ዘንድሮ

29/06/2025

23/06/2025

18/06/2025

እንንቃ!

የሚጣፍጥ ሁሉ ማር አይደለም!!!

ለብዙ ዓመታት ፕላስቲክ ቆሻሻን በማስወገድ እንቅስቃሴ ውስጥ ስሳተፍ ከታዘብኳቸው ነገሮች ውስጥ አንዱ የሚጣለውን ፕላስቲክ የመለየት ነገር ነው። ከእነዚህ ውስጥ ጎልተው የሚታዩት የውሃ ና ሌሎች አልኮል ያልሆኑ መጠጦች መያዣ የላስቲክ ኮዳዎች፥ ለአንድ ጊዜ ብቻ ጥቅም ላይ የሚውሉ ፕላስቲኮችና የቀላል ምግቦች ማሸጊያዎች ናቸው።

በዚህች አጭር መልዕክት ላነሳ የምፈልገው ወላጆች አዘውትረው ለልጆቻቸው በሚገዟቸውና ባብዛኛው ወጣቶችም በሚመገቧቸው ቀላልና የታሸጉ ምግቦች ዙሪያ የሚያሳስበኝን ነገር ነው።

እንደሚታወቀው የሚጣፍጥ ሁሉ ማር አይደለምና እነዚህን በማራኪ ማሸጊያዎች ተጠቅልለው የሚቀርቡ ቀላል ምግቦች ስንገዛ ለጤና የሚኖራቸውን ፋይዳ ተገንዝበን ቢሆን ጥሩ ነው። ዛሬ ሌላው ዓለም እንደነዚህ ዓይነት ምግቦች በጤና ላይ የሚኖራቸውን አደጋ ለመቀነስ የቁጥጥር ስርዓቱን አጥብቆ እየተንቀሳቀሰ ሲሆን፥ እኛ እዚያ ደረጃ ላይ እስክንደርስ ድረስ ከሌሎች ልንማር የሚገባንን መማር ብልህነት ይሆናል። ዛሬ ካልተጠነቀቅን ነገ ልንቀለብሰው ወደማንችለው የጤና ችግር ውስጥ ሊከተን ይችላልና።

እንደ ብስኩት፣ ድንች ቺፕስ እና ሌሎች በፕላስቲክ መጠቅለያዎች የተጠቀለሉ ምግቦች በተለይ ለልጆች በርካታ የጤና ስጋቶችን ያስከትላሉ፡

🔬 1. የኬሚካል መፍሰስ
ብዙ የፕላስቲክ መጠቅለያዎች እንደ ፖሊኢትይሊን፣ ፖሊፕሮፒሊን ወይም ፒቪሲ ባሉ ቁሳቁሶች የተሠሩ ሲሆኑ፣ እነዚህም የሚከተሉትን ተጨማሪ ንጥረ ንገሮች ሊይዙ ይችላሉ፡

• ፍታሌቶች (ፕላስቲኮች ተጣጣፊ እንዲሆኑ የሚያደርጉ ንጥረ ነገሮች) እና ቢስፌኖል ኤ (ቢፒኤ) የሆርሞን መረበሽ እንደሚያስከትሉ ይታወቃል።

• በሙቀት፣ በፀሐይ ብርሃን ወይም ረዘም ላለ ጊዜ በመከማቸታቸው ምክንያት እነዚህ ኬሚካሎች በትንሽ መጠን ወደ ምግቡ ውስጥ ሊፈሱ ይችላሉ።ልጆች በማደግ ላይ ባለ አካላቸው እና በዝቅተኛ የሰውነት ክብደታቸው የተነሳ ለእነዚህ ሆርሞን አዋኪ ኬሚካሎች የበለጠ ተጋላጭ ናቸው፣ ይህም አካላዊ እድገታቸውን፣ ሁለንተናዊ እድገታቸውን እና የረጅም ጊዜ ጤናቸውን ሊጎዳ ይችላል።

🍟 2. በበዛ ሂደት የተዘጋጁ ምግቦች
በፕላስቲክ መጠቅለያዎች ውስጥ ያሉ ምግቦች ብዙውን ጊዜ ከመጠን ባለፈ ሂደት የተዘጋጁ ሲሆኑ፣ ብዙውን ጊዜ የሚከተሉትን በከፍተኛ መጠን ይይዛሉ፡

• ጨው፣ ስኳር እና ጤናማ ያልሆኑ ስቦች፥

• ሰው ሰራሽ ተጨማሪ የምግብ ማቆያና ማጣፈጫዎች እና መከላከያ ንጥረ ነገሮች፥

እነዚህን ምግቦች ልጆች አዘውትረው መጠቀማቸው ለውፍረት፣ የስኳር በሽታ እና የባህሪ ችግሮች ይዳርጋቸዋል።

🗑️ 3. በአካባቢ ለሚገኙ መርዛማ ንጥረ ነገሮች መጋለጥ
በቤቶች፣ በመንገዶች እና በትምህርት ቤቶች ዙሪያ ያለ የፕላስቲክ ቆሻሻ ፦

• በአየር፣ በውሃ እና በአፈር ውስጥ ማይክሮፕላስቲኮች (የፕላሲክ ብናኞች ወይም ደቃቆች) እንዲኖሩ ምክንያት ነው።

• በተዘዋዋሪ በምግብ ውስጥ ወይም በምንተነፍሰው አየር ውስጥ ማይክሮፕላስቲኮች እንዲገቡ በማድረግ በጊዜ ሂደት በሰውነት ውስጥ ሊከማቹ ይችላሉ።

✅ ስለዚህ ምን ይሻላል?
• በተፈጥሮ በሚገኙ መጠቅለያዎች የታሸጉ ምግቦችን (ለምሳሌ፣ ፍራፍሬ፣ ለውዝ) መመገብ፥
• በመልሶ ጥቅም ላይ የሚውሉ መያዣዎች (እንደ መስታወት፣ አይዝጌ ብረት ወይም ለምግብ ተስማሚ የሆነ ሲሊኮን) ውስጥ የተከማቹ ምግቦችን መመገብ፣

ስለዚህ፣ አልፎ አልፎ በፕላስቲክ የታሸጉ ምግቦችን መመገብ የከፋ ጉዳት ባይኖረውም፣ ልጆችን አዘውትሮ በፕላስቲክ የታሸጉ ምግቦችን መመገብ ግን ለጤና ጠንቅ ነው።

ልብ እንበል! ወደ ጤናማ ምግቦችና እና ዘላቂ መጠቅለያዎች መሸጋገር ጤናን እና ምድራችንን ይጠብቃል።

✍️ Firew Kefyalew

05/06/2025

Check out Lancet MCH’s video.

01/06/2025

31/05/2025

16/05/2025

30/04/2025

11/02/2024

"ታሪክን መዘከር ብቻ ሳይሆን፣ ከታሪክ መማርም አለብን። ዛሬ የምንገኝበት ሁኔታ ዓድዋን የመሰለ ግዙፍ ታሪክ የሌለን አስመስሏል" ፕሬዚዳንት ሳህለወርቅ ዘውዴ

10/02/2024

"ኢትዮጵያን ለማጥፋት እግዜርን መሆን ይጠይቃል"
የፕሮፌሰር ኃይሌ ገሪማ ድንቅ ንግግር 💚💛❤

06/02/2024

"ወደ ሀገር እንዳልገባ ከልክለውኝ በመጣሁበት አውሮፕላን እየተመለስኩ ነው"--- ብፁዕ አቡነ ጴጥሮስ ከደቂቃዎች በፊት በስልክ ነገሩኝ የተወሰደ

የቅዱስ ሲኖዶስ ዋና ጸሐፊ እና የኒውዮርክና አካባቢው ሀገረ ስብከት ሊቀ ጳጳስ ብፁዕ አቡነ ጴጥሮስ በአሜሪካ ከነበራቸው አጭር ቆይታ በኋላ ዛሬ ወደ ሀገር ቤት ሲመለሱ መግባት ተከልክለው በመጡበት አውሮፕላን እየተመለሱ እንደሆነ ከጥቂት ደቂቃዎች በፊት በስልክ አሳውቀውኛል።

"እንዴ ኮበለለ፣ ሌላ ግዜ ሀገር ጥሎ ጠፋ ሲባል እኛም አውቀነው ነበር... ድርጊቱ ግን ቤተክርስቲያናችንን ለማዋረድ የተደረገ ነው" በማለት አስተያየታቸውን ሰጡኝ ብፁዕ አቡነ ጴጥሮስ ብፁዕ አቡነ አብርሀምን ጨምሮ በርካታ የቤተ ክህነት ሀላፊዎች አየር ማረፊያ በመገኘት መፍትሄ ቢፈልጉም ሳይሳካ ቀርቷል ብለዋል።

ብፁዕ አቡነ ጴጥሮስ ከሀገር አመለጡ፣ ኮበለሉ፣ ተሰደዱ... ወዘተ የሚሉ መረጃዎች በሰበር ዜናነት የዛሬ ሶስት ሳምንት ገደማ በስፋት እየተሰራጩ ነበር። በወቅቱ ብፁዕ አቡነ ጴጥሮስ መረጃው ሀሰተኛ መሆኑን ገልፀው በዛሬው እለት እንደሚመለሱ አሳውቀው ነበር።

(ከጋዜጠኛ ኤልያስ መሰረት ገፅ)