sagalee hadhaa ishee illee dhaga'uu danda'a.
✅Ulfaa Ji’a 7 boda daa’imni sagalee alaa kan akka muuziqaa, haasawaafi sagaleewwan biroos dhaga’uu danda’a.
✅Qorannoon akka agarsiisutti daa’imman garaa keessa jiran sagalee tokko tokko, keessatuu sagalee warra isaanii beekuu fi yeroo dhagaʼan deebii akka sochii dabaluu agarsiisuu dandaʼu.

2. Guddina Arguu:
✅Yeroo dhalatu wantoota fuula isaanii irraa hanga 20cm- 30cm keessatti argaman qofa arguu danda'u.
✅Fuula Beekuu: Fakkiiwwan fuula namaa fakkaatu ilaaluu filatu.
✅Wantoota Hordofuu: Naannoo ji’a 3 hanga 4tti wantoota socho’an ija isaaniitiin hordofuu jalqabuu.
✅Mul’ata Halluu: Jalqaba irratti daa’imman addunyaa kana gurraacha fi adii ilaalu. Haa ta’u malee naannoo ji’a 4 hanga 6tti mul’anni halluu isaanii guutummaatti kan guddatu yoo ta’u, halluu adda addaa adda baasuu danda’u.
✅Hubannoo Gad fageenyaa (depth perception): ji’a 6 hanga 7tti fageenya wantoota sirriitti murteessuu.
Eba Pediatrics Specialty Center