10/08/2024
គុណវិបត្តិនៃព័ត៌មានក្លែងក្លាយ ព័ត៌មានមិនពិត ឬព័ត៌មានប្រឌិតនៅលើប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយសង្គមគឺជាបញ្ហាប្រឈមដ៏ធំសំរាប់ប្រទេសកំពុងអភិវឌ្ឍន៍ ហើយវាធ្វើអោយមានផលប៉ះពាល់សំខាន់ៗមួយចំនួនដូចខាងក្រោម៖
• ការបាត់បង់ទំនុកចិត្ត៖ ព័ត៌មានមិនពិតធ្វើឱ្យប្រជាពលរដ្ឋបាត់បងទំនុកចិត្តទៅលើប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយ និងស្ថាប័នរដ្ឋ។
• ព័ត៌មានមិនពិតងាយរាលដាល៖ ពត៌មានមិនពិតងាយរីករាលដាលជាងពត៌មានឬពត៌មានមានប្រភពត្រឹមត្រូវ។ ពត៌មានមិនពិតអាចបណ្តាលឱ្យបុគ្គលម្នាក់ឬក្រុមណាមួតធ្វើការសម្រេចចិត្តខុសដោយផ្អែកលើព័ត៌មានមិនត្រឹមត្រូវ មិនពិត ឬបំភាន់ទាំងនោះ។ វាអាចអោយប៉ះពាល់ដល់អ្វីៗគ្រប់យ៉ាង ដូចជា ពេលវេលា សុខភាព ប្រាក់កាស ឬរហូតដល់ការសម្រេចចិត្តនយោបាយខុសក៏ថាបាន។
• ការបែកខ្ញែក និងការបែកបាក់គ្នា៖ ព័ត៌មានក្លែងក្លាយជារឿយៗគឺបានកេងប្រវ័ញ្ចផ្នែកនយោបាយ ឬទឹកចិត្ត ហើយវាធ្វើអោយមានការបែកបាក់សង្គម ឬផ្នែកនយោបាយ។ ហើយពេលខ្លះអាចនាំឲ្យមានភាពតានតឹង និងជម្លោះក្នុងសង្គមកើនឡើង ដោយសារមនុស្សកាន់តែមានជំនឿលើខ្លួនឯងថាពត៌មានដែលបានទទួលគឺជាពត៌មានពិត និងកាន់តែធ្វើអោយសង្គមជាតិមួយមានទស្សនៈផ្ទុយគ្នា។
• ការខូចខាតកេរ្តិ៍ឈ្មោះ៖ បុគ្គល អង្គភាព ស្ថាប័ន ឬរដ្ឋាភិបាល អាចរងការខូចខាតកេរ្តិ៍ឈ្មោះយ៉ាងធ្ងន់ធ្ងរពីព័ត៌មានមិនពិត។ នៅពេលដែលព័ត៌មានមិនពិតត្រូវបានផ្សព្វផ្សាយ វាអាចពិបាកក្នុងការកែតម្រូវ ឬពិបាកក្នុងការកាត់បន្ថយផលប៉ះពាល់របស់វា។ ហើយទាមទារពេលវេលាក្នុងការប៉ះប៉ូវឡើងវិញរហូតដល់ពួកគេបានជ្រាបនូវពត៌មានពិត។
• ហានិភ័យសុវត្ថិភាពសាធារណៈ៖ ព័ត៌មានមិនពិតអំពីសុខភាព សុវត្ថិភាព ឬស្ថានភាពអាសន្នផ្សេងៗ អាចបង្កគ្រោះថ្នាក់ដល់អាយុជីវិត ឬបង្ករភាពវឹកវរក្នុងសង្គម។
• ផលប៉ះពាល់សេដ្ឋកិច្ច៖ ពត៌មានមិនពិតអាចមានផលវិបាកផ្នែកសេដ្ឋកិច្ច ហិរញ្ញវត្ថុ រួមទាំងផ្នែកទីផ្សារ និងបង្កគ្រោះថ្នាក់ដល់អាជីវកម្ម តាំងពីអាជីវកម្ម ធុនតូច មធ្យម នឹងធំ។ ពត៌មានមិនពិត ឬពាក្យចចាមអារ៉ាមអាចមានឥទ្ធិពលលើតម្លៃភាគហ៊ុន ធ្វើឱ្យខូចកេរ្តិ៍ឈ្មោះក្រុមហ៊ុន ឬនាំឱ្យខាតបង់ហិរញ្ញវត្ថុ។
• បំផ្លាញលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ៖ ការផ្សព្វផ្សាយព័ត៌មានមិនពិតអាចជ្រៀតជ្រែកដល់ដំណើរការប្រជាធិបតេយ្យ ឬជះឥទ្ធិពលលើមតិសាធារណៈ។ នេះអាចធ្វើឲ្យខូចដល់សុចរិតភាពនៃស្ថាប័ន និងដំណើរការប្រជាធិបតេយ្យ។
• ការរីករាលដាលនៃខ្លឹមសារព្យាបាទ៖ ព័ត៌មានក្លែងក្លាយជាញឹកញាប់មានខ្លឹមសារដែលគួរឱ្យចាប់អារម្មណ៍ ទាក់ទាញ បំភ័ន្ត ឬបង្កគ្រោះថ្នាក់ដែលអាចលើកកម្ពស់ការស្អប់ អំពើហិង្សា ឬទម្រង់នៃអាកប្បកិរិយាព្យាបាទផ្សេងទៀត។ នេះអាចរួមចំណែកដល់ភាពចលាចលក្នុងសង្គម និងអំពើហិង្សា។
• បាត់បង់ធនធាន៖ ការដោះស្រាយបញ្ហា នៃការផ្សព្វផ្សាយព័ត៌មានក្លែងក្លាយ ទាមទារធនធានសំខាន់ៗ ដើម្បីនិយាយលើវេទិកាហើយផ្សព្វផ្សាយជាសារធារណៈ និងស្ថាប័នពាក់ព័ន្ធត្រូវត្រួតពិនិត្យ ។ ហើយធ្វើការកំណត់អត្តសញ្ញាណ និងប្រឆាំងព័ត៌មានមិនពិត ដែលអាចត្រូវការចំណាយប្រាក់ច្រើន និងចំណាយពេលច្រើន។
• ផលប៉ះពាល់ផ្លូវចិត្ត៖ ការបង្ហាញព័ត៌មានមិនពិតអាចមានឥទ្ធិពលប៉ះពាល់ផ្លូវចិត្តជាខ្លាំង ដូចជាការថប់បារម្ភ ភាពតានតឹង ឬការភ័ន្តច្រឡំ។ វាក៏អាចរួមចំណែកដល់ការអោយមានអារម្មណ៍មិនទុកចិត្ត និងការខកចិត្ត របស់ប្រជាជនទៅលើស្ថាប័នណាមួយក៏ថាបាន។
សរុបមក ការផ្សព្វផ្សាយព័ត៌មានក្លែងក្លាយ និងព័ត៌មានមិនពិតអាចមានឥទ្ធិពលយ៉ាងខ្លាំង និងមានភាពយូរអង្វែង លើបុគ្គល សង្គម ស្ថាប័ន ប្រជាធិបតេយ្យ និងសង្គមជាតិទាំងមូល។ វាទាមទារអោយមានការត្រួតពិនិត្យយ៉ាងយកចិត្តទុកដាក់ទៅលើប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយទាំងអស់ និងមានយុទ្ធសាស្ត្រដ៏មានប្រសិទ្ធភាពក្នុងការប្រយុទ្ធប្រឆាំងនឹងព័ត៌មានមិនពិត។
By:Appleខ្មែរ